Şişmanlama işten çıkarılma sebebi mi?

Fit görünme, sağlık ve moral açısından çoğumuzun derdi, kilo almak. Yani, şişmanlık. Kilo verme yöntemleri gazete ve televizyonların değişmez ilgi çekici gündemi olmaya devam edecek gibi. Şişmanlamanın bir de çalışma mevzuatı açısından sakıncalı yönü var. Bazı işlerde işe alınırken aranan şartlar arasında adayların boy veya kilo gibi fiziki yeterlilik ölçülerine sahip olması koşulu da istenebilmektedir. Örneğin, hava yolları şirketlerinde estetik ve güvenlik açısından işe alınan uçak kabin personeli için belirli boy ve kiloda olma gibi fiziki kriterler de aranmaktadır.

İşe girerken istenilen kilo koşuluna sahip olan çalışanın daha sonra fazla kilo aldığını varsayalım. İşveren çalışana uygun kiloya düşmesi için altı aylık süre verir. Bu süreye rağmen, istenilen kiloya gelemeyen çalışanın görevini yürütemeyeceği gerekçesiyle, işverence kıdem ve ihbar tazminatı ödenerek, iş sözleşmesi feshedilir. 

Bunun üzerine işçi, kilo fazlalığı gerekçesi ile iş sözleşmesinin işverence geçerli bir sebep olmadan feshedildiğini, fazla kilo sebebiyle performansında bir azalma olmadığını ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesi için dava açar. Sonra... Devamını, Yargıtay Kararından okuyalım:

‘Bu durumda fazla kilo alarak uçak kabin görevlisi olma özelliğini yitiren davacı işçinin yeniden uygun kiloya gelmesine engel sağlık sorunu olup olmadığının irdelenmesi gerekir. Bu konuda davalı işverenin anlaşmalı olduğu sağlık kuruluşundan itiraz halinde, mahkemece belirlenecek tam teşekküllü devlet hastanesi veya üniversitelerin tıp fakültelerinin ilgili anabilim dallarında görev yapan öğretim görevlilerinden oluşan heyetten alınacak raporla davacının fazla kilosunu verememesi iradesi dışında bir sebebe dayanmakta ise ancak bu durumda davacının yer hizmetlerinde görevlendirilip görevlendirilemeyeceği konusunda bilirkişiden rapor alınarak değerlendirme yapılabileceği, davacının fazla kiloyu verememesinde gayri iradi bir durumun bulunmadığının anlaşılması halinde ise davacının yer hizmetlerine geçirilmeye ilişkin diğer koşulların da bulunup bulunmamasına göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı konusunda bir karar verilmelidir.’ (Y.22.HD, 25.09.2012, E.11598, K.19726)

Yargıtay,  işçinin iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı konusunda verdiği  kararlarında, ‘işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesinin son çare olması’ ilkesini gözetmektedir.

Bu ilke uyarınca Yargıtay, fazla kilo alarak uçak kabin görevlisi olma özelliğini yitiren işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesinden önce, bu işçinin yer hizmetlerinde görevlendirilmesinin mümkün olup olmadığının araştırılmasını gerekli görmektedir. 

Sonuç olarak, fazla kilo alarak işe alınma koşulunu yitiren çalışanın iş sözleşmesinin feshedilmesi yerine, fazla kilosunun engel teşkil etmeyeceği başka bir pozisyonda çalıştırılmasına öncelik verilmesi icap etmektedir.