Siz hangisini seversiniz? Kuzu kapama? Patlıcan oturtma ya da etli çalı fasulye? Ancak onlar maalesef kış sebzesi değil. Ben size bugün sayısı çok da olmayan kış sebzeleri ile yine sayısı sınırlı olan kış mevsimine ait bir liste hazırladım. Bu listenin tamamı yüzde 100 kış, yüzde 100 yerli, yüzde 100 tencere yemeği! Belki bazılarına burun bükeceksiniz ama onlara bir şans verin çünkü ufak tüyolarla bu yemekler gerçekten nefis olacak.
Tencere yemeği yaparken dikkat edilmesi gereken şey malzemeleri vitamin kaybına uğratmamaktır. “Attım tencereye, pişti” yapmamaktır. Tencere yemeğini malzemesine göre orta ateşte ve kısa sürede, çabuk pişen malzemeleri en son ilave edip günlük pişirmek vitamin kaybı açısından önemlidir. Ayrıca kullanılacak kurubaklagillerin önceden ve de mutlaka düdüklü tencere kullanılarak haşlanması çok önemlidir. Ve işte listemiz!
Kestirmeli/terbiyeli kereviz
Asabi bir yapınız mı var? O halde hazır zamanı gelmişken bol bol kereviz yiyin. B vitamini, demir ve kalsiyum deposu kerevizin sinire iyi geldiğini uzmanlar söylüyor. Ben ise lifli yapısını, nişastalı ve aromalı lezzetini bol bol kullanın diyorum. İster çiğ ister pişmiş hiç fark etmez. Kereviz, salatadan mezeye kadar sofranızda rahatlıkla yer alabilir. Baskın tadı vardır ama hemen her malzemeyle uyumludur. Unla terbiye edilmiş kestirmelisi ise kereviz tencereye girdiğinde belki de yapılacak en iyi yemeğidir.
Terbiyeli kereviz yaparken bol kuru soğan kullanın, limonlu terbiyeyi çok severim ama konu kereviz olunca portakal ve mandalina suyuna da şans verin. Tencerenin en üstüne yeşil sap ve yaprak kısımlarını da bolca ekleyin. Bu yapraklar yemeğe ayrı bir lezzet katacaktır.
Kurufasulye
Kışın kurufasulyesiz geçen bir haftanız olur mu? Hadi hafta çok kısa olabilir, ay diyelim! Oluyor mu? Bence olmasın. Bu vitamin deposu kuru baklagil seçeneği tencereye girdiğinde ister etli, ister etsiz, ister pastırmalı, ister sucuklu nefis oluyor! Gaz yapıyor diyorsanız yanında bol kimyonlu bir salata yiyebilirsiniz. Acıyla aranız fena değilse içine kurutulmuş kırmızı biberi bütün atın. Kurufasulyeye sakın yeşil biber eklemeyin. Çünkü yeşil biberin aroması fasulyenin narin yapısını tamamen etkiler ve lezzetini değiştirir.
Kıymalı patates
Patates aslında ilkbahar ürünü ama dayanıklı bir kök sebzedir ve 12 ay yenebilir. Elbette kış ayları malzeme konusunda kıttır. Bu sebeple ondan kışın da faydalanabilirsiniz. Üstelik Akdeniz tarafında yumuşak geçen kış aylarında da hasadı yapılabilinir. Kıymalı patates yemeğinizin tencerede çıldırtıcı derecede lezzetli olmasını isterseniz işte önerim: Öncelikle patatesleri irice küp şeklinde doğrayın, hafifçe zeytinyağında kavurun.
Tencerede kıymalı harcını çok iyi kavurun. Kıymanın içine kimyon dahil, karabiber, kırmızı toz biber hatta toz kişniş ekleyin. Yemeğin suyunu çok az koyun, mümkün olduğunca domates suyu ekleyin ve şimdi afiyetle yiyin!
Etli nohut
Nohut bence kuru baklagillerin en en en lezzetlisidir. Humustan tutun da çorbalara kadar verdiği lezzet inanılmazdır. Her daim derin dondurucumda önceden haşladığım, porsiyonluk nohutlarım hazır bekler. Salata, meze... Ne zaman kullanacağım hiç belli olmaz. Tencere yemeğine gelince! Benim gibi terbiyeli yapıp içine biraz da ıspanak eklerseniz, etlisinin de tadına doyum olmaz!
Pırasalı et yahni
Kış denilince pırasasız olmaz! Pırasanın en çok kavurmasını veya zeytinyağlısını sevebilirsiniz, haklısınız çok güzel olur. Ancak arpacık soğanı, portakal kabuğu, karanfil ve bol baharat ve yumuşak bir etle tencerede pişirmenizi şiddetle öneririm. Bu benim kayınvalidemin tarifi ve çok lezzetlidir. Ben içine ayrıca bolca taze biberiye ve kekik demeti de ekliyorum.
Ispanak
Ispanağın da tıpkı domateste olduğu gibi hafif pişince vitamini yükselir. Siz siz olun ıspanaklı bir yemek yapacağınızda önce onu sıcak sudan soğuk suya atarak şoklayın. Ardından tenceredeki tüm malzemeler tamamen pişince onu ekleyin ve çok kısa bir süre ocakta tutun. Önemli olan tadını ve vitaminini öldürmemek... Böylelikle hem lezzeti hem de vitamini bol olacaktır.
Kıymalı pazı sarma
Kış aylarında sarma tutkunlarına verilebilecek en güzel yemek! Asma yaprağından sonra sarmaya en iyi ikinci alternatiftir ki bazıları asma yaprağından da fazla sever onu. Pazıyı tüm tencere yemeklerinizde de kullanabilirsiniz aslında. Kurufasulyeye, nohuta ekleyebilirsiniz. Tıpkı ıspanak gibi pirinçle veya kıymayla pişirebilirsiniz. Ama nar ekşili, hafif acılı ve sumaklı kıymalı sarması parmakları yedirtir mi? Yedirtir...
Kapuska
Listede biraz aşağılarda yer aldı. Seveni de var, sevmeyeni de... Güzel haber kapuskayı beğenmiyorsanız istediğiniz malzemeleri ekleyip çıkartarak damak tadınıza göre ayarlayabilirsiniz. Mesela ben yazdan hazırladığın domateslerle, bol maydanoz ve dereotlu, kıymasız, zeytinyağlısını yaparım. Cidden lezzetli olur.
Kıymalı karnabahar
Karnabahar tencereye girmeyi pek sevmez aslında. Çabuk dağılır. Dağılmasın diye az pişirirseniz bu sefer de lezzetsiz olur. En iyisi onu köfte haline getirmek veya salatasını yemektir ama Meksika fasulyeli bol baharatlı, yine suyu az bir kıymalı karışıma hafif haşlanmış olarak koyup iki taşım kaynatırsanız tencerede de beğeneceğinize eminim.
Kış türlüsü
Artık kışın ne varsa! Brokoli, havuç, soğan hatta kırmızı pancar bile kullanabilirsiniz. Önemli olan mesele en çabuk pişen malzemeleri en son kullanmak, suyu az, kıvamlı ve baharat ayarı tam kararında bir türlü yapmaktır.
