Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti faaliyetleri çerçevesinde kültür ve sanatın çeşitli sahalarında birçok sayıda proje hayata geçirildi. Biz de 24-28 Şubat tarihlerinde, Eskişehir’de Türk dünyasından Türkçe konuşan toplulukları ihata eden Uluslararası Turkuaz Sinema Günleri düzenliyoruz. Daha önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri inisiyatifiyle 1998’den başlayarak üç kez düzenlediğimiz Türk Dünyası Sinema Günleri programları kapsamında edindiğimiz ilişki ve tecrübelerle ve geçen Eylül ayında yaptığımız Gelişen Ülkeler Film Festivali’nde kısmen yer alan bu coğrafyanın yaydığı ışıltıyla konuklar, atölye ve paneller, sergiler ve kitap dağıtımıyla sinemayla dolu bir beş gün sinemaseverleri beklemektedir. Adını Türk rengi olarak anılan türkuazdan alan Sinema Günleri’ne kapsamına giren ülkelere baktığımızda Kazakistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Tataristan, Başkurtistan ve Çin Uygur Özerk Bölgesi’ni görüyoruz. Bu coğrafyadan katılacak 27 film ve 15 civarında konukla bize çok yakın ama değişik sebeplerle bir o kadar uzak olan bu akraba kültürle kurulacak temasla gelecek için de sinema temelinde önemli adımlar atılabilecektir. İçinde bulunduğumuz yıl Türk Dünyası Kültür Başkenti Tataristan’ın başşehri Kazan seçilmiştir ve bu temas ve benzer programların orada sürdürülmesi amaçlanmaktadır.
***
Günlere katılacak konuklara bir göz attığımızda, Türkmen sinemasından ünlü yönetmen Hocakulu Narlıyev ve oyuncu Maya Aymedova, Kazakistan’dan Açılış Gecesi filmi Şokay’ın yönetmeni Nariman Satibaldi, Azerbaycan’dan yönetmen Tevfik İsmailov, Özbekistan’dan yönetmen Şöhret Abbasov, Kırgızistan’dan yönetmen Bulutbek Şemsiyev, Uygur yönetmen Firdevs Azizi, Tataristan’dan Marat Devletov ve Mansur Gilyazov, Başkurtistan’dan Azamat Khuzahmetov ve Gülnur İlyasova, Yakutistan’dan Bergen Parnikov ve Sardana Savvina gibi isimler programa renk katacaklar.
Düzenlenecek atölye ve paneller Hocakulu Narlıyev tarafından ‘Senaryo Hikayeleri’ Atölyesi ve Azerbaycan Sineması, Tolomuş Okeyev Sineması, Türk Dünyası Sineması başlıklarında konukların katılımıyla gerçekleştirilecek. Gösterim salonu fuayelerinde yapılacak sergiler ‘Türk Dünyası Sinemasından Portreler’ başlığını taşıyor. Günler boyunca dağıtılacak kitap ise, Prof. Tevfik İsmailov’un yazdığı üç ciltlik ansiklopedik eser ‘Türk Cumhuriyetleri Sinema Tarihi’ni kapsıyor. Gösterilecek filmlerden birkaçına gelince, açılış filmi Şokay, Türkistan’ın milli kahramanı yazar ve siyasetçi Mustafa Şokay’ın Sovyetler’in kuruluşu sürecinde, Türkistan’ın birliği için verdiği mücadeleyi estetik bir dille resmediyor. Ünlü Kırgız yönetmen Tolomuş Okeyev’in Suriye’yle ortak yapım olarak gerçekleştirdiği Sevgi Serabı, tarihte bir sanat meraklısı gencin sanatın peşinde ruhi arayışını görselleştiriyor. Özbekistan’dan Şöhret Abbasov’un Biruni adlı filmi, ünlü Türk bilgininin çok renkli hayatından portreleri beyazperdeye taşıyor. Türkmenistan’dan Bulat Mansurov’un Şükür Bahşi adlı çalışması, önceki yüzyılın sonlarında bir Türkmen ozanın ülkenin parçalanmasına karşı duran duruşunu sergiliyor. Azerbaycan’dan Elçin Musaoğlu’nun 40. Kapı’sı, büyümekte olan bir çocuğun ailesinin ayakta kalması için verdiği mücadeleyi anlatıyor. Çin Uygur Özerk Bölgesi’nden Şirzad Yakup’un Mai-Mati’si, 2008 Çin Olimpiyatları’na hazırlanan futbol meraklısı bir çocuğun umut dolu hayatını işliyor. Tataristan’dan Ramil Tuhvatalin’in Kartallar’ı, üç yaşlı insanın arasındaki dostluğu işliyor. Başkurdistan’dan Enver Raybayev’in Rahmet’i, iyilik üzerine bir yılbaşı gecesi hikayesi olarak yansıyor.
