Yabancıların kayıt dışı çalışmasının önlenmesi, nitelikli yabancıların Türkiye’de istihdam edilmesini kolaylaştırılması amacıyla hazırlanan Uluslararası İşgücü Kanunu, geçtiğimiz günlerde TBMM’de kabul edildi. Uluslararası İşgücü Kanunu ile birlikte 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun yürürlükten kaldırıldı.
Bu sayede yabancı istihdamında yeni bir dönem başlayacak. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılar, artık daha kolay çalışma izni alabilecek. Eğitim seviyesi yüksek yabancıların uzun süre çalışmalarına imkân sağlanacak, ailelerinin de Türkiye’de kalmasına izin verilecek. Ülkemize okumak için gelen ön lisans ve lisans öğrenimi gören yabancı öğrenciler, yarı zamanlı çalışabilecek, böylece kendi geçimlerini sağlama imkânı elde edecekler.
Önceki uygulamanın karmaşık yapısı nedeniyle uzayan çalışma izinleri, 30 gün içinde sonuçlandırılacak. Çalışma izinleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tek elden kontrol edilecek. Böylece Türkiye’de yabancı çalışanlar daha kolay kontrol edilecek.
Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamındaki yabancılar kimler olacak?
- Türkiye’de çalışmak için başvuruda bulunan veya çalışan,
- Bir işveren yanında mesleki eğitim görmek üzere başvuruda bulunan veya görmekte olan,
- Staj yapmak üzere başvuruda bulunan veya staj yapan yabancılar
- Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunumu amacıyla bulunan sınır ötesi hizmet sunucusu yabancılar
- Yabancı çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişiler Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında olacaktır.
Çalışma izni nasıl alınacak?
Yabancıların, çalışma izni olmadan Türkiye’de çalışmaları veya çalıştırılmaları yasaktır. Çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren bir belgedir. Çalışma izni belirli bir süreyle verilir ancak çalışma izni süresinin uzatılması mümkündür. Çalışma izni uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kala yapılması gerekir.
Eğitimli yabancıya Turkuaz Kart
Türkiye’de yabancı yatırımlar desteklenecek ve nitelikli yabancıların istihdam edilmesi kolaylaşacak. Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı olan yabancılara Turkuaz Kart verilecek. Turkuaz Kart, yabancıya Türkiye’de süresiz çalışma hakkı, eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı verecek. Geçici koruma sağlanan yabancılar, yani Suriyeliler turkuaz kart uygulamasından yararlanamayacak.
Yabancı öğrencilere yarı zamanlı çalışma imkânı
Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda örgün öğretim programlarına kayıtlı yabancı öğrenciler, çalışma izni almak kaydıyla çalışabilecekler. Yabancı öğrencilerden ön lisans ve lisans düzeyinde öğrenim görmekte olanlar, öğrenimlerinin ilk yılının tamamlanmasından sonra çalışma iznine başvurabilecek ve kısmi süreli çalışabilecek.
Yabancı mühendis ve mimarlar projelerde çalışabilecek
Öğrenimlerini Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunun mühendislik ve mimarlık fakültelerinde veya yurtdışında ilgili ülke makamları ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir yükseköğretim kurumunda tamamlayarak mühendis ve mimar unvanlarını almış olan yabancılar proje bazlı ve geçici süre ile çalışma izni alarak mühendislik ve mimarlık mesleklerini icra edebilecekler.
Bağımsız çalışana bağımsız çalışma izni
Profesyonel meslek mensubu yabancılara bağımsız çalışma izni verilecek. Bağımsız çalışma izni yabancıya Türkiye’de kendi ad ve hesabına çalışma hakkı verecek. Bağımsız çalışma izninde yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı dikkate alınacak.