Geçtiğimiz gün AK Parti’nin 16. Kuruluş yıl dönümünü kutladık. Çalışma hayatında AK Parti hükümetleri döneminde çok önemli düzenlemeler ve değişiklikler yapıldı. Elbette bu değişikliklerde ve çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesinde Cumhurbaşkanımız Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın ve Ak Parti’nin devrimci yapısının önemli bir etkisi var.
Bu vesileyle biz de bugün son yıllarda yapılan değişiklikleri yazalım ve tarihe bir pencere açalım istedik.
1- Sosyal Güvenlik Reformu öncesinde sağlıktan yararlanmak için 4/a yani SSK’lıların 90 gün, eş ve çocukları içinse 120 gün, 4/b yani Bağ-Kur’luların 240 gün prim süresini doldurmaları gerekiyordu. Üstelik SSK sigortalıları sadece SSK hastanelerinde ilkel koşullarda tedavi olabiliyor, özel hastanelerden yararlanmaları da neredeyse imkansızdı. Bıçak parası veya hekimin muayenehanesinde muayene ücretini vermeyenlerin tedavi olmaları şansa kalmışken, aynı şekilde bıçak parası verilmeyen hastaların ameliyatları için de 3-5 yıl sonrasına gün veriliyordu. Şanslı olup muayene olanları ise ikinci bir çile bekliyordu; uzun kuyruk ve bekleme sonrasında SSK eczanesinden kağıt torbada taneyle ilaç almak!
2- Yine Bağ-Kur’luların durumu ise daha da vahimdi, tedavi olmak ayrı bir dert, ilaç almak ayrı bir dertti. Bir çok eczanenin camına Bağ-Kur’luya ilaç verilmediği kocaman harflerle yazılıyordu.
3- Artık 30 gün sigorta primi ödeyen herkes sağlıktan eşit şekilde yararlanabiliyor. Toplumun tüm kesimleri sağlık kapsamına alındı, sağlığa ulaşma, özel sağlık hizmetlerinden yararlanma kolaylaştı. Eskiden özel hastanelerden yararlanamayan sigortalılara özel sağlık kuruluşlarının kapısı açıldı ve eczanelerden ilaç alınması sağlandı. Hem özel sektör büyüdü ve yüksek kalitede hizmet vermeye başladı, hem de vatandaşlarımızın sağlık sorunları çözüme kavuşturuldu. Bıçak parası tarih oldu, 5 yıl sonraya ameliyat veya röntgen çekme randevusu verilmesi devri bitti.
4- Yine ülkemizin önemli kurumları olan SSK, Bağ-Kur ve T.C. Emekli Sandığı SGK çatısı altında birleştirildi. Sigortalıların eşit haklara sahip olması sağlandı.
5- Anne-babanın prim borcu bulunsa veya sosyal güvencesi olmasa dahi 18 yaşın altındaki çocuklara devlet tarafından sağlık yardımı verilmeye başlandı.
6- Eczanelerden ilaç alınması, referans ilaç fiyat politikası sonucunda ilaç fiyatlarının ucuzlatılması sağlandı.
7- Tüm vatandaşların özel hastanelerden yararlanabilmesinin önü açıldı.
8- Özel hastanelerden alınan raporlara geçici iş göremezlik ödeneği verilmeye başlandı.
9- Türkiye, özel hastanelerin yatırımları sonucunda yabancılar için sağlık turizmi gelişti.
10- İş-Kur yeniden yapılandırılarak çalışma hayatında istihdam piyasasında daha aktif rol almaya başladı. Yüzlerce alanda mesleki eğitimler verilmeye ve işsizlerin meslek sahibi olmaları sağlandı. Gerçekten Türkiye İş Kurumu son yıllarda çok önemli projeleri hayata geçirmek suretiyle hem işsizlerin hem de işverenlerin beklentilerini karşılamayı başardı.
11- İşyerlerine başta beş puanlık prim indirimi teşviki olmak üzere bir çok istihdam teşviki getirildi.
12- Devlet Memuru anneler için hem süt izni süresi ve hem de ücretsiz izin süresi arttı. Memur babalara da birçok önemli haklar getirildi. İş Kanuna tabi çalışan kadınlar için, yarım çalışma ve kısmi süreli çalışma hakkı getirildi.
13- Engelli çocuğu bulunan annelere erken emeklilik hakkı verildi.
14- Erken doğum yapan annelerin mağduriyetleri giderildi ve erken doğum cezası kaldırıldı.
15- İş kazalarını önleyici faaliyetlerde artış sonucu iş kazalarında önemli oranda düşüşler oldu, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile bu konudaki eksiklikler giderildi.
16- Engellilere yönelik bir çok önemli hak getirildi. Evde bakım parası verilmeye başlandı. İhtiyaç sahibi bakıma muhtaç özürlülere evlerinde veya kurumda bakım hizmeti verilmektedir.
17- 65 yaşın üstündeki muhtaçlar gibi 2022 sayılı Kanun kapsamına alınarak maaş bağlanmaya başlandı. Maaş alan özürlülerin sağlık primlerini devlet ödemeye başladı.
18- Türkiye'de ikamet eden kişilere hiç bir şart olmadan isteğe bağlı sigortalı olma hakkı tanındı ve ayrıca isteğe bağlı sigortalılarla bakmakla yükümlü olunan kişiler için sağlıktan yararlanma hakkı verildi.
19- BAĞ-KUR’ lulara yapılandırma kapsamında borçları silindi. Eğer BAĞ-KUR’ lular isterse borcu güncel rakamlardan ödeyip sigortalılık hizmetine kavuşabilecek.
20- İntibak yasası çıkartılarak 2000 öncesi emekli olmuş kişilere yapılan farklı maaş ödemelerinde düzenleme yapıldı. Çok prim ödeyene daha fazla maaş ödenecek.
21- Yabancı yatırımlarının artmasıyla birlikte ülkemizde de sayıları hızla artan yabancı personelin çalışma izni başvurularının internet üzerinden yapılmaya başlandı. Ayrıca yabancılar için çalışma ve ikamet izni belgeleri birleştirilerek bürokrasi azaltıldı.
22- İşe başlatmama tazminatından vergi kesilmeyeceği yasayla düzenlenerek bu sorun çözüldü.
23- Mali tatil yasası çıkartıldı. Mali Müşavirlerin uzunca bir süredir talep ettikleri mali tatil uygulaması sorunsuz devam ediyor.
24- SGK, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile İş-Kur bildirimlerinde çok başlılık giderilerek tek bildirime geçildi ve artık belgeler tek kuruma (SGK) bildiriliyor.
25- Kısa çalışma ödeneği arttı. İşsizlik sigortasının kapsamı genişletildi ve hem isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler, hem de kısmi süreli, yani part-time iş sözleşmesiyle çalışanlar işsizlik sigortası kapsamına alındı.
Bir kısmını yukarıda yazdığım çalışma ve sosyal güvenlik yaşamındaki iyileştirmeleri bir sonraki yazımızda açıklamaya devam edeceğiz.