"Putin Ukrayna'ya savaş açmaz. Böyle bir durum, iki kardeş halk arasında derin uçurum oluşturur. Bu uçurum Putin'i felakete götürür. Bunu hesaba katmamış olamaz demiştim ve yazmıştım." Rusya'nın bu tutumunu, ABD'nin iyi bildiği de; kimseye "sır" olmamalı.
Putin tüm konuşmalarını benim anlattığım "tezin" üzerine inşa etmesi, "Kardeş halk" anlayışının ne denli önemli olduğunun ispatıdır. Hatta sivil koridorlar konusunda Ukrayna ve Rusya heyetleri arasındaki, esas ana maddenin bu olması da "Kardeş halk" anlayışına bakış açısının tezahürüdür. Aksi taktirde biz Suriye'de, İdlib'te Rusya'nın nasıl sivil anlayışına sahip olduklarını da iyi biliyoruz. Oysa bir milyon insan kaçmadan, kovalamaca olmadan; sınıra doğru hareket halinde. Kimse insanlara havadan saldırmıyor. Kimse bu insanlara silah ateşi açmıyor, değil mi?
Ama geldiğimiz noktada konu, bu parantezle bitmiyor. Saldırılar devam ediyor. "Hedefin askeri noktalar olduğu..." söylense de, nihayetinde siviller ölüyor ve masum insanlar; felaketle karşı karşıya kalmış oluyor. Evet, Rusya Ukrayna'yı işgal ediyor. Bu uluslararası hukuka zıttır ve kabul edilir tarafı yoktur. Lakin olayın tüm boyutlarını ele aldık mı? Bu sürece getiren hikâyenin başlangıcından gerçekler ve gerekçeler sorgulandı mı? Uzun yıllardır "Ukrayna elinden alınırsa, Rusya çökertilir" tezi Amerikan stratejilerinin "tezi" değil miydi?
2014'te itibaren başlayan süreç neden ve hangi gelecek inşası ile başlatıldı? Tabi buraya, Kırım'ın ilhakını da eklemek gerekiyor. Bu durumda, Ukrayna ne yapmalıydı? Topraklarının işgali, engellenemez miydi? Bunlar belki daha sonra analiz edilirse, daha objektif sonuç elde edilebilir. Donbas ve Lugansk'taki halk neden ayrılmak istediği tartışıldı mı? Yoksa bu sadece Rusya istedi diye mi oldu? Peki, Ukrayna Rusya gerekçelerini çürütmek için, kendi vatandaşı olan Donbas ve Lugansk'ta ki insanlar ile neden temas yerine roket saldırılarını seçti? Oradaki yerel milisleri veya kendilerince ilan edilen yönetimi haklı bulmaya bilirsin, neden halkı sekiz yıldır ateş altında yaşatma yolunu seçti? Sekiz yılda oradaki masum insanların feryadı hiç gündem oldu mu? Olmadı. Şimdi sekiz yıldır her gün Putin'e yalvaran halkı düşünün. "Putin bizi kurtar " diye yalvaran yaşlı insanların ve küçük çocukların olma ihtimali hiç gündem olmadı. Bunu Ukrayna çözebilir miydi? Evet çözebilirdi.
Ukrayna demokratik değerler üzerinden çoğu ülkelere ders verecek nitelikte bir devlet. Bunu yapabilir miydi? 2014'e kadar sorun yaşamadıysa, sonradan neden bu sorun çıktı. Kuçma, Yuşenko döneminde neden yaşanmadı bu sorun? Neden 2014'de buradaki yapı ayrılmak istedi. Tabi Rusya cesareti ve desteği kuşkusuz vardır.
Rusya'nın eline bu fırsatı veren kim peki? Zelenskiy döneminde, Minsk masası kuruldu. Almanya, Fransa, Rusya, Ukrayna ve Zelenskiy neden sonra vazgeçti? İşte bu neden soruları, birer cevap içeriyor.
Sonuca baktığımızda bu büyük felaket önlenebilirdi. Masayı bozan ABD oldu. Zelenskiy ABD'ye güvendi. Oysa uzun zamandır kendi kamuoyunda bile, ABD ve Avrupa tartışması hüküm sürüyordu.
Bu tartışmalar bile, bize çok şeyi anlatmaktaydı.
ABD, Avrupa ile Rusya ilişkilerini kesmek istedi. Ukrayna'daki kamuoyunu, tekyönlü renge gelmesini arzu etti. Rusya garanti belgesiyle sekiz yıldır yalvarıyor. Ama olmadı. Çünkü ABD istemedi. Rusya'ya işgal yolunun açılmasını, tüm bu arka plandaki konularla beraber ele alınırsa; nihayetinde nasıl bir gelecek planı olduğu anlaşılabilir.
Rusya Donbas ve Lugansk ile yetinir mi? Hayır yetinmeyecek. Hattası var! Ukrayna'nın üç bölgesinden ikisine hâkim olmak isteğinde. Başarır mı? Başarırsa "Yalta 2" oluşturulmasına mecbur eder küresel aktör olarak. Başaramazsa Putin 2. Gorbaçov olarak Rusya'nın ikinci çöküşüne sebep olan kişi olarak tarihe geçer. Bundan dolayı Putin başarmak için, sonuna kadar zorlama yolunu seçti.
