21-23 Mayıs tarihlerinde Ensar Vakfı, Dem, Istanbul Tasarım Merkezi, University of Nebraska, Journal of Religion and Film ve Istanbul Büyükşehir Belediyesi, Kültür Daire Başkanlığı tarafından Uluslararası Sinema ve Din Sempozyumu düzenlendi. Özellikle Yard. Doç. Dr. Bilal Yorulmaz’ın çabalarıyla kotarılan ve sinemanın birçok veçhesine temas eden tebliğlerin sunulduğu sempozyumda, İslamın yanısıra mevcut dinler, tanrı anlayışı, dinsellik bağlamında sinema çalışmaları üzerinden ve teorik yaklaşımlarla değişik görüşler sergilendi. Daha çok akademik çerçevede cereyan eden sunumların niteliği genel olarak yüksekti ve yakından takip edenler için gerçekten önemli kazanımlar oldu. Ancak akademyanın dışında sinema eleştirmeni ve araştırmacılarının da bulunması sempozyuma daha bir zenginlik katabilirdi. Ayrıca belki de İslam dünyasında din ve sinema bağlamında ilk fikri çalışmaların yapıldığı MTTB Sinema Kulübü faaliyetlerinin belki bir özel oturumla gündeme gelmesi-ki katılımcıları önemli ölçüde hayattadır-bir renk olabilirdi.
Sempozyumda sunulan kimi başlıklara bir göz attığımızda, sinema ve din çerçevesinin çizildiği önemli çalışmalar görülebilecektir. Ukranya, Evangelical Theological Seminary’den Denys Kondyuk’un ‘Tanrının Farklı İmajları: Andrey Zvyyagintsev ve Pavel Lungin Filmlerinin Tanrıbilimsel ve Estetik Değerlendirmeleri’, ABD, Malcolm X College’dan Misbahuddin Olabiyi Ahmed Rufai’nin ‘Nollywood (Nijerya Sineması) Filmlerinde Din Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma’, Marmara Üniv.’nden Erdoğan Baş’ın ‘Kur’an Kıssaları ve Sinema’, Eskişehir Osmangazi Üniv.’nden Fatma Asiye Şenat’ın ‘Filmi Tefsir Ekolünün İmkanı Üzerine’, Bosna, Uluslararası Sarajevo Üniv.’nden Mesut İdris ve Abdülhamit Bolat’ın ‘Malay Sinemasında Dini Referansla Meydan Okumalar’, Pamukkale Üniv.’nden Fatih İbiş’in ‘Bir İbadet Biçimi Olarak Sinema: Tarkovski Örneği’, Dokuz Eylül Üniv.’nden Husam Abdulcelil’in ‘Mısır Sinemasında Dini Filmler’, Beykent Üniv.’nden Yüksel Balaban’ın ‘Miyazaki Sinemasında Şintoizm Göstergelerinin Sunumu’, İngiltere, Univ. of Leicester’dan Clive Marsh’ın ‘Filmler, Değerler, Mutlaklık: Teolojik Film Okumaları Manevi ve Siyasi Açıdan Neden Önemlidir?’, F. Sultan Mehmet Üniv.’nden Serdar Demirel’in ‘Hadislerin İnşa Ettiği Kültür ve Sinema’, MSGSÜ’nden Kamil Engin’in ‘Başlangıcından Bugüne Azerbaycan Sinemasında Din Olgusunun İşleniş Biçimi’, Marmara Üniv.’nden Samiha Khalifa’nın ‘Magrip Sinemasında Din ve Ahlak Problemi’, Kanada, Montreal Üniv.’nden Diana Dimitrova’nın ‘2000’li Yılların Hint Sinemasında Hinduizm ve Ötekiler’, Hindistan, Jawaharlal Nehru Üniv.’nden Muinuddin A. Jinabade’ın ‘Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Anaakım Hindistan Sinemasında İslam ve İslami İdeolojinin Temsili’, Istanbul Üniv.’nden Şükrü Sim ve Ist. Ticaret Üniv.’nden Hasan Ramazan Yılmaz’ın ‘Politikadan Poetikaya Türk Sinemasında Din’, Marmara Üniv.’nden İsmail Taşpınar’ın ‘Katolik Kilisesi ve Sinema’, Bozok Üniv.’nden Mehmet Kalkan’ın ‘Hollywood Sinemasında Yahudi İmajı, Yahudilik Teması ve Soykırımı’, Marmara Üniv.’nden Ahmet Güven’in Postmodern Dönemde Neopagan Düşünce ve Sinema’, ABD, Augustana College’dan Cyrus Zargar’ın ‘Mecidi’nin Filmlerinde Belirsizlik ve Alegori: Anlamın Tanrıbilimi’, İngiltere, Edinburgh Üniv.’nden Nesim Pak-Shiraz’ın ‘İran Sinemasında Kur’an Kıssaları’, Hollanda, Groningen Üniv.’nden Stefania Travagnin’in ‘Konfüçyüs Filmleri: Eski Çin Değerleri ve Yeni Çin Halkını Markalaştırma’, Katip Çelebi Üniv.’nden Murat Soydan’ın Sahip Çıkılmayan Sinema: Milli Sinema’, ABD, Stanford Üniv.’nden Gregory Watkins’in ‘Metafizik Sonrası Dönemde Sinemanın Nesnesi Olarak Zaman’, Erciyes Üniv.den Mehmet Köprü’nün ‘Düşünsel Yoğunlaşma Aracı Olarak Durağan Çekimin Tefekkür Sinemasındaki Yeri ve Yusuf Üçlemesi Örneği’.
Bu önemli kavramsal ilişki
hususunda etraflı bilgilenme sanırız tebliğlerin basımıyla gerçekleşecektir.