Bazı şeyleri bilmeseniz de, hiç öğretilmemiş olsa da gördüğünüz anda içinizden gelen bir sesle algılarsınız. Renkler bu algı etkisinde birinci sıradadır. Dünya var olduğundan beri tüm canlılar üzerinde etkilidir. Gerçekte beyazın ışıkla dansı olan bu sonsuz adetteki renk yanılsamaları sofrada kulağımıza neler fısıldar?
İnsan hayatta kalmak için beslendi. Hayatta kalmak için depoladı. Ve hayatta ‘mutlu’ olabilmek için yemeği sanatsal bir şölene dönüştürmeye, bu vahşi eylemi zarifleştirmeye karar verdi. Masa icat olundu, çatal, kaşık ve servis tabakları arkasından geldi. Yemeğin sanata dönüşebilme yolculuğunda lezzet ve sunumun bir bütündür. Tabakta lezzet olmadan başarı gelemez. Elimizde lezzetli bir yemek olduğunu var sayalım. Peki bu yemeği nasıl ve hangi renkleri kullanarak servis edersek başarıya ulaşabiliriz?
Hayatta her şeyin bir dili var. Mevsimlerin, ışığın, hareketlerin, kıyafetlerin ve elbette yemeklerin. Kimi dili öğretilmeden bilirsiniz. Yemeğin dilini, kimliğini oluşturan önemli ayaklardan biridir renkler. Bir tabaktaki renk kombinasyonu ve onların tonları bir bütün olarak ona uzanan kişiye bir şeyler fısıldar. Dünya kadar malzeme ve renk. Düşünelim meyvelerin kaç rengi vardır mesela? Renkler denilince Phantone kataloğunun dehası Lawrence Herbert’ın şirketi her gün yeni bir ton buluyor. Renkleri ve tonlarını tarif etmek oldukça güç. Her birinin verdiği duygularsa bambaşka. Onları uyumlu olarak buluşturmak veya tonlamak da elbette tabağı hazırlayan kişinin becerisiyle ilgili.
Renkleri iyi kullanırsanız tabaktaki yemeğin lezzetine lezzet katar yemeklerinize tutkulu insanlara sahip olursunuz. Yemeklerinizle onları yiyenler arasındaki bağı devam ettirmek sunumlarınızın keskin çizgilerle ve renklerle değişikliğe uğramaması ile süreklilik kazanır. Zor bir dengedir ama yemek sanatında içinizde bir yetenek varsa son tahlilde zafer mutlaka sizin olacaktır!
HANGİ TABAKTA NE RENK?
Beyaz ve soğuk açık tonlar: Bu kombinasyonu kullanmak en hassas işçiliktir. Kombinasyon başarılı olursa verdiği his elegan, naif, seçkin olur.
Zıt renklerin kombinasyonu: Tek kelime ile cüretkardır. Verdiği his maskülendir ve mesajı son derece nettir.
Ara tonlar: Birbirine uyumlu renkler huzuru ve sakinliği simgeler. Hemen her türlü yemek, davet ve hediye için genel tercihtir. Verdiği his eğlence ve neşedir.
Sarı: Mutluluğun rengi sarı neşeli bir renk olarak kabul ediliyor. İnsanların mutlu oldukları zamanlarda yemek yemekten daha çok keyif aldıkları ve bu nedenle de sarının iştah üzerinde olumlu bir etkisi bulunuyor.
Siyah: Dekorasyonda iştahı azalttığı belirtiliyor; bu nedenle özellikle tabakta da çok dengeli kullanılmalı. Siyah tabaklar mat olduğunda açık renk veya canlı tonlardaki yemekleri patlatıyor bu özelliği ile serviste tercih edilebilir. Kaliteli bir havyar ve siyah tuz gibi sofistike malzemelerle bütünleşen algısı siyah rengini özel tasarımlarda kullanmayı gerektiriyor.
Kırmızı: Kan basıncını, kalp atış hızını artıran ve açlık hissi uyandıran bir renk. Bir gıda ambalajında veya afişinde bile olması iştahı tetikleyebiliyor. Eğer çok açsanız, muhtemelen kırmızı renkte bir çorba size yeterli gelmeyecek tam tersi iştahınızı daha da kabartacaktır. Besinlere kırmızı rengi veren antosiyanin maddesi ağrı ve iltihaplanmalar için bire birdir. Kırmızının içeriğinde bol bol magnezyum ve potasyum bulunur.
Gri: Gıdalarda yemek düşüncesinden uzaklaştıran bir renk. Ancak servis tabaklarında yemeği öne çıkaran ve seçkin bir tarz gücü var. Kaliteyle eş değer bir algı oluşturduğundan özellikle dekorasyonda yemek için mükemmel bir taban oluşturmakta.
Mor: Mor sebzeler hafıza için çok yararlı ve mükemmel bir tercih. Ki, bu durum o mor yemeği gördüğünüz anda kendisini unutulmaz yapacaktır. Bol antioksidan bulunan mor sebzelerde az miktar karbonhidrat bulunur ama kalori olarak oldukça düşüktür. Potasyum, demir, A ve C vitaminleri olarak da oldukça zenginlerdir.
Mavi: Sakinleştirici bir renk. Rahatlama ihtiyacı duyulan odalarda dekoratif kullanılması öneriliyor. Rahatlamış ve gevşemiş insanların da yemekten çok uyumaya meyilli oldukları düşünülürse mavi de iştah açıcı bir renk olmaktan uzak. Mutfakta mavi tonların kullanımı günlük kalori hesabını azaltmak isteyenler için yardımcı olabilir.
Turuncu: Sıcaklık hissi veren turuncu rengi iştahı en çok uyaran renklerden biri. Turuncunun beyni uyardığı, zihinsel aktiviteyi hızlandırdığı ve genellikle de açlık hissini körüklediği belirtiliyor. Sağlıklı yiyeceklerin pek çoğu da turuncu renge sahip; mandalina, cennet hurması, havuç gibi.
Kahverengi: İştahı tetiklemeyen koyu renklerden biri olarak kabul ediliyor. Çok fazla pişmiş ya da yanmış yemekleri anımsatabileceği söyleniyor. Diğer taraftan ev yapımı bir ekmek ya da çikolata gibi lezzetli yiyecekleri de çağrıştırdığı bir gerçek.
Yeşil: Yeşil demek sağlık demek. Yeşil renkli malzemelerle önünüze gelen bir yemek veya çorbayı henüz tatmadan rahatlatıcı bir etki verecektir. Algı olarak doğayı çağrıştıran bu renk genellikle yemeğin veya ürünün doğal olduğu hissi uyandırır. Dolayısıyla yeşilin sağlıklı yemek yemeyi teşvik eden iyi bir renk olduğu belirtiliyor. Yeşil renklerdeki sebzeler A ve C vitamini, B6 ve B9 gibi bağışıklık sistemi için önemli vitaminler, magnezyum içerirler.
