Polikistik over sendromu sonucu yükselen erkeklik hormonu (androjen) seviyesine bağlı olarak görülen tüylenme (bilimsel adı ile hirsutizm), kozmetik bir sorun olmanın ötesinde kadınları psikolojik olarak da etkiliyor. Bu amaçla uygulanan lazer tedavisinin maliyeti de yüksek. İlaç tedavilerinde ise doğum kontrol hapları ile vücutta erkeklik hormonu üretiminin baskılanması ya da vücudun erkeklik hormonuna vereceği cevabın önlenmesi (spironolakton) amaçlanmakta. Ancak ilaç tedavilerinde de bazı riskler söz konusu... Örneğin, bu amaçla yararlanılan siproteron, karaciğer hücreleri üzerinde hasara yol açabilmekte. Dolayısıyla alternatif uygulamalar dikkat çekiyor.
Ülkemizde yürütülen bir çalışmada kıvırcık nane, antep nanesi, eşek nanesi veya anuk gibi adlarla bilinen nane türünden (Mentha spicata) elde edilen çayın, kadınlarda erkeklik hormonunun etkisini giderilebildiği gösterilmiş. Nitekim yürütülen bazı çalışmalarda erkeklerde cinsel arzuyu; deney hayvanlarında ise sperm oluşumunu azalttığı şeklindeki bulgular bu deneysel sonuçları desteklemekte. Bu araştırmalarda tüylenme sorunu olan kadınlarda adet döngüsünün foliküler fazı boyunca (5 gün) günde 2 defa kıvırcık nane çayı verilmesi ile serbest erkek cinsiyet hormonu (testosteron) miktarının belirgin bir şekilde düştüğü, buna karşılık gonadotropik hormonlar (luteinize edici hormon, folikül uyarıcı hormon) ve kadın hormonları [östradiol] seviyelerinde artış sağlandığı gözlemlenmiş. Yürütülen bu çalışmanın kısa süreli uygulamaya rağmen olumlu sonuçları, İngiliz araştırıcıların da ilgisini çekmiş ve daha uzun süreli uygulanması ile sağlanabilecek sonuçlar araştırılmış.
DENEY SONUÇLARI DESTEKLİYOR
Polikistik over sendromu teşhisi konulmuş 42 kadın (19-42 yaşları arasında) iki gruba ayrılarak (21+21) bir gruba cinsiyet hormonları üzerinde herhangi bir etkisi bulunmayan papatya çayı verilirken diğer gruba kıvırcık nane çayı verilmiş. Uygulama; adet kanamasının kesildiği günden itibaren başlanarak 30 gün süresince ve günde iki defa demlenen çayın verilmesi şeklinde yapılmış. Deneyin başlangıcı, 15’inci gün ve 30’uncu gün alınan kan örneklerinde erkek hormonları ve gonadotropin seviyeleri izlenmiş. Sonuçlar hangi hastaya hangi çayın verildiğini bilmeyen araştırıcılar tarafından değerlendirilmiş.
Yapılan değerlendirmede 30 gün sonunda kıvırcık nane çayı verilen grupta erkek cinsiyet hormonu (serbest ve toplam testosteron) seviyesinde belirgin azalmaya karşılık, gonadotropik hormonların (luteinize edici ve folikül uyarıcı) seviyesinin yine belirgin bir şekilde artış gösterdiği tespit edilmiş. Çalışma sonunda yapılan hasta memnuniyeti anketinde de çalışmaya katılan gönüllülerin sonuçtan memnun kaldıkları ifade edilmiş. Diğer taraftan uygulama süresince herhangi bir olumsuz durum ile karşılaşılmadığı bildirilmekte...
Burada bahsettiğim nane türü ‘tıbbi nane’ (Mentha piperita) mutfaklarımızda kullandığımız naneden (Mentha aquatica) farklı. Tıbbi naneden farklı olarak kıvırcık nanenin uçucu yağında mentol oranı çok düşüktür, karvon bakımından zengindir.
