Ramazan sofrasının olmazsa olmazları vardır, hurma gibi. Pide, zeytin gibi... Şimdi gelin bu olmazsa olmazlara yaz sıcağını göz önüne alarak birazcık yorum katalım.
Bu sene Ramazan ayında yaklaşık 19 saat aç kalınacak. Metabolizma için oldukça uzun bir süre. Bu yıl her zamankinden daha fazla sağlığı düşünmeli, can çektiren ağır yemekleri bir sonraki aya ertelemeli. Şimdi ben geleneksel olanı çok önemserim, iftar sofrasının da gelenekleri temsil etmesine bayılırım. Ama bu sıcak ve uzun saatlerde de mideyi yormayacak, vücudu susuz bırakmayacak alternatifler bulmanın gerekliliğini düşünüyorum. Umarım bu önerilerim sofranıza da midenize de keyif verir, iyi Ramazanlar...
1. Su
Duru suyun yerini hiç bir şey tutmaz. Özellikle iftar sofrasında. Ama en etkili susuzluk gideren şeylerden biri bir şişe dolusu soğuk suyun içine eklenen iki üç dilim limon, biraz taze nane yapraklarıdır. Özellikle Ramazan süresince buzdolabından eksik etmeyin. Sahurda da bol bol tüketin. Tansiyon ve kan şekeriniz için olumlu etkisini göreceksiniz.
2. Yemiş
Yemiş dediğim ceviz, fındık, badem vb. tabi. Bu kuru yemişler vücudun ihtiyacı olan tüm takviyelere sahip, mideyi de genişletmeyen, şişirmeyen atıştırmalıklardır. İftar ve sahur arasında en doğru seçimlerdendir. Önerim, ceviz ve bademleri (tabi kavrulmamış olmalı) bir gün önceden suya koymanız ve tazeleyerek tüketmeniz. Bu şekilde mideyi yakmaz ve susuzluk hissi vermezler.
3. Hurma
Kuru hurmanının GI seviyesi 70 civarındadır. Yani yüksektir, her nedense son zamanlarda tersi düşünülüyor. Ancak lif yapısı yoğun olduğundan kan şekeri konusundan diğerlerinden daha masumdur. Yine de iftar sofrasında önceliği ona vermemenizi öneriyorum. Mesela yemekten yarım saat sonrasında tatlı yemeyi planlıyorsanız işte güzel bir öneri: Hurmaları ikiye kesin, çekirdeklerini çıkarın ve tereyağında alt üst hafifçe kızartın. Dondurma, yoğurt frozen veya biraz sütle çırpılmış tatlı lor peyniri yanında az miktarda tüketin.
4. Pastırma
İftar sofrasının en cazip yakışıklısı! Hakikaten kurutulmuş etin en güzel halidir kendisi. Susuzluğu arttırmaması için yine de az tüketin ve yine aynı sebepten mutlaka çemenlerini çıkarın. Hatta pastırmayı hafifleştiren bir öneri isterseniz: Yağlı kağıda çemensiz pastırmaları bir tarafı üst üste gelecek şekilde sıralayın üzerine kabuğu soyulup halka olarak kesilmiş domates dilimlerini, bir iki dal taze biberiye ve bolca taze nane yapraklarını koyup sıkıca kapatın. Isıtılmış fırında 8dk pişirip servis yapın.
5. Çorba
Ramazan ayı çorbasız olur mu? Yaz günlerine de denk düşse bence olmaz. Hemen her gün farklı, lezzetli çorbalar için oldukça iyi bir mevsimdeyiz. Malzeme bol. Yaz aylarında yoğurtlu çorbalara ağırlık verin. Çorbanın daha lezzetli olması için işte bir kaç tüyo: Özellikle içinde bakliyat bulunan çorbaları mutlaka 4-5 saat önce yapın ve tencerenin içinde dinlenmesini sağlayın. Taze nane, haşlanmış buğday, maş fasulyesi, nohut gibi malzemeler ve semizotu, yeşil kabak gibi sebzeler kullanarak (tabi her seferinde birini) değişik çorbalar hazırlayın. Bol baharatlı, et suyu ile hazırlanan çorbalardan uzun ve sıcak olacak bu Ramazan uzak durun. Tereyağı yerine zeytinyağını tercih edin, baharat olarak sumak, kuru nane, kişnişe ağırlık verin.
