Kıdem tazminatı ne kadar arttı?

Çalışanların en önemli haklarından birisi olan kıdem tazminatı, Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayılarına yapılan artışlar çerçevesinde yeniden belirlenmektedir. İş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödenmektedir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dâhil edilir.

1475 sayılı İş kanunu ödenecek kıdem tazminatının bir yıllık miktarını en yüksek devlet memuruna (Başbakanlık Müsteşarı) ödenen bir yıllık emeklilik ikramiyesi tutarı ile sınırlandırmıştır. Memur maaş katsayısına bağlı olan kıdem tazminatı tavan oranı sürekli değişmektedir.

Bilindiği üzere, kıdem tazminatı tavanı memur maaş katsayısına göre belirlenmektedir. Memur maaş katsayıları değiştiğinde buna bağlı olarak kıdem tazminatı tavan tutarı da değişmektedir. Kıdem tazminatı tavanı 1 yıl için belirlenmesine rağmen devlet memurlarına enflasyon farkı ödenebilmektedir. Bu nedenle yıl içerisinde kıdem tazminatı tavanı yeniden belirlenebilecektir.

Ayrıca asgari ücrete yapılan artış dikkate alındığında asgari ücretliler için de kıdem tazminatı yüzde 21,56 oranında artmış olacaktır. 2021 yılı Ocak ayından itibaren asgari ücret brüt 3.577,50 TL olarak belirlemiştir. Böylece 2020 yılı için 2.943 TL olan asgari ücret brüt 634,50 TL artmış bulunmaktadır. Örneğin asgari ücretli 10 yıllık bir çalışan için 6.345.-TL daha fazla kıdem tazminatı alınabilecektir.

01.01.2021- 30.06.2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı (0,165786) memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (2,594917), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,048985) olarak belirlenmiştir.

Buna göre, 01.01.2021-30.06.2021 tarihleri arasında işçilere ödenecek Kıdem Tazminatının Tavanı: 7.638,96 TL’dir. Kıdem tazminatı gelir vergisi ve SGK primleri açısından istisna kapsamındadır. Kıdem sadece (binde 7,59) damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.

İş Kanunu’nda öngörülen esaslar dışında veya kıdem tazminatı tavan tutarından fazla ödeme yapılması için emir veya talimat veren veya bu yolda hareket eden özel veya kamu kurumu veya kuruluşların yönetim kurulu üyeleri, genel müdür, müessese müdürü, muhasebe müdürü gibi yetkili sorumluları hakkında, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç teşkil etmediği takdirde altı aydan iki seneye kadar hapis ve ağır para cezasına hükmolunmakta iken 4857 sayılı İş Kanunu ile 1475 sayılı İş Kanununda düzenlenen idari para cezaları yürürlükten kaldırıldığından, buna aykırı işlem yapılması halinde herhangi bir ceza uygulanması söz konusu olmayacaktır.

4857 sayılı İş Kanunu’na tabi işçiler için tavan tutar sınırlaması bulunduğu halde, 5953 sayılı yasaya tabi gazetecilerin kıdem tazminatında herhangi bir tavan tutar uygulanmayacaktır.

İşverenler tavan tutarın üzerindeki kısım için kıdem tazminatı ödenmeye zorlanamazlar. Ancak işverenin tavan tutarın üzerinde ödeme yapmak istemesi halinde tavanı aşan kısmın prim gibi telakki edilerek vergilendirilmesi ve sigorta primine tabi tutulması gerekecektir.