Ünlülerin garip takıntı ve inanışları, televizyon ekranıyla birleşince ortaya saçma sapan tartışmalar çıkıyor. Amerika’da yıldızı yükselen isimlerden biri olan aktris Shailene Woddley geçenlerde ülkenin en çok seyredilen talk şov programlarından biri olan David Letterman’ın programına çıktı.
Programda, genç aktris, bir taksi şoföründen öğrendiğini söylediği kil yeme alışkanlığını ve bunun sağlığa faydası üzerine inandıklarını ballandıra ballandıra anlattı. Genç kadının iddiası, kil yemenin vücuttaki ağır metallerin atılmasını sağladığı ve kilin negatif izotoplara bağlandığı şeklinde.
***
İnsan doğası gariptir, hep mucize arar.
Bakın diyet ve spor yapmadan kilo vermeyi sağladığını iddia eden ya da sigaranın zararlarına karşı ciğerlerinizi temizliyor denilen tüm ürünler kısa sürede satılır ve piyasaya çıkarana çok para kazandırır. Güzel bir kadının da ekranda bu tür bir hurafeyi övmesi seyredenler üzerinde büyük etki bırakır ve aynı yöntemi denemeye başlayanlar çıkar.
Ne zararı var diyeceksiniz, bilim adamlarına göre çok zararı var. Birincisi eğer yediğiniz saf kil değilse içinde arsenik ya da kurşun bulunma ihtimali çok yüksek. Yani vücuda doğal yolla zehir sokmuş oluyorsunuz.
Afrika ve bizim coğrafyamızda kil yenilen yerler daha çok çinko eksikliğinin olduğu yerler olarak biliniyor ama günümüz şehir insanının çinko eksikliği derdi yok. Yine bilim adamlarına göre hamile kadınların çamur, kil ya da kömüre aşermesi vücutlarında ciddi bir mineral eksikliğini gösteriyor. Özetle günümüz modern insanı için kil yemenin bir faydası yok ama riski çok...
***
Bütün bunları yazmamın sebebi bazen sağlık bazen de magazin program ya da sayfalarından çıkması muhtemel riskler. Bu tür boş inanışlar medya kanalları üzerinden dile getirilince ve hatta reklamı yapılınca insanlar daha kolay güven duyuyor ve daha kolay satın alıyorlar. David Letterman’ın programındaki sorumsuzluk örneğinin benzerlerini ülkemizde de gördük.
Türkiye’de altın çilek hapı diye piyasaya sürülen ve kilo vermeye yardımcı olduğu iddia edilen haplar birilerine çok ciddi paralar kazandırdı ama içinde altın çilek bitkisi yoktu. Sevgili Mesut Yar kilo verme sürecinde biberden faydalandığını söyledi, birileri bir hafta içerisinde o biber türünün hapı diye hap çıkardılar. Bilmem ne maskesi, bilmem ne yağı diye bir sürü ürün umut tacirliğiyle pazarlandı, insanların umutları sömürüldü.
***
Medya bu tür durumlarda ne yapmalı, bu tarz tavsiyelerin ekranda dile getirilmesi bir kurala bağlanmalı ya da bir yaptırım olmalı mı? Olmamalı zira kurallara boğulan bir yayıncılık kimseye ve hatta gelişmelere de fayda sağlamaz. Peki bir kil yatağı sahibi olsam ve bu genç kadına ekranda bu hikayeyi anlatması için milyon dolar para ödeyip sonra da ürünü pazarlayıp verdiğim parayı kat ve kat geri aldıysam ne olacak?
Bakın tüm dünyada moda olan selfie yani kendi fotoğrafını çekip paylaşma alışkanlığının başlamasının sebebi Samsung’un Oscar gecesinde verdiği 3 milyon dolar civarı para. Bu tür akımlar durduk yerde çıkmıyorlar maalesef. Bu yazı da yakın bir gelecekte çıkması muhtemel kil hapının önüne geçme umuduyla yazdım zaten.
