II. Dünya Savaşı’nda Müslüman gençlerin Fransa’nın özgürlüğü ve Yahudiler’in Nazi zulmünden korunması için verdikleri mücadeleyi anlatan Özgür Adamlar gerçek hayat hikayelerinden alınmış, sıradışı bir film...
SON dönemlerde Fransa’da yaşayan Kuzey Afrika kökenli yönetmenlerin filmleri ilgi çekmeye başladı. Özellikle bu coğrafyanın çatışmalarla dolu tarihi geçmişi, Müslüman-Hıristiyan gerilimini yaşayan önemli bir coğrafya olması bu ilginin sebeplerinden biri. Faslı Ismael Ferroukhi de bu yönetmenlerden. İlk filmi 2004’de vizyona giren Büyük Yolculuk (Le Grand Voyage) ile dikkat çeken genç yönetmen bu filmde kültürel çatışma yaşayan, birbirinden uzak olan bir baba oğul hikayesini etkileyici bir şekilde perdeye aktarmıştı. Hac yolculuğuna çıkan baba oğulun hikayesinde dinler ve kültürler arasında bir yolculuk yapıyordu Ferroukhi. Bu hafta vizyona giren Özgür Adamlar ise tarihin sararmış yaprakları arasında dolaşıyor.
II. Dünya Savaşı sırasında Fransa’daki Müslüman göçmenlerin Yahudiler’i Naziler’den korumak için nasıl kendilerini tehlikeye attıklarını gözler önüne seriyor. Bu anlamda 2011’de çekilen Türk Pasaportu belgeselini de hatırlatıyor. Türk Pasaportu’nda da Avrupa’da yaşayan Türk konsolosluk görevlileri Yahudiler’e sahte belge çıkararak Türkiye’ye gelmelerini sağlamış, böylece Nazi canavarından bu insanları korumuşlardı. Bu filmleri tarihin gerçeklerini görmek ve günümüzde yaşananları daha iyi değerlendirmek için çok önemsiyorum. Kaderin cilvesine bakın ki bütün Avrupa o dönemde Naziler’in Yahudiler’i katletmesine göz yumarken Müslüman azınlık kendi canını tehlikeye atarak onların hayatlarını kurtarmak için çabalıyordu. Gün geldi eli kanlı Avrupa, Yahudiler’in dostu oldu ve o kurtarılan Yahudiler’in torunları bugün Gazze’de, Filistin’de, Mavi Marmara gemisinde Müslümanlar’ı katlediyor.
Biz yine filmimize dönersek, 1940’lı yıllarda Kuzey Afrikalı göçmenlerden Younes karaborsadan para kazanıp Paris’te hayatını yaşarken kuzeninin Fransız işbirlikçi polisler tarafından aranması sebebi ile tutuklanır. Polis müfettişi bütün cezalarını affedeceklerini ama Paris’teki Merkez Camii içinde neler olduğunu kendilerine gammazlaması gerektiğini söyler. Younes diğer göçmenler gibi değildir. Manevi değerleri onun hayatına yön vermeyi çoktan bırakmıştır. O yaşam savaşına odaklanmıştır. Polisin bu teklifini kabul eder. Camiye takılmaya başlar. Ama namaz kılmaz bahçede öylece oturup etrafı gözler. Camide Fas Kralı’nın temsilcisi Si Kaddour Ben Ghabrit de kalır. Almanların özel önem gösterdiği Ghabrit Müslüman ülkeler ile Almanya arasında bir elçi görevi de görür. Ama bütün bu sistem içinde Fransız direniş örgütü camide saklanır. Özellikle Müslüman gençler Fransa’nın özgür kalması gerektiğini böylece Kuzey Afrika’daki diğer ülkelerin de özgürleşeceğini düşünürler. Younes bu direnişçilerin içinde kuzeninin de bulunduğunu görür. Artık polislere haber taşımayacaktır. Çünkü kuzeninin de güvenliği söz konusudur. Aslında Yahudi olan ama kendini Müslüman olarak tanıtan Salim Halali ile tanışması ve kurduğu iyi arkadaşlık tarafını seçmesinde etkili olur. Filmin başrolünde oynayan Tahar Rahim’i geçen haftalarda vizyona giren Black Gold filminden hatırlayabilirsiniz. İyi bir oyuncu. Özellikle çift yönlü karakterleri oynayabilecek bir fiziğe sahip. Yan karakterlerde ise Fransız sinemasının en iyi karakter oyuncularından Michael Lonsdale döktürüyor. Filmin anlattıkları önemli ama bunları hangi şiddette anlattığı tartışılmalı.
