Sağlam, samimi, gerçekçi: İnsan Hakları Eylem Planı
4 Mart 2021 Perşembe
Muhalefet partileri, kronik muhalifler ve türediler anında kulp takmaya, burun kıvırmaya, azımsamaya çalışsalar da onlar da biliyor; Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önceki gün açıkladığı İnsan Hakları Eylem Planı son derece sağlam bir metin. Güçlü, geniş bir çerçeveye ve derinliğe sahip.
Yargı süreçlerinde nerede ne aksama, duraksama, sıkıntı varsa tespit ediyor ve doğru bir çözüm öneriyor. Bu bakımdan samimi ve gerçekçi bir plan olduğunu da teslim etmeliyiz.
Muhalif kalemlerden eleştirilerinin pek hafif kaçtığını fark edip çark edenler bile dışında kalamadı bunun. Yarım ağızla da olsa "metin fena değil ama iktidar da uyarsa" falan diyerek "takdir de ederim, döverim de" kolaylığına kaçtılar.
Yapılan birkaç eleştiriye dair hatırlatmalar yapıp aldığım notlara geçmek isterim.
Amacını, hedefini, ilkelerini ve 393 ayrı başlıkta yapacağı faaliyetleri netleştirip ilan etmiş bir metne "temenni metni" muamelesi yapamazsınız. Ciddiye alınma olasılığınızı kaybedersiniz yoksa.
Ortada titizlikle çalışılmış bir metin var. Çalakalem, göz boyamak için yazıldığını iddia eden kişi bu işlerden hiç anlamadığını da ilan etmiş olur.
Zaten iki yıldır süren bir çalışmanın hülasası bu. Taraflarla, paydaşlarla, konuyla ilgili herkesle görüşüldüğünü biliyoruz. Gayet özgür ve açık fikirli çalışmalardan birine ben de katılmış ve görüşlerimi önerilerimi iletmiştim.
İnsan hakları Evrensel Beyannamesinden "kopyala-yapıştır" yapıldığı iddiası cevap vermeye dahi değmeyecek bir kara çalma olmakla birlikte en azından merak edenlere şu bilgiyi aktarmak için de vesile olsun.
Cumhurbaşkanı Erdoğan tam da buna dair gayet sarih bir cümle kurdu konuşmasında. Dedi ki "Ne uluslararası belgelerin kayıtsız şartsız kopyalanmasından yanayız, ne de insanlığın evrensel kazanımlarına bigâne kalmak gibi bir düşünceye sahibiz."
Ve "Eylem Planı'nın hazırlığında asıl belirleyici, milletimizin ihtiyaç ve talepleri olmuştur" vurgusu isabetli.
Yani muhalif çevrelerin ezbere söylediği gibi ne "küresel bölgesel krizlere karşı", ne "AB ile ilişkileri düzeltmek için", ne "iç siyasette sıkıştığı için" değil.
Türkiye'nin ihtiyacı ve vatandaşın talepleri için.
Çok geniş, çok başlıklı bir plan olduğu için her birini ayrı ayrı açmak mümkün olmayacak ama bu kalabalıkta gözden kaçmasını istemediğim birkaç notum olacak.
Toplumun kırılgan kesimlerinin eylem planına dahil edilmesini çok olumlu buldum. Suç mağdurları için psiko-destek imkanlarının artırılması, suça bulaşmış çocukların yargılamalarında çocuğun süreci en az hasarla atlatabilmesi için uygulanacak yeni hususlar, nefret suçlarının takip edilip raporlaştırılması, boşanma öncesinde uzman arabulucuların –istenirse- devreye girmesi, ceza infaz kurumlarında insan hakları denetim ve takibinin yapılacak olması, hükümlülerin topluma kazandırılması, bayramlarda aileleriyle görüntülü görüşme imkanı tanınması naif ama mühim adımlar.
Hakim ve savcılar için coğrafi teminatın getirilmesi, uzun yargılamalardan dolayı uğranılan zararın telafi mekanizmasının kurulması, dosyalar için hedef süre konulması, kadına yönelik şiddet suçlarında kapsamın ve cezaların artırılması, eski kocaların kapsama alınması ise eksikliği adaletsizlik doğuran noktalar.
Kamuoyunda "çıplak arama" diye bilinen ama aslında "tam arama" denilse daha az tepki çekecek olan aramalarla ilgili kamuoyunda hala canlı bir tartışma var malum. Bu tartışmaları, endişeleri giderecek de bir faaliyet var planda. Gözaltına alınan kişilere eşlik eden ve aramayı yapan kolluk kuvvetleriyle infaz memurlarının düzenli eğitime tabi tutulacağı ilan ediliyor metinde.
Bu çok yerinde bir madde olmuş. Zira bütün demokratik hukuk devletlerinde olduğu gibi bizde de olan ve nasıl ve hangi şartlarda yapılacağı mevzuatta net olarak belirlenmiş bir uygulamadan dolayı ülkemiz büyük zan altında bırakılıyor. FETÖ algı kampanyası olduğu açık ama yine de devletin hiçbir boşluk ve suiistimal alanı bırakmaması, infaz memurlarını yanlışa düşmeyecekleri şekilde eğitmesi son derece önemli.
Öte yandan Cumhurbaşkanı'nın şahsında Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nin ve haliyle AK Parti'nin mesai gerektiren bunca bölgesel ve küresel meseleye rağmen içeride bu denli büyük bir reform iradesi göstermesi takdire şayan. İnşallah en kısa sürede ve eksiksiz hayata geçirilir plandaki başlıklar.
AK Parti kendini buna bağladı artık. İlan eden ispat etmekle yükümlüdür.
