Amerika ve Avrupa’yla aramızda meselelere yaklaşım farkımız o kadar büyük ki... Biz IŞİD bile iç politika malzemesi yaptık. Elin Amerikalı ve Avrupalısı meseleyi çok daha farklı noktadan tartışıyor. Mesela “Irak’tan erken mi çekildik?” sorusunu soruyorlar. Genel kanı adı “istikrar operasyonu” olan bu tarz müdahalelerin 2-3 yıl değil en az 20 yıl sürmesi gerektiği.
Irak ve Afganistan’da uygulanan güvenliği, eğitim ve donanımı sağlanmış yerel güçlere bırakma stratejisinin işe yarayıp yaramadığını da tartışıyorlar.
Kültürel okumalarda hata var mı bir diğer soru. Mesela Ortadoğu’da ve Asya’da din, mezhep, aşiret
bağlığının devlete bağlılıktan daha fazla olduğunu anlayamadıklarını konuşuyorlar...
***
Avrupa ve Amerika’daki değerlendirmelere göre IŞİD’in geldiği noktanın en önemli sorumlusu Irak Başbakanı Maliki. Sünni aşiretlere güvenliği sağlamaları için verilen verilen paranın kesilmesi, devlet kurumlarında mezhepçi kadrolaşma ve yolsuzluğun mutsuz bir nüfus yarattığı ve IŞİD’in bu mutsuzluğu
istismar ettiğini düşünüyorlar.
Bir sorunu çözmek için o sorunun kaynağına inmeye çalışmak... Sorunun yol açtığı tahribatı ortadan kaldırmakla yetinmeyecek bunu yaptıktan sonra sorunun nedeni üzerinde de duracaklar muhakkak. Türkiye’de çözüm sürecine dair yaşanan tartışmalara bir bakın.
Yıllarca dağdakini etkisiz hale getirmek ki bu da aslında öldürmek demek bu formülü denedik. Oysa bu sorunun yol açtığı tahribatın sonucuydu. Dağa çıkanı öldürmek yerine dağa çıkışı kesecek ekonomik ve kültürel ortamı yaratmak değil mi doğru olan?
Sorun çözmek ile sorunun sonuçları üzerinde durmak bir yöntem farkıdır...
***
Peki biz, yine, ne yapıyoruz? Irak’ta yaşanan soruna dair tartışmayı durmadan iç politika üzerinden götürüyoruz. Meseleleri ele alma biçimimizi en azından dış politika söz konusu olduğunda
değiştirmemiz gerek.
“Birlik ve beraberliğe en çok ihtiyacımız olduğu günlerde...” lafı uzun süredir espri konusu yapılıyor ya, aslında bazen öyle zamanlarımız oluyor. IŞİD’in elinde, bu ülkenin vatandaşları bulunuyor ve tüm dikkatlerin onları sağ salim geri döndürme üzerine yoğunlaştığı bir dönem hesaplaşma, iç politika malzemesi çıkarma, dönemi değildir...