Bu hafta sizlerle ülkemiz turizminde özellikle mütedeyyin kesimin ailesiyle birlikte tatillerini geçirmek için tercih ettiği otelcilik anlayışı üzerine önemli paylaşımlarda bulunacağım.
İslami oteller, tesettür oteller, muhafazakar oteller, alternatif tatil, helal tatil gibi ifadelerle dile getirilen bu tatil anlayışı nasıl?
Bir yıl boyunca çalışmış, yorulmuş, ailesiyle birlikte bütçe ve imkanları doğrultusunda tatil yapmak isteyen ve bu doğrultuda kendi yaşam tarzına uygun olacağını düşündüğü alternatif tatil otellerini tercih eden muhafazakar aileler ödedikleri ücret karşılığında aldıkları hizmet ve geçirdikleri tatilden ne kadar memnunlar?
Ülkemizde bulunan bu tarz oteller muhafazakar tatil anlayışına gerçekten layıkıyla karşılık verebiliyor mu? Yoksa hayal kırıklığı ve alternatifsizlikle başbaşa kalmış bir sonuca mı sebep oluyor?
Alternatif tatil, ülkemiz turizmi adına kanayan bir yara mı olacak yoksa fiyatıyla, hizmet anlayışıyla, beyan ettikleriyle gönül rahatlığıyla bu tarz konaklama anlayışını hakkıyla mı yaşatacak?
Hassas, düşündürücü ve önemi yadsınmaz bir tartışma konusudur. Neden böyle bir yazı yazma gereği duydunuz diye merak edenler var ise hemen söyleyeyim bu konuda yaşanılan hayal kırıklıkları, tatilci memnuniyetsizlikleri ne yazık ki beni de son derece üzmüş ve belki ufacıkta olsa önümüzdeki süreçlerde bu tarz otelcilik ve turizm anlayışınnı daha iyi şekilde yapılandırılması ve mütedeyyin kesiminde mağdur ve tatilinin hayal kırklığı olmaması içindir.
Ülkemizde muhafazakar insanların gidebileceği, tatil yapabileceği otel sayısı sınırlı. Aynı zamanda da Türkiye körfez ülkelerinin çok fazla rağbet gösterdiği bir turizm algısına sahip. Mısır, Lübnan, Suriye gibi ülkelerde yaşanılan sorunlardan dolayı gelir seviyesi yüksek Arap turistler bu ülkeler yerine Türkiye’yi tercih etmektedir. Özellikle Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt gibi Körfez ülkelerinin gözünü Türkiye ‘ye çevirmiş olması da dikkatleri çekiyor.
Hem ülkemizdeki muhafazakar kesimin hem de Arap turistlerin bu tarz otel taleplerine cevap verebilecek yeterli sayıda otelin olmaması maalesef turizmde dünyanın gözbebeği olmuş birbirinden güzel otelleriyle genç ve dinamik otelcilik anlayışıyla tercih edilen turizm cenneti ülkemizde geleneksel aile yapısı ve muhafazakar kesimin otel ve tatil anlayışında, hizmet, fiyat ve beklentilerini karşılayamadığını görmekteyiz.
Arz- talep dengesinde gerek fiyat politikası gerek servis ve hizmet anlayışını layıkıyla yerine getirmeye çalışan otelleri tenzih ederek, hizmet hizmette bu nasıl hizmet kardeşim dedirten, tatilcileri üzen bu anlayış ne kadar etik ve ahlakidir?
Gelen talebin çokluğunu fırsat bilip, fiyatlarınızı fahiş miktarlara çıkarmak yada hak edilen hizmet kalitesini yaşatmamak hangi islami değere yakışır? Hangi hakka hukuka, hangi ticaret ahlakına sığar? Bu tarz muhafazakar aile otellerinin sayısının çok az olmasından dolayı fiyatlarının yüksek olması doğru değildir. Yaşanılanlar bu fiyat ve talep kaosunu gözler önüne sermektedir.
Tatilciye düşen en büyük görev şudur; bu tarz suiistimaller ve mecburiyetleri etik olmayan ticari anlayışa döndüren otellere rağbet göstermeyeceksiniz ki bakalım bu oteller bu kadar tok satıcı olabilecekler mi ? fiyatlarını böyle yüksek tutabilecekler mi?
Dudak uçuklatan konaklama fiyatları
Örneğin; geçtiğimiz günlerde bizzat fiyatlarına tanık olduğum Marmaris’te bulunan Angels Peninsula otelin konumuna, mimarisine, mutfağına ki Türk mutfağının yetiştirdiği çok değerli mutfak şeflerimizin başında gelen Mehmet Soykan’ın lezzetlerine denilecek lafım yok ancak bu nasıl bir fiyat anlayışıdır? Havuzlu ve havuzsuz villada konaklamak isterseniz karşınıza çıkan fiyat listesi sizi şaşırtacaktır. Gecelik ortalama yarım pansiyon plus konaklama 4.250 ile 5.350 TL’ye varan fiyat aralığında. Normal standart oda fiyat aralığı ise kişi başı 600 TL ile 900 TL arasında Yarım Pansiyon Plus hizmet veriyor. Bu kadar yüksek fiyatlara satış yapıp, bir şişe suyu bile ekstra satıp pes dedirtiyorsunuz.
