Rusya Gümrük Birligi projesi ile eski Sovyet Cumhuriyetlerini yeniden bir çatı altında birleştirme çabasıyla, Rusya Kazakistan ve Beyaz Rusya’yı bir araya getirebildi.Lakin en önemli hedeflerinden biri olan Ukrayna’nın bu birlige üye etme gayretleri, uzun zaman çalışmalarına rağmen netice vermedi.
Ukrayna’nın Avrupa Birligi ile ortak gümrük anlaşmasına gitmesi Moskova’yı çılgına çevirdi. Hükümetler arası tartışma ve bu krizden çıkış yolu arama çabası Rusya’nın arzularına hitap etmedi.
Putin, Ukrayna’nın Avrupa Birligine entegrasyon projesinin Rusya için sakıncalı ekonomik durum söz konusu olduguna dayanarak, Rusya’nın projesi olan Gümrük Birligi üyesi ülkelerin bu durumda kendilerinin milli menfaetleri için Ukrayna ile tüm gümrük sınırlarının ekonomik emniyyet için kapatılacagının bir tehdit unsuru olarak algılanmaması gerektigini savundu.
Rusya Ukraynada Batı mahreçli devrimlerin başından beri karşısında yer aldı.Turuncu devrimle hakimiyyete gelen Yuriy Yuşenko ve ekibine sert tavır sergileyerek, Ukrayna ile her konuda anlaşmazlık yaşamıştır.Sonrakı seçimlerde yeniden turuncular geçmesin diye, şimdiki cumhurbaşkanı Yanukoviçi ciddi cehtle savunmuştu. Yanukoviçin seçilmesi için Ukraynanın rus kökenli vatandaşlarının oyu önemliydi.Bu hususta Rusyadan gelen çagrılar ukraynalı rusları etkilemiş ve oylar Yanukovişe gitmiştir. Bu durumu hatırlatmada fayda vardır. Rusya gelecekte kaybetmesin diye politik olarak Ukrayda boy gösterme çabalarını hiç gizlemedi.Yanukoviçin gelişi ile Ukrayna ,Batı entegrasyon modelinden vaz geçti kibi degerlendirildi.Rusya bu sonuştan memnun idi.Yanukoviçle birlikte, Ruyanın tüm planları gerçekleşecegine inanarak ,yeniden ilişkiler geliştirilmege başlandı.
Son günler Ukraynanın Avrupa Birligine entegrasyon projesinin gerçekleşmesi ve Ukraynanın Avrupa Birligi ile arasındakı ekonomik beraberlik için liberalizasyona gitmesi, Rusyanın tüm kanallardan harakete geçmesine neden oldu.
Ruya, bu durumun tehlikeli oldugunu ve Rusyanın hemen karşı ataka geçecegini ifade etmesi ,Ukraynanın Rusyanın elinden çıkmasının ne kadar hayatı anlam taşıdıgına işaretdir.
Putin bir kaç gündür sadece Ukrayna diyor. Böyle bir sonuç olursa, Ukrayna Rusya ve gümrük Birligi ülkelerine giriş yasagı konulacagını dinlendiriyor.
Putin birileri bunu tehdit unsuru olarak gorse bile anlamag gerekiyorki, “Rusya Ukrayna üzerinden ucuz ve kalitesiz Avrupa mallarının girişine engel olmak durumundadır” diyor.
Putin elbette haklı, amma esas nedeni ekonomik emniyyet kadar politik olarak çaba harcadıgı Ukraynanın Yanukoviçin eliyle Avrupaya kaymasının önüne geçmedir.
Putin anlıyorki Ukraynanı politik olarak kaybetmek Rusya nın gücünü engellemektir.Bu hususta Almanyanın üstün çabalarının farkında ve dolayısı ile bu politik mücadileden kaybederek çıkmak gelecek için ciddi sinyaldır.
Rusya, Gümrük Birligi ile eski Sovyet cumhuriyyetlerini bir araya toplamakta israrlı.Buraya gelmegenlere ise çeşitli baskılar sözkonusudur.Rusya bunu baskı olarak nitelendirilmesine karşı.Çünki “ülkeler tercih ederken, Rusyanın da tercih hakkını tanımak” zorundalıgına vurgu yapmaktadır.
Putin bu birlige önem veriyor, bununlada ekonomik olarak yeni bir enstrumanla daha farklı sonuçlar almak niyyetindedir.
Ukraynayı gümrük yasakları ile engelleyecek Rusya bununla, hedefinde olan digger ulkelere mesaj vermiş oldu.Yanukoviçin -Avrupa Birligi entegrasyonu ve ekonomik liberazisyonun Ukraynanın milli menfaetlerini ifade etdigini söylemesi, Putinin sinirlerini dinlendiremedi.Ukraynaya “ düşün -taşın” mesajı veren Putin “ Avrupayla beraber olursan, ekonomik olarak dayandıgın Rusya pazarını unut ve mallarını Avrupaya sat ,eger satabilirsen “ultumatumunu gönderdi.
Rusya Ukraynanın başka bir devlet olarak algılayamıyor.Rusyanın bir parçası olarak gördügü Ukraynanın bagımsızlıgını ve suverenligini tanısa da bu “aynı millet ve aynı topraklar” iddiları, Ukraynanın Sovyet döneminden bu tarafa kabullenmedigi bir durum.Ukrayna, Rusyanın kendisine bu kadar sahplenme duygularina her zaman karşı çıktı ve bu durum tarih boyu Ukraynanın, Rusyaya mesafeli, soyuk duruşuna neden olmuştur.