GERÇEK HAYAT HİKAYESİ
Yönetmen sanki her şeyi vermeye çalışmış ama hiç bir şeye tam anlamıyla odaklanmamış. Filmdeki direnişçi Müslüman gençlerin özgürlük beklentisini düşünüp Cezayir’de olanları hatırlarsak bu ikiyüzlülüğün üstünde durmaması yönetmenin hayatını Fransa’da idame ettirmesine bağlanabilir. Yine de gerçeklerin sürülebilir izlerini bizlere verdiği için önemli bir film Özgür Adamlar. Tabii gerçek bir hayat hikayesinden uyarlanmış olması filmi daha da değerli kılıyor.
BLURAY VE DVD'LER
Coriolanus (2011)
SHAKESPARE’İN fazla bilinmeyen bir oyununun postmodern uyarlaması. Filmde yönetmen Fiennes, Shakespeareyen diyalogları güç mücadeleleri ve oyunculuklarla dengelemeyi iyi başarmış zaman zaman. Film: 5 / DVD: 3
Serseriler (Neds) (2011)
HIRİSTİYAN tabanlı bir eğitim sistemi, içki ile şiddeti körükleyen bir aile tablosu ve tehlikeli bir sokak kültürü. John McGill, bunların içinde bir hayat kurmaya çabalıyor. 15 yaşındaki karakterimiz, okulunda kamçı yerken, evinde da babası tarafından tehdit görüyor. Sonuçta şiddete eğilim başlıyor.
Film: 6 / DVD: 2
Atlıkarınca (2010)
SESİNİ kapatıp Türkiye’de geçtiğini anlamazsanız kendinizi Michael Haneke’nin orta sınıf ailenin içindeki sapkınlıkları ele aldığı filmlerinden birini izliyormuş gibi hissedebilirsiniz. Anne, baba ve iki çocuk arasındaki etkileşim, zaman geçtikçe daha da gerilimli ve kaotik bir noktaya gidiyor. Film: 6 / DVD: 4
VİZYONDAKİLER
Hizmetkar Albert Nobbs
GAYRİMEŞRU bir çocuk olan Albert’in gerçek kimliği, onu para karşılığı yetiştiren kadın tarafından hiçbir zaman açıklanmamıştır. Çocuğun, gerçek ailesini bir gün bulamaması için kadına para verilmiş ve Albert garson kıyafetleri içinde kaybolmuştur. 30 yıl sonrasında ise Albert, kusursuz bir hizmetkar olmuştur.
FİLMİN KÜNYESİ
Orjinal adı: Albert Nobbs Yönetmen: Rodrigo Garcia
Senaryo: Glenn Close Oyuncular: G. Coles, Mia Wasikowska, Aaron Johnson, Janet McTeer, Pauline Collines. Tür: Dram, Yapım: 2011- İngiltere, İrlanda, 113 Dakika.
İsyan
MS Bir, uzayda bulunan deneysel bir hapishanedir. Dünyadan götürülmüş en tehlikeli 500 suçlu yapay bir şekilde uyutulmaktadır. ABD Başkanı’nın kızı olan Emilie Warnock’ın istasyona adım attığı sıralarda hapishanede eşi benzeri görülmemiş bir isyan çıkar. Emilie ve MS Bir mürettebatı esir düşer. Başkan, Ajan Snow’u, Emilie’yi kurtarmakla görevlendirir.
FİLMİN KÜNYESİ
Orjinal adı: Lockout Yönetmen: James Mather, Stephen St. Leger Senaryo: S. St. Leger Oyuncular: Guy Pearce, Maggie Grace Tür: Bilimkurgu Yapım: 2012-Fransa, 95 Dak.
Mutluluğa boya beni
BİTMEMİŞ bir resim üzerindeki bir şato ve çiçeklerle dolu bahçedeyiz. Bu tabloda resmedilip renklendirilmiş Toupin’ler gücü ele geçirmiştir. Toupin’ler, çizimleri yarım kalan Pafini’leri devredışı bırakmışlardır. Şimdi Ramo, Lola ve Plume düzeni yeniden sağlamak ve arkadaşlarını kurtarmak için ressamı bulmak üzere yollara düşecek, bir dolu macera yaşayacak, başka resimlere gideceklerdir.
FİLMİN KÜNYESİ
Orjinal adı: Le Tableau Yönetmen: Jean François Laguionie Senaryo: Jean-François Laguionie, Anik Leray Tür: Animasyon Yapım: 2011-Fransa, 79 Dakika.