Alman yönetmen Oliver Hirschbiegel’in Hitler’e Suikast-Elser filmi, bir Avrupa aydınının gözünden Batılının ikiyüzlülüğünün itirafı olarak da izlenenilmeli!..
Alman Oliver Hirschbiegel çok önemli bir yönetmen. 2001 yapımı Deney, 2004 yapımı Çöküş, 2007 yapımı İstila gibi başarılı filmler çekti. Özellikle Çöküş, Hitler’in sığınağındaki son 24 saatini anlatan çok önemli bir yapımdı. Zaten Hirschbiegel kapalı alanlarda gerilimi yüksek filmler çekmekte büyük bir kabiliyet sahibi. Deney ve Çöküş tam da söylediğimiz gibi filmler.
Bu hafta vizyona giren Hitler’e Suikast yönetmenin son çalışması. 1939 yılında Hitler’e yapılan bombalı bir saldırının sorumlusu George Elser’in hayatı üzerinden Alman toplumunun değişiminin peşinden giden bir yapım. Hem faşizmin bir toplumu nasıl ele geçirdiğini anlatıyor hem de gururu kırılan bir adamın öyle koca koca örgütlere dayanmadan nasıl isyan edebileceğine vurgu yapıyor. Bu hikayeden çıkaracağımız ve filmin kendi dilinden de göreceğimiz şey bombalı saldırıya yapan Elser’i kahraman statüsüne çıkardığı.
Filmin her yönünü tartışabiliriz, çünkü bir dakikası bile boş geçmiyor. Ancak sinema sanatı açısından değerlendireceksek öyle çok ayrıcalıklı bir film olduğunu söyleyemem. Yani konusu çok önemli ama sinemasal olarak yönetmenin bile en iyi yapımlarından biri değil. Onun için biz sinemasal yönünden daha çok filmin felsefesine ve verdiği mesajlara odaklanalım. Nazi partisinin nasıl Almanya’da başa geçtiği, koskoca bir milletin böylesi çılgın bir ideolojiye nasıl esir ve destek olduğu birçok filmde anlatılır.
Faşizm kullanıldı Filmin konusuna kısaca değinmek gerekirse... I. Dünya Savaşı bitip de Almanlar yenildiğinde halkın gururu kırılmıştır. Ezilen halk, milli bir kompleks üretmiştir. Bu da Nazilerin önünü açmıştır ama bundan daha önemlisi Sovyetler Birliği’nin kurulması ve komünizmin yayılmaya başlamasıdır. Batı medeniyetinin en büyük yalanlarını da içinde barındırır bu hikaye. Filmlerde anlatılmayan ABD başta olmak üzere Batılı devletlerin Sovyetleri durdurmak için Almanya’yı bir maşa olarak kullanmaya çalışmış olmalarıdır. Hitler bu devletlerin kontrolünden çıktığı zaman Batı’nın düşmanı olmuştur. İlk başlarda ABD ve İngiltere’de Nazizm’in gördüğü destek büyüktür. Hatta ABD’den parti olarak büyük yardım aldığı bilinmektedir. Batı medeniyeti güçlü bir Almanya’nın Sovyetleri yeneceğini en azından iki gücün birbirini kıracağını düşünmüştür. Hatta bu yüzden şimdi sürekli lanetledikleri Yahudi soykırımına bile göz yummuşlardır. Papalık dahil hiç bir Batılı ülke Naziler Yahudileri tutuklamaya başlayınca sesini çıkarmamıştır. Savaşın en sonunda toplama kampları ele geçirilip de toplu katliamlar görüldüğü zaman güya şaşırıp dehşete düşmüşlerdir.
Kahraman mı?
Gelelim filme konu olan George Elser’e. Öyküde de gördüğümüz gibi sosyalistlere sempati duyan ama özelinde barışçıl bir yapısı vardır. Hatta apolitik bile diyeceğimiz bir kişiliktir. Ama bu barışçıl yapı, toplumun geçirdiği faşist dönüşüme büyük tepki vermesine ve yüreğinin kırılmasına sebep olur. Komşularının kendi komşularını sokak önünde Yahudi diye teşhir etmeleri, bir Yahudi’yle flört eden Alman kızının düştüğü durum ve birçok örnek onu kişisel olarak yaralamıştır. Tek başına ölümü bile göze alıp bu bombalama eylemini yapmıştır. 13 dakikayla Hitler ve kadrosu bu bombalamadan kurtulmuştur.
Şimdi etik bir sorun daha duruyor önümüzde, sonuçta bir şehirde, toplantı salonunda bomba patlatılmış ve sivil insanlar da ölmüştür. Bunu yapan Elser teknik olarak suikastçıdır. Ama gelin görün ki Batı dünyası ona kahraman demektedir. Kime göre, hangi ideolojiye göre kötülerle iyileri ayıracağız bilemiyorum.