Evet, özellikle yaz tatili için tercih edilen bölgelerde sezonun kısa olması, çalışanların maliyeti gibi gerçekler de ortadadır ama bu sadece size özel bir durum değildir aynı bölgedeki bütün otellerde bu gerçek var burada sizleri tercih eden misafirlerinizin suçu nedir? Onlara böyle bir haksızlık yapmaya ne hakkınız var? Eğer bunu hak görüyor serbest ekonomidir, ticarettir diye düşünülüyor ve uygulanıyorsa da benim kanaatimce yanlış, adaletsiz, haksızdır.
Bir Alternatif Bayram Tatilinin Dayanılmaz Ağırlığı
Tatil mi Sinir Harbi mi?
Alternatif tatil ve otelcilik anlayışının eksik ve yanlışlarının düzeltilmesi ve muhafazakar tatil tercihi yapan ailelerin mağdur olmaması için bir nebze olsun katkısı olur düşüncesiyle bizzat yaşadıklarını benimle paylaşan Mustafa Esgin’in bu husustaki önemli ifadelerini olduğu gibi sizlerle paylaşıyorum.
“İnsanoğlunun en büyük zenginliği farklılıkları. Farklı düşünceler, farklı anlayışlar, farklı zevk ve hobiler insan doğasının en önemli yansımaları olsa gerek. Bu farklılıkların bir boyutu da farklı turizm çeşitleriyle kendini gösteriyor. Bir de tercihlere ve beklentilere göre şekillenen turizm hizmet sunumları söz konusu turizm, hizmet sektörünün baş aktörlerinden birisi. Hizmet sektörünü diğer pazar ürünlerinden ayıran en önemli özellik de insanların fiziksel ve psikolojik boyutlarına bir bütün olarak hitap etmesinde yatıyor. Bu yönüyle Sağlık ve Turizm sektörleri bir o kadar önemli ve zor sektörler. Ben hizmet sektöründe, Sağlık Sektöründe rol almış bir yatırımcı ve bir hekim olarak bunu çok yakından biliyor ve izliyorum. Ayrıca Bursa Sağlık Turizmi Derneği kurucu başkanı olarak da epeyce yurtiçi ve yurtdışı tecrübeye sahip olduğumu düşünüyorum.
Her yıl ailemle birlikte tatilimi geçirirken Turizm sektörünün rotasını da yakından takip etme fırsatım oldu. Turizm Sektörü Türkiye’de alabildiğine gelişme gösterirken tatil tercihlerinde bazı farklılıklar olan muhafazakar kesimin mağduriyetlerine tanık oldum. Daha doğru bir ifade ile suistimal derecesine varan uygulamaların zaman zaman canlı tanığı oldum. Bu yıl da bayram tatilini geçirmek için aylar önce rezervasyonu yapılan Antalya Kemer’deki Bensu Elfida otelinin sırra kadem bastığına, sonrasında (biraz da yer kalmadığı için mecburiyetten)Bodrum Turgutreis’deki Akgül Deluxe(!) Otelinin bir bayram tatilini nasıl rezil edebileceğinin canlı provasını yaşadım.
Bir otelin odası temizlenmezse, sıcak suyu akmazsa, havuzunun suyu biterse en önemlisi karşılaştığınız hijyen sorunu ve boyutları sizi canınızdan bezdirirse…Doğrusu sözün bittiği yerdesinizdir…Hani mağlup komutanın mazeretlerinde barutun bittiği andasınızdır…Yaşamasaydım herhalde inanmazdım…
Düşünüyorum, bu neden böyle oluyor? Farklı tercihlerin karşılığı(cezası) bu kadar üzücü mü olmalı? Bunların denetimi hiç mi yapılmıyor? Piyasa ekonomisinde arz talep dengesi elbette önemli. Bu alanda talebin karşılanmadığı da çok açık. Evet bazı kurumsal tesisler var. Ancak bunlar da muadilleri ile kıyaslandığında o kadar pahalı ki…Paranız olsa da bir hizmetin karşılığında fazla ödemek hoş bir duygu değil. Bir bayanlar havuzunun bezle kaplanması karşılığında 2-3 kat fazla ödemek reva değil. Bir de ben mahremiyet kavramıyla 5bin kişinin aynı yerde tatil yapmasını bağdaştıramıyorum. Ne yapalım o zaman tatil yapmayalım mı? Belki onu da gözden geçirmek gerekecek…”
Tatilci Hakları…
Hukukçu Orkun Burak Uğurlu, konunun hukuksal boyutunda mağdur tatilcinin hukuki haklarını kullanarak dava açabileceğini ayrıca Tüketici Sözleşmesinde 6502 sayılı Tüketicinin korunması hakkından kanunun 13. Maddesi gereği ayıplı hizmet sınıfına sokularak davaya konu edilebileceğini ve mağdur tatilcilerin hukuki yollarla haklarını alıp mağduriyetlerinin giderilebileceğini ifade etti.
Sonuç olarak fiyat politikalarında ve hizmet anlayışlarında akıllarda soru işareti bırakan ve bu haliyle muhafazakar tatil anlayışına gölge düşüren bu durum turizm bakanlığının ve yetkililerinin çözüm üreten denetimlerinin arttırılması, sıkı idari denetimin şart olduğunu gözler önüne sermektedir.
Muhafazakar tatil tercihi yapan ailelerin hayal kırıklıkları yaşamaması, fahiş fiyatlara ve hak etmedikleri hizmete maruz kalmamaları, ülkemiz turizminin, otelcilik anlayışının doğru yapılandırılması ve istikrarının sürdürülebilmesi için herkes üzerine düşeni yapmalıdır.
Tatil tadında kalın.