Bir kişinin iş sözleşmesine tabi olarak bir işyerinde SSK’lı çalışması veya kendi işyeri olanlar için de BAĞ-KUR sigortalısı olması halinde çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmesi halinde malul sayılmaktadır. Ayrıca kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için de çalışma gücünün en az yüzde 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar malul sayılır.
Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiğinin Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir.
Malullük aylığı nasıl bağlanır?
- En az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
- Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması,
- Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların ise kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin borcu olmaması
- SGK’ya yazılı dilekçe ile başvurması gerekmektedir.
Müracaat için neler gerekir?
- Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
- Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalılar için;
- Malullük aylığı bağlanabilmesi için açıkta bulunanların şahsen/vekâleten veya görevde bulunanlar için Kurumları aracılığı ile yapılacak başvuru,
- Malulen emekliye sevke ilişkin emekliye sevk onayı
- Maluliyetin tespiti için Sağlık Kurulu raporu.
KKTC çalışması borçlanılır mı?
Okurumuz Ali C. “Türk vatandaşıyım ancak ilk kez KKTC’de sigortalı oldum ve bu zamana kadar hep orada çalıştım. Şimdi Türkiye’de çalışmaya başladım. KKTC’deki sürelerim sigortalılığımdan sayılır mı” diye soruyor.
Türkiye ile KKTC arasında yapılan sosyal güvenlik sözleşmesi gereğince “Türkiye’de sigortaya tabi tutulmadan önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde malullük, yaşlılık, ölüm sigortalarına tabi tutulmuş bir kimse için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sigortaya girdiği ilk tarih, Türkiye’de sigortaya ilk giriş tarihi sayılır.”
Dolayısıyla KKTC’de adınıza uzun vadeli sigorta kollarına tabi prim ödenmiş ise KKTC’deki sigortalılık başlangıcınız, Türkiye’de başlangıç sayılır.
Ayrıca, Türk vatandaşlığından çıkmadıysanız KKTC’de geçen çalışma sürelerinizi yurt dışı borçlanması yaparak hizmetten saydırabilirsiniz. Borçlanma için 31.12.2015 tarihine kadar geçerli olan günlük en düşük tutar 13,58.-TL, en yüksek tutar ise 88,30.-TL’dir.