Önceki gün ebedi yolculuğuna uğurladığımız Teoman Duralı Hocamıza Fatih Camiinde "helal olsun" derken etrafımda yüzlerce genç vardı. Aklıma Hocanın fakülte amfilerindeki mütevazı bilgeliği, felsefeyi hayatımıza dahil edişi, hiç bitmeyecek aşkı ve Viyana'da tanıştığı gençler geldi.
Teoman Hoca, 2003 senesinde misafir öğretim üyesi olarak Viyana Üniversitesinde ders verirken bir taraftan da Wonder'de Türk öğrencilere ilham kaynağı olmuştu.
Diğer darbe dönemleri gibi insanların kaderinde bir dönüm noktası olan 28 Şubat'ın binlerce gencimizin önüne çıkardığı engeller, onları başka çareler aramaya itmişti. Bu çarelerden bir tanesi de Wonder'di.
Yusuf ve Nadire Kara eğitimci bir çift. Tıpkı akıncı Türkler gibi Tuna boylarından geçerek Viyana'ya doğru yol aldılar. Viyana üniversitelerinin kapıları açıktı. Mühendislik, tıp, ekonomi, siyaset bilimi okumak isteyen gençler için kabul mektubu aldılar.
Öğrencilerin konaklaması için çareler aranıyordu. ÖNDER'in desteğiyle Wonder kurulur ve bir bina kiralanarak öğrenci yurduna dönüştürülür. Anadolu'nun farklı şehirlerinden çıkıp Viyana'da gözlerini açan gençlerin tutunmaları, dil öğrenmeleri ve diplomalarını almaları hiç de kolay değildir.
Wonder adeta bir kardeşlik ocağı gibi çalışır. Maddi zorluklar içinde imtihanlara hazırlanan gençler birbiriyle dayanışma içindedirler. Kimi zaman harçlıklarını paylaşırlar, kimi zaman kıyafetlerini. Zorluklar içinde ailelerinin karşı çıkmasına rağmen okuyan gençler de vardır bu hikâyede. Oysa bu yolculuk dünyaya açılmanın, Avrupa'yı anlamanın, Rilke'yi tanımanın, Goethe'yi keşfetmenin adıdır.
Türkiye muhafazakarlarının Batı'yla karşılaşmasında bambaşka bir dönüm noktasıdır Wonder. Hem vatan-ı asliyede hem de Viyana'da öteki olmanın verdiği ağırlıktan nasıl kurtulacaktı bu gençler?
Viyana ziyaretlerim sırasında keşfettiğim bu atmosferi Viyana Okulu diye adlandırmıştım. Bildiğiniz Menger'in iktisadi sistemi değil tabii ki. Bizim Viyana Okulu'nun gençleri Almanca öğrenmekle kalmamış ilaveten diğer batı dillerini de öğrenmişlerdi. İçlerinde Latince öğrenip Avrupa tarihi, Hristiyan teolojisi çalışanlar, Gramsci ve Marx'ı orijinal dillerinden okuyanlar vardı.
Viyana Okulu 2000-2013 yılları arasında binlerce öğrenciye yuva oldu. Avrupa'da öğrenci olmanın, Türk ve Müslüman kimliğiyle var olmanın yollarından biri de kendini anlamaktan geçiyordu. Batı karşısında ezilmeden durmanın yolu ise kadim kültürü öğrenmekten geçiyordu.
Viyana yolcularının yanında kimler olmadı ki? Wonder yönetimi ülkemizin önemli aydınlarını Viyana'da misafir ediyor ve gençlerin sabahlara kadar düşünce dünyasındaki sorularına cevaplar aranıyordu.
Teoman Duralı Hoca da Viyana'da bulunurken Wonder'de misafir edilmiş ve Felsefe Tarihi, Kuantum, Biyoloji Felsefesi anlatarak karşısındaki heyecanlı gençleri düşünmeye sevk etmişti. Fakültedeki derslerinden daha heyecanlı ve münakaşalı geçen derslerde gençler felsefenin önemini fark etmişler ve Doğu-Batı ikileminin tarihsel arka planını anlamışlardı. Gençleri Novalis'i, Schiller'i tercüme etmeleri için teşvik etmiş ve onların entelektüel yolculuklarına güvendiğini vurgulamıştı. Teoman Hoca'nın birçok lisana vâkıf olması ve bilhassa Türkçeye hakimiyeti gençlerin akademiye tutunma azmini artırmıştı.
Viyana Okulu'nun çok önemli emektarları vardı elbette. İhsan S. Sırma, Sadettin Ökten, Sabahattin Zaim, Nabi Avcı, Belkıs İbrahimhakkıoğlu, Haluk Dursun, Mahmut Erol Kılıç, Kemal Sayar, Şinasi Gündüz, Numan Kurtulmuş, İskender Pala, Ekrem Demirli, Ümit Meriç, Nazife Şişman, Fatma Barbarosoğlu, İsmail Kara, İsmet Özel, Melek Paşalı, Mustafa Kara, Fatma Bayram, Mustafa Ulusoy, İbrahim Zeyd Gerçik, Erol Erdoğan gibi kıymetli isimler Viyana'da kalıyorlar ya da periyodik yolculuklar yapıyorlardı.
Viyana Okulu, modern zamanın mucizesi gibi imkânsız bir noktadaki umut, kuyudan sonraki saraydı adeta. Genç dimağlar için duanın ve mücadelenin ürünüydü. Türkiye'nin birikimini çok uzakta fark etme, anlama, hissetme... Çileli ama bereketli bir yolculuk.
Viyana Okulu'nun bir başka neticesi var ki benim için pek mühimdir. Burada kalan gençler harçlıklarını çıkarmak için Türk işçilerinin çocuklarına okul derslerinde yardım ederken çocuklar için de rol model oldular. 2018 yılında Viyana'da Türk çocuklarının gymnasium okullarına yerleşme oranının iki katına çıkmasında etkili oldular.
İnsanın en güzel yolculuğu kendinedir. Viyana Okulu birçok nefesi buluşturan aşk olmazsa meşk olmaz dedirten bir hikâye. Fatih Camiinde Teoman Hoca'ya "Helal olsun" derken yanımda çok güvendiği gençler vardı.
