Selanik Film Festivali yarın perdelerini açıyor: Selanik Limanı’nında her biri önemli Yunanlı sinemacıların adını (Tonia Marketaki, Stavros Tornes, John Cassavetes, Frida Liappa) taşıyan sinema salonlarında ve Aristotelu Meydanı’na hakim görkemli bloklardan birinde yer alan Olympion Sineması ile üst katındaki Pavlos Zannas Salonu’nda... Festival bir yandan gözde yeni filmleri izleyiciye sunarken bir yandan da günümüz sinemasının önde gelen auteur’lerinin toplu gösterilerini yapacak.
53. Festival’in ağır topu Finli usta Aki Kaurismaki. 55 yaşındaki yönetmen kariyerinde halen daha bir tırmanışta. Her yeni filmi bir öncekinden daha iyi olan çok az sayıdaki yönetmenden biri. Git gide daha saflaştırdığı ve belirginleştirdiği sinema diliyle ve cüretkar çıkışlarda bulunduğu protest siyasi tavrıyla saygı gören bir usta.
On bir uzun metrajlı yapımdan oluşan toplu gösterisi, 1983 yılında Dostoyevski’nin aynı adlı eserinden yaptığı “Suç ve Ceza” uyarlamasından önceki yıl Cannes Film Festivali’nde FIPRESCI Ödülü’ne değer görülen “Umut Limanı”na dek neredeyse bütün önemli filmlerini içeriyor. Erkek kardeşi Mika ile birlikte Fin sinemasının en tanınmış iki temsilcisinden biri olan Aki Kaurismaki kendine özgü, kişilikli, dünyası olan bir yönetmen. Bir bakışta, bir planıyla ayırt edilebilen bir tarza sahip. Işığı özgün, şiiri özgün, mizahı özgün, hüznü özgün, oyuncu yönetimi özgün, sessizliği özgün, Amerikan pop kültürüne hayranlığını ifade etme biçimi özgün... Karakterleri ise avam!
Kaurismaki genellikle alelade bir işçinin yoksul, sefil hayatını anlatır! Selanik’teki toplu gösteride yer alan “Shadows in Paradise”, “Ariel” ve “Kibritçi Kız” onun işçi sınıfı üçlemesini oluşturur. Karşı koyamayacakları güçlerin (kapitalist ekonomi, patronlar, aile, gelenekler, vs) sömürdüğü sıradan insanların direnişini anlatır.
***
Alman yönetmen Andreas Dresen ise kuşağının en ilginç isimlerinden biri. Birbirinden oldukça farklı konularda ve temalardaki realist filmlerini aynı derinlikte ele alabilme ve karakterlerini dört başı mamur biçimde oluşturabilme becerisiyle dikkat çekiyor. Doğu Almanya’da doğan ve ülkenin en iyi sinema okullarından Konrad Wolf’tan mezun olan Dresen’in “Yolun Yarısında / Halbe Treppe”, “Bulutların Üstünde / Cloud 9”, “Yarı Yolda / Halt auf Freier Strecke” filmleri Türkiye’deki festivallerde de izlendi ve beğenildi. Bu filmlerin yanı sıra “Nachtgestalten”, “Berlin’de Yaz” ve “Whisky mit Vodka” gösterilecek Selanik’te.
Toplu gösterisi yapılacak olan bir auteur de Bahman Ghobadi. İranlı Kürt yönetmeni “Sarhoş Atlar Zamanı”, “Kaplumbağalar da Uçar”, “Yarım Ay” ve “Kimse İran Kedilerinden Bahsetmiyor” filmleriyle tanıyıp sevdik. Ghobadi’nin bu yıl San Sebastian ve Toronto film festivallerinde gösterilen yeni filmi “Gergedan Mevsimi” geçen hafta ülkemizde vizyona girdi. Ghobadi, İran sinemasının hipergerçekçi ekolünden geliyor ama sineması git gide şiir ve müzik etkisiyle daha epik bir havaya bürünmeye başladı. Türkiye’den BKM’nin ortak yapımcısı olduğu, çekimleri ülkemizde yapılan, başrolleri paylaşan Bihruz Vossugi ve Monica Bellucci dışındaki oyuncuları (Yılmaz Erdoğan, Caner Cindoruk, Beren Saat, Belçim Bilgin) Türkiyeli olan “Gergedan Mevsimi”nin Yunanistan galası Selanik’te yapılacak.
Romanya sinemasının Nuri Bilge Ceylan’ı diyebileceğimiz Cristian Mungiu da Selanik’in bu yıl ki odak noktalarından biri. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye’ye değer görülen “4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün” dahil dört uzun metrajlı ve altı kısa metrajlı filmiyle festivale konuk olacak.
Selanik’in yeni bölümü Night Views / Gece Görüşleri de iki toplu gösteriyle festivale heyecan ve hareket katacak. Yunanlı Costas Zapas ve İsrailli genç yönetmen Lior Shamriz eleştirel ve aykırı filmleriyle geç saatlere kalmayı sevenlerin gözdesi olacak!