FİLMİN KÜNYESİ
Filmin orijinal adı: Elser-13 Minutes
Yönetmen: Oliver Hirschbiegel
Senarist: Ronald Bass
Oyuncular: Christian Friedel, Katharina Schüttler, Burghart Klaubner
Yapım: Almanya, 2015, 114 Dak.
VİZYONDAKİLER
Labirent: Alev Deneyleri
Thomas ve Kayranlı dostları en zorlu mücadelelerini vermek zorundadır. ‘İsyan’ olarak bilinen güçlü organizasyon hakkında ip uçlarına ulaşmalıdırlar. Yolculukları onları, tahmin edilemez engellerle dolu ıssız topraklara götürür. Kayranlılar, direnişçilerle birlikte isyanın üstesinden gelmeli ve şok edici planlarını açığa çıkarmalıdır.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Wes Ball
Oyuncular: Dylan O’Brien, Kaya Scodelario, Thomas Brodie Sangster, Nathalie Emmanuel
Yapım: 2015, ABD
Can Tertip
Bütün hayatını aylaklıkla geçiren Şakir ve tek hayali askerlik yapmak olan İlyas’ın yolları asker ocağında kesişir. Saf bir Anadolu çocuğu olan İlyas’ın bu özelliğini fark eden Şakir, başındaki büyük beladan kurtulmak için ne yapıp ne edip İlyas’ı kandırarak askerden kaçmaya ikna eder. İkili, komutanları Yüzbaşı Yılmaz’ın makam arabasını gasp ederek askerden kaçarlar. Yüzbaşı Yılmaz da onların peşine düşer.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Burak Kuka
Oyuncular: Ümit Erdim, Volkan Demirok, Tuğba Özerk, Cengiz Küçükayvaz
Yapım: 2015, Türkiye
Kara Bela
Hayatı hep kuralına göre yaşamış Kudret’in düzeni sürpriz olaylarla tepetaklak olur. O da çok sevdiği arabasına atlayıp Antep’e doğru yola çıkar. Hem gider hem yeni arkadaşlar edinir. Yolculuk boyunca arabasının başına gelmeyen, Kudret ve arkadaşlarının da peşine düşmeyen kalmaz. Kudret yüzlerce kilometre sonunda dostluğun önemini keşfedecek ve kuralsız yaşamın keyfini öğrenecektir.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Burak Aksak
Oyuncular: Cengiz Bozkurt, Seda Bakan, Erkan K. Köstendil
Yapım: 2015, Türkiye
Sicario
FBI ajanı Kate Macer, Meksikalı kartelin ölüm evini ortaya çıkarınca bu keşfinin farklı sonuçları olur. Kate, özel ajan Matt Graver ile birlikte esrarengiz Kolombiyalı ajan tarafından siyah operasyonlara alınır. Kate adalet peşinde olduğuna inanmaya çalışsa da kendini kartellerin, suikastçıların ve binlerce masumun içinde olduğu gizli bir savaşın içinde bulur.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Denis Villeneuve
Oyuncular: Emily Blunt, Benicio Del Toro, Josh Brolin, Jon Bernthal
Yapım: 2015, ABD, 121 Dak.
Hüddam
Can, annesi Derya ile sıradan bir hayat sürmekte iken Derya’nın paranormal davranışlar sergilemesi üzerine hayatları allak bullak olur. Derya bilmediği diller konuşmakta ve garip davranmaktadır. Olayları araştıran Can, işlerin annesinin doğduğu köye kadar dayandığını öğrenir. Köydeki evlerine dönen Can ve Derya’ya burada sadece tek bir kişi yardım eli uzatacaktır.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Utku Uçar
Oyuncular: Fatma Hun, Murat Özen, Çağrı Duran, Eray Logo Yapım: : 2015, Türkiye
Detay
Taner ve Burak iki ortaktır. Eşleri Selin ve Duygu, asistanları Müge ile birlikte ofislerinde, yeni bitirdikleri büyük bir site projesini kutlarlar. Küçük kutlama bittiğinde Taner, ofiste işleri olduğunu söyleyip herkesi gönderir. Ve Taner’in gecesi bu dakikadan sonrakabusa döner. Artık kendisiyle birlikte ailesinin de hayatı yapacağı seçimlere bağlıdır.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Korhan Bozkurt
Oyuncular: Deniz Uğur, Yosi Mizrahi, Burak Hakkı, Toprak Sağlam
Yapım: 2015, Türkiye