Mevsimlerden Lahana

Ağız sulandıran meyveler, hamur işleri dururken lahana ne kadar cazip olabilir? Antioksidan ve C vitamini açısından zengin olan lahana ailesi o kadar geniş ki, her çeşidiyle mükemmel sofralar hazırlayabilirsiniz.

“Kış mevsiminde çıkar ortaya lahana...

Can verir insana, çünkü taze gül yaprağı gibidir lahana.”

Bu dizeler III. Selim’e ait. Osmanlı’nın cirit müsabakası yapan takımlarından biri Lahanacılar. III. Selim de takım olarak Lahanacılar’ı tutarmış, yani takım aşkıyla yazılmış bu dizeler. 15’inci yüzyıl başlarında Merzifon yakınlarında yapılan cirit müsabakaları için kurulan iki takımdan birine, bölgenin meşhur sebzesinin ismi uygun görülmüş.

O dönemde bir takıma ismini verecek kadar itibarlı, sevilen sebzesiymiş anlayacağınız. Peki o günlerde gücü temsil eden lahanaya bugün baktığımızda ne görüyoruz? En azından lezzetli bir yemeği temsil ediyor mu? Neyse ki sarması seviliyor, kuru fasulye deyince yanında lahana turşusuyla akan sular duruyor. Çeşitleri çok, yapılabilecek yemekler sınırsız. Lahanayla ilgili aklınıza gelen fotoğraf tam olarak nasıl bilmiyorum ama karnabahar, brokoli ve alabaşın bile lahana ailesinden olduğunu not edin! Şimdi gelelim lahanın yemeklerine ve çeşitlerine...

Yemeklerde ve salatalarda kullanılan lahananın birçok çeşidi var. Kimiyle çorba yapılıyor kimiyle arma...İşte onlardan birkaçı:

- Alabaş (Turp lahanası)

- Karalahana

- Topbaş lahana  (Turşuluk beyaz lahana)

- Mor lahana

- Kırmızı lahana

- Karnabahar

- Yeşil karnabahar

- Pe-tsai (Çin lahanası)

- Brüksel lahanası

- Savoy lahanası   (Kıvırcık lahana)

- Azman (Sivri yeşil lahana)

- Kale (Yeşil lahana)Beyaz şalgam

Ünlü yemekleri var

- KAPUSKA (Türkiye): Ülke genelinde sarmasından sonra en bilinen yemeği. Zeytinyağlısı da etlisi de yapılıyor. İşin sırrı kendi suyuyla pişirmekte.

- COLESLAW (Hollanda): Dünya çapında belki de en bilinen lahana tarifi. Mayonez, hardal, pirinç sirkesiyle hazırlanan kıvamlı bir lahana salatası.

- LAHANA TURŞUSU (Almanya ve Türkiye): Beyaz lahananın dayanılmaz lezzeti Almanya’da dereotu, Türkiye’de ise biraz nohut ve maydanozla tuzlu suda bekletilerek hazırlanıyor.

- KARALAHANA SARMASI (Türkiye): Özellikle kıymalı olanına doyum olmuyor. İşin sırrı kuzu, dana karışık et kullanmakta.

- LAHANA ROLLS (Japonya): Elbette sarmayı sadece biz yapmıyoruz. Polonya mutfağındaki lahana sarması   Golab gibi, Japonya’nın da yine en sevilen yemeklerinden biri lahana roll. Özelliği ise içindeki karanfil ve çok çeşitli baharatlar. Et ve sebzelerle hazırlanıyor, et suyunda pişiriliyor.

- BORÇ ÇORBASI (Slav ülkeleri): Sığır etinden lezzet alan ve içinde binbir malzeme bulunan bu çorbanın olmazsa olmazı elbette lahana!

- KIRMIZI LAHANA KAVURMASI (Almanya): Garnitür olarak sofrada yerini alan bu geleneksel yemeğin ilginç malzemesi elma. Elma, kuru soğan ve kırmızı lahananın baharatlarla kavrulmasıyla yapılıyor.

- KİMCHİ (Kore): Kore mutfağının olmazsa olmazı. Zencefil, sarımsak, acı biber ve çokça malzemenin Çin lahanasını sarıp sarmaladığı bir marinasyon. İster çiğ ister pişmiş olarak yenilen kimchi, marine süresi bitiminde kavrularak etlerin yanında ya da sandviçte servis edilen bir lezzet.

- Red Flannel Hash (İngiltere): Soğan, sarımsak, baharatlar, kırmızı pancar ve lahananın kavrulup üzerine kırılan yumurtayla Aziz Patrick günü yemeği olarak sofralarda yerini alıyor.

- Choucroute (Fransa): Bu yemeğin menşei için Fransa demek ne kadar doğru, bilmiyorum. Almanların ünlü turşusu ve sosisiyle hazırlanan bu lahana yemeğinin en önemli özelliği içinde sığır, koyun ve kaz etiyle yapılan sosislerle birlikte karışık et çeşitlerini de içermesi.

- Colcannon (İrlanda): Cadılar Bayramı’nın vazgeçilmez püresi! Patates, soğan, maydanoz, krema, yeşil lahana (kale) ile birlikte haşlanıp püre haline getirilir. İrlandalılar benzer malzemelerle geleneksel bir çorba da hazırlıyor. Patates ve lahana uyumunu sevdikleri kesin.