Dünya, yeni doktrin ve paradigma değişimine geçit dönemini yaşıyor.
Kırılmalar, yeni haritalar ve bölgesel savaşlar da bunu teyit ediyor.
Küresel ticaret yolları, deniz yolları ve kanalları; Bu yeni değişimin esas anahtarı rolündedir.
Artık Büyük devletler kadar olmasa da, bölgesel devletlerin etkisi inkâr edilmez ölçüdedir.
Güney Kafkasya, büyük satranç tahtasında önemli pazıl olarak karşımızda.
ABD ve Çin arasındaki rekabetin yansıması olarak meydana çıkan ticaret yolları üzerinden kırılmaların, Rusya ve çevresi, Türkiye ve çevresi coğrafyalarda meydana çıkması, orta vadede bu bilek yarışının devam edeceğine işaret ediyor.
Güney Kafkasya satranç tahtasında kritik noktada!
Bunu en iyi gören ve buna göre strateji üreten isimlerin başında Azerbaycan Başkanı İlham Aliyev geliyor kuşkusuz.
44 günlük Karabağ azatlık savaşının meydana getirdiği yeni durum, Büyük satranç tahtasında yeni paradigmanın habercisi olarak karşımızda.
Türkiye ve Azerbaycan tandemi, Rusya açısından da 200 yıllık geçmişi olan stratejilerini revizyona tabi tutmayı tetikledi.
Rusya-Ermenistan üzerindeki şemsiyesini çekerek, yeni yüzyıldaki siyasetinin rengini de belli etti.
İstisnasız Ermenistan desteği yerine, Erdoğan'ın kazan-kazan modeli devreye girdi ve Putin yeni yüzyılda, Türkiye ve Azerbaycan'la karşı karşıya gelen değil, paralel yürüme hattına, yeşil ışık yaktı.
Güney Kafkasya'da dengeleri en iyi bilen ve ilişki geliştirmede maharetli siyasetçi olarak İlham Aliyev, bu yeni durumu gördü ve adımlarını ona göre dizayn etti.
Erken seçim hamlesini de, bu yeni durumun parçası olarak okumak gerekiyor.
Karabağ Zaferi kazanmış bir liderin, bu durumu getiriye dönüştürme isteği, rasyonel ve siyaset bilimine göre akıllıcadır. Başkan Aliyev biliyor ki; Bu zafer ona seçimde kuşkusuz başarı getirecektir.
Diğer taraftan bölgesel çekişme bitmeden, istikrara kavuşmanın uzun süreceği de açıktır.
Bu durumda Azerbaycan liderinin güven tazelemesi, küresel aktörler açısından da gerekli hamledir.
Ermenistan ve Gürcistan üzerinden Rusya aleyhinde gelişmeler orta vadede yeni krizlere yol açabilecek nitelikte.
Ayrıca Zengezur koridoru ve İran'la yeni koridor planı özellikle ABD açısından duruma müdahil olma isteğini kabartmaktadır.
Yani iç istikrar olmazsa olmazdır.
Aliyev bu ileri görüşü ile hem kendisine yönelik halk desteğini açıktan göstermek istiyor, hem de uzun vadeli yeni siyasi bilek yarışında iç huzuru bozacak durumların önünü kesmeyi hedefliyor.
İbn-i Haldun'un devlet anlayışı felsefesinden yola çıkarsak, geldiği sonuç bu coğrafya için de geçerlidir.
Coğrafya kaderdir!
Kafkasya, Türkiye, Rusya, İran, ABD, İngiltere, Fransa ve şimdi ise Çin gibi önemli aktörlerin yeni küresel sistemde hesaplaşma sürecinde önemli bölgedir ve burada küçücük dikkatsizlik kazanımlardan olma tehlikesi ile bölgeyi karşı karşıya getirebilir.
Azerbaycan-Türkiye ittifak ve kardeşliği, bölgedeki varlığımız ve yeni kazanımlar için önemli kapıdır.
Bu kapının sağlam tutulması, Türkistan hattı ve Türk-İslam hattı için hayatidir...
