Yine doktora dersleri için Moskova'dayım. Rusya kamuoyunu her defasında yakinen takip etme imkanım oluyor. "Hem de değişik sosyal statüdeki insanlar arasında olduğum için beni gören herkesin Türkiye ve Azerbaycan sorularına denk geliyorum." Yıllar önce böyle değildi. "Rusya'da keskin ve kalıbı kalın bir bakış açısı mevcut idi." "Türkiye, Amerikan polisi olarak görülüyordu." "Rusya kamuoyunda Türkiye'den her dakika düşmanlık beklentisi söz konusuydu." Tabii bunun tarihi arka planı vardır; "NATO-Varşova ittifakları arasındaki düşmanlığın yansıması olarak görmemiz normaldir." Ayrıca uzun yıllar Türkiye, Rusya ve çevresindeki Türk soylu ülkeler nezdindeki varlığı nedeniyle hep düşmanca lanse edildi de.
Tabii medyadaki Ermeni lobisi faktörü, ayrıca Rusya toplumundaki batı uzantısı senaryo gereği "Türk ve Müslüman yapıyı kullanma gayretleri de bu bakış açısını tetiklediği açıktır." "Rusya yıllarca Türkiye aleyhinde çalışmaları destekledi." PKK terör örgütünün başlangıç sürecinde Sovyetler Birliği'nin oynadığı rolü de eklersek "ortaya can sıkıcı bir tablo çıktığı açıktır." "Rusya'da tüm şarkiyat enstitülerinde başrolde Ermeni kökenli akademisyenlerin olduğu da bir gerçeklikti." Yani listeyi uzatabilirim ama yazı yerim kalmaz. Dolayısıyla her türlü karanlık çalışmalara meydan verilmiş ve bunun için gerekçeler de hazır idi.
Şimdi durumu mukayese edemiyorum. Türkiye'nin söylem ve projeksiyonu değiştikçe "her geçen gün Rusya'da propaganda makinesi kimin elinde olursa olsun, kamuoyundaki olumlu Türkiye algısının önünü kesemediği açık gözüküyor." Tabii burada en önemli faktör "Rusya Başkanı Putin ile Türkiye Başkanı Erdoğan arasındaki ilişkidir." Ayrıca "Erdoğan'ın dünyaya karşı Türkiye çıkarlarını savunmasına en fazla destek tepkinin Rusya içinden olması özellikle dikkatimi çekiyor." Üniversitelerdeki milliyetçi, vatansever akım temsilcisi hocaların her fırsatta Erdoğan'ı sormaları, Türkiye tarihine artan ilgi, Osmanlı ve Selçuklu devletlerini Türkiye'nin esas altyapısı olarak görmelerini şaşırarak izliyorum.
"Türk dizileri Rusya'da seviliyor." "Aile yapısı, büyüklere saygı konusunda Türk dizilerinden alıntılar yapılması," İslami değerlere ve Müslümanların hayat tarzına artan saygıyı geçmişteki eğilimleri bilen biri olarak şimdi görmem sevindiriyor. Burada esas rolü "Başkan Erdoğan'ın siyaset anlayışı, mert ve cesur duruşu oynadı." "Rus halkı karakter olarak cesur bir halktır." "Vatansever ve mert yapıya sahipler." "Ben sıkça derim; Türkler ile Ruslar çoğu konularda benziyorlar birbirlerine." "En başta Vatan anlayışı aynıdır." "Ana Vatan tanımı ile olaya baktıkları için, Erdoğan'ın Vatan savunması siyasetine saygı duyuyorlar." Tabii buna memnun olmayan yapılar hayli fazla. Batı eksenli akımların, Ermeni lobisinin, Batı'da eğitim görmüş Rus grupların bundan rahatsız olduğunu görmek için fazla araştırmaya gerek yok.
"Merkezi Rusya, Altın Yüzük bölgesi Rusya yapısı, tıpkı Anadolu irfanı ile bakan Türkiye yapısı gibi emperyalizme karşı koyabilecek genlere sahip." "Ural, Sibirya, ordu birliği öncüleri olan Rus kazakları, Don kazakları ve Volga boyu tüm bölgeler için 'ana Vatan Rusya' anlayışına hakim sosyoloji için Türkiye'ye bakış açısı hayret ettirecek kadar ön plandadır." "Sokaktaki insan Türkiye konusu konuşulduğunda ilk aklına Erdoğan geliyorsa ve saygı ve sevgi ile kendileri ile alakalı konuşuluyorsa, bunun örnekleri tarihte olmamıştır demek isterim." "Bu farklı bir dönem, bu dönemi iyi değerlendirmek gerekiyor." "İngiliz, Amerikan ve tamamen küresel faktör üzerinden değil, onların senaryoları üzerinden değil, direkt birbirimizi tanıma, anlama ve ortak payda bulma konusunda fırsatı kaçırmamalıyız." "Başkan Erdoğan'a duyulan saygı üzerinden Türkiye'ye artan saygı ve sevgi, değişen sosyolojik durumun habercisidir." "Bu durumu iyice ama iyice anlamalı ve bir şeyler yapmalıyız."