Uzaktan çalışmada süt izni

Süt izni, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 74'üncü maddesinde hüküm altına alınmıştır.

"Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır."

Dolayısıyla kadın işçilerin çocukları bir yaşına gelene kadar günde 1 saat 30 dakika süt izinleri bulunmaktadır.

Diğer yandan 4857 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesinde uzaktan çalışma olgusu hüküm altındadır.

Hüküm uyarınca uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.

Ek olarak uzaktan çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça salt iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamazlar.

Bu bilgiler ışığında uzaktan çalışan kadın çalışanın da süt izni hakkı bulunmaktadır. Kadın çalışanın uzaktan çalışma yapıyor olması süt izni kullanmasına engel bir husus değildir.

Bu bağlamda kadın çalışan uzaktan çalışma yapıyor olsa dahi günlük 1 saat 30 dakika süt izni kullanmalıdır. Bu sürenin hangi saatler arasında olacağı ve kaça bölünerek kullanılacağı bizzat kadın çalışan tarafından belirlenir ve bu günlük süre çalışma süresinden sayılır.

Eğer işverenler tarafından kadın çalışana süt izni verilmezse 4857 sayılı İş Kanunu'nun 74'üncü maddesine aykırılık gündeme geleceğinden 14.739 TL idari para cezası gündeme gelebilecektir.

Süt izni verilmemesinin yalnızca idari para cezası yaptırımı gündeme gelmemektedir. Eğer kadın çalışana süt izni verilmezse iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme yetkisine sahip olacağından, kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilecektir.

Ek olarak, eğer kadın çalışan süt izni kullanmayıp çalıştırılırsa Yargıtay uygulamalarında %50 zamlı ücret ödenmesi gerektiği ifade edilmektedir. Zamlı ücret esasen süt izninde çalışmanın yasak çalışma olmasından kaynaklanmaktadır.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin örnek kararında, "...İşçinin süt izni kullanması gerektiği halde bu iznin kullandırılmaması durumunda, kullandırılmayan sürenin tespiti ile %50 zamlı ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinin kabulünün Anayasanın 50/2. maddesine ve amaçsal yorum benimsemek suretiyle 4857 sayılı kanunun ruhuna daha uygun düşeceği..." ifade edilmektedir (Yargıtay 9. H.D. 25.07.2017 Tarih, 2017/16933 E., 2017/19050 K.).

Nihayetinde kadın çalışan uzaktan çalışma yürütüyor olsa da süt izni kullanmalıdır.

İşçinin süt izni kullanmayacağına dair talebi uygun değildir, mutlaka günlük 1 saat 30 dakika süt izni verilmelidir. Aksi durumda idari para cezası ve diğer yaptırımların gündeme gelmesi söz konusu olacaktır.