Başbakan Mişustin’in Koronavirüs bulaşması haberi, haliyle Moskova kulislerinden alternatif fikirlerin devreye girmesini sağlamış durumda. Normalde hep böyle oluyor. Şeffaf olmayan toplumlarda küçücük olay, dedikodu ve kulislerin çalkalanması ile akıllarda kalıyor.
Rusya'da Covid-19 sonrası siyasi gerilimin devreye girmesi, dikkatten kaçmayacak kadar önemli durumdur. Nedeni açıktır. Virüs bahanedir. Çünkü Putin’in anayasaya değişim isteği artı ekonomik güçsüzlük ve elbette ki ekonomik ambargolar, Rusya'da doğal olmayan yollarla değişim hevesini pekiştirmiş gözüküyor. Rusya’nın tarihine bakıldığında, net gözüken bir tablo vardır. İster eski tarih, isterse yakın siyasi tarih içinde devletin başındaki isimler, ya doğal hastalık ve yaşlılık gibi durumlarda devre dışı kalmış yada hakimiyet içindeki ittifaklarla devre dışı bırakılmıştı. Lenin'in öldürülmesi, Stalin'in gelişi, Stalin'in ölümü sonrası Kruşçev'in getirilmesi ve nihayet Gorbaçov'un getirilmesi ve götürülmesi gibi. Şimdi Putin Rusya'sında zengin oligarkların oluşumu, hakimiyete gelmek isteyen grupların da sayısı artmış durumda. Parası fazlasıyla olan siyasi güçler; Putin’in ömrünün sonuna kadar hakimiyette kalma isteğine karşı koymak için, uzun zamandan beridir fırsat kollamakta! Virüsle birlikte iyi zemin, bu gruplar için oluşmuş gözükmekte. Moskova kulislerine göre, Mişustin’in hastalık haberi biraz bu dizaynın parçasıdır. İki versiyon söz konusudur. Ya Mişustin bu siyasi grupların dizaynında taraf olmadan kenara çekilmiş yada devlet içindeki güçlerin tehdidi ile oyun dışı kalması talep edilmiş. Yani Mişustin’in hastalığı konusuna bile, doğal bakamayan Rusya gerçekliği söz konusudur ve bunun tek nedeni şeffaf tablonun olmamasıdır. Şimdi Kuzey Kafkasya'dan, Moskova'daki siyasi tercihlere tutum sergilenecektir. Virüs sonrası ortamın nasıl olacağı ve Putin'in bu durumu kontrol edip edemeyeceği, Rusya'nın geleceğini şekillendirecek önemli husustur.
"Güç Bakanları" tanımı, eski Sovyet ülkelerinde önemli tanımdır. Yani silahı, ordusu olan bakanlıklarda bahsediyorum. Savunma, İçişleri ve İstihbaratın tavrının, her zaman halledici husus olduğunu unutmamakta yarar vardır. Bu gruplarda tek fikirliliğin olmadığı, gelen kulis bilgilerine bakılırsa açıktır.
Tabii ki muhalif sesleri, hep devletiçi güçlerin kullandığı gerçeğini de unutmamak lazımdır. En azından Rusya'da hep böyle oldu. Uzun zaman hakimiyette kalmanın ve bu durumda Putin dışı hakimiyette olan başka isimlerin de zenginleşmesi, toplumun fazla katmanlarında etkiye sahip olması halledici konudur. Savunma Bakanı Şoygu gibi isimlerin nasıl profil sergileyeceği adeta Rusya’nın geleceğinde rengi belirleyecek niteliktedir. Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin'in siyasi figür olarak devreye girmesi veya meydana çıkarılması da derindeki grupların nasıl bir çalışma içinde olduklarını göstermektedir. Bunu yaparken ABD ile çalışmaların olması istişarelerin gerçekleştirilmesi de, dedikoduların esas konusudur. Evet, tarihe bakmadan, siyasi durumu izah etmek mümkün değil! Tarih tekerrürden ibarettir. Rusya toplumu, başka toplumlarla kıyaslanmayacak kadar ayık toplumdur. Ve millet olarak kolay kolay yoldan çıkmaz ama çıkarsa, sonu değişimle sonuçlanan yapıya sahip olduğunu unutmamak lazımdır. Okuyan, araştıran, eğitim düzeyi yüksek bir toplumdan bahsediyorum. Dahili özgürlüğü yüksek olan ve Çarlardan Başkanlardan korkmayan tarza sahip bir toplumdan bahsediyorum. Sevmesi lazım. Sevgisini ve güvenini kaybederse, hakimiyet içindeki güç odaklarının harekete geçmesiyle, bu dışarıdaki gücü hareketlendirmek kolaydır, Rusya'da! Kimin, hangi güçleri, kontrol altına alınacak eyaletler, kiminle yürümek isteyeceği sorusu da, halledici sorudur. Uzun lafın kısası, Rusya'da iç dinamikler oynamaya başladı. Koronavirüsle birlikte bu taşları yerinden oynatmak isteyen devlet içi güçler devreye girdi. Putin’in kontrolü ele alıp almayacağı, Kuzey Kafkasya ve Tataristan'ın kimin yanında yer alacağı, Ermeni ve Yahudi lobisinin kime meyilleneceği ise, virüs sonrası Rusya’nın şeklini belirleyecektir.