6. Et
Ramazan ayında balık tüketimi oldukça düşer çünkü uzun süre aç kalan metabolizma kırmızı etin proteinine daha çok ihtiyaç duyar ve canınız genellikle et yemek ister. Etin daha hafif olması için sebzelerle birlikte pişirebilirsiniz. Ya da eti haşlayarak tüketebilirsiniz. Haşlanmış eti, taze soğüş domates, salatalık, bolca maydanozlu kocaman bir servis tabağında masaya getirin ama yanında kimyonu eksik etmeyin.
7. Sebze
Sebzeleri soğanla kavurup, uzun süre pişirerek, bol yağlı yemek yapmak yerine haşlayıp zeytinyağı ve limonla salata gibi tüketebilirsiniz. Semizotu, haşlama kabak vb malzemeyi yoğurt ile karıştırıp salata yapabilir, dirice haşlanan taze fasulye veya börülceyi sarımsaklı zeytinyağında soteleyip ızgara etlerin yanında garnitür olarak hazırlayabilirsiniz.
8. İçecek
Sodanın içine atılan bir avuç frambuaz, küp doğranmış olgun kayısı veya hafif ezilmiş üzüm tanelerinin ne kadar keyifli ve lezzetli olduğunu keşfedin. Ya da ayranın farklı hallerini: Salatalığı yıkayıp meyve sıkacağında nane yaprakları ile birlikte suyunu sıkın. Yoğurt, tuz ile iyice çırpıp yavaş yavaş 2 su bardağı soğuk suyu ekleyin. Mümkünse boş bir şişeye koyup iyice sallayın, bardaklara paylaştırıp üzerine bol buz ekleyip, servis yapın. Bir ikinci önerim ise yoğurdu suyla iyice çırpın. Naneyi havanda iyice dövün, yoğurda ilave edin. Limon kabuğunu incecik rendeleyip, bir kaç damla limon suyu ile birlikte ekleyin. Çırpıcıda iyice çırpıp bol buz ile üzerini nane ve limon kabuğu ile süsleyip servis yapın.
9. Pide
İftara on dakika kala acaba sıra bana gelecek mi iftara yetişecek miyim stresine son verebilirsiniz. Bir gün önce aldığınız pideyi soğuyunca, aynı gün hiç zaman kaybetmeden derin dondurucuya koyun. Bir gün sonra iftara yaklaşırken sıcak fırında 5 dakika tutun. Tıpkı fırından yeni çıkmış gibi olacak. Derin dondurucuda yeriniz varsa üçer beşer koyabilirsiniz, mutlaka deneyin! Bir öneri de bayatlamış pideler için: Sahurda bu pidelerin üzerine bol rendelenmiş peynir koyup, üzerine taze biberiye, kekik, maydanoz vb. karışımları serpin. Fırın ızgarasında kızartıp afiyetle çayın yanında yiyin. Diğer hamur işlerinden çok daha hafif ve lezzetli olacak.
10. Tatlı
Hafif bir tatlı önerisi ile listemi bitiriyorum:
Çikolatalı Dondurmalı Ev yapımı Profitrol
Bir su bardağından iki parmak kadar fazla su
birer çay kaşığı tuz ve şeker
bir yemek kaşığı dolusu tereyağı
bir su bardağı beyaz un
4 adet yumurta
Hazır çikolata sosu
Hazır dondurma
Su, tuz, şeker ve tereyağını derin bir tencereye koyun. Yağı eritip su ile karıştırın. Ocaktan alıp içine bir su bardağı beyaz unu serpiştirip tahta kaşıkla birbirine yedirin. Sonra tekrar orta ateşte ocağa alın ve 4 adet yumurtayı birer birer ekleyin. Parlak ve yumuşak kıvamlı bir hamur elde edin. Ocaktan alıp hamuru krema torbasına doldurup (düz başlıkla) cevizden büyük topları yanmaz kağıt döşeli tepsiye dizin. Krema torbanız yoksa bu toplar için iki yemek kaşığı kullanabilirsiniz. Hamurun kaşığa yapışmaması için kaşıkları suya batırıp çıkartın. 180 derece ısınmış fırında 25-30 dakika pişirin.
Elde ettiğimiz bu hamurları soğuduktan sonra ortadan ikiye bölüp dondurma ile doldurup kaselere paylaştırın ve üzerine çikolata sos gezdirin.