Geçici Hükümet süreci başladı.
Hükümete hangi partinin bakanlık vereceği, hangilerinin vermeyeceği tartışılırken bir konu esas alınmalı:
Hükümeti parti liderleri aralarında anlaşarak kurmuyor, aksine, onlar kuramadığı için Anayasa kuruyor!
Bakalım;
Anayasa Madde 116: ... Kırkbeş gün içinde yeni Bakanlar Kurulu kurulamadığı taktirde Cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar verebilir.
Madde 114: Seçimlerin yenilenmesine karar verildiğinde Cumhurbaşkanı geçici Bakanlar Kurulu’nu kurmak üzere bir Başbakan atar.
Geçici Bakanlar Kurulu’na, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları TBMM’deki veya Meclis dışındaki bağımsızlardan olmak üzere, siyasi parti gruplarından, oranlarına göre üye alınır.
Parti gruplarından alınacak üye sayısını TBMM Başkanı tespit ederek Başbakan’a bildirir. Teklif edilen bakanlığı kabul etmeyen veya sonradan çekilen PARTİLİLER yerine TBMM içinden veya dışarıdan bağımsız bakanlar atanır.
TBMM tablosu, Geçici Hükümet’te AK Parti’den 11, CHP’den 6, MHP ve HDP’den 3’er bakan olacağını gösteriyor.
Yani;
1- Geçici Hükümet, bir partinin tercihiyle değil Anayasa’nın amir hükmü gereğince kurulacak.
2- Atanacak olan Başbakan’ın, muhalefet kontenjanına düşen 12 bakanlık için ‘parti liderlerine’ değil ‘partililere’ teklif götürmesi de Anayasa’nın emri.
Ancak, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bakanlık teklifini kabul edecek olan CHP’lileri şimdiden ‘karaktersizlikle’ suçladı;
MHP Genel Başkan Yardımcısı Oktay Vural’ın ise bunu ‘ahlaksız teklif’ saydıklarını açıkladı.
Burada önce hukuki açıdan bir ‘anayasal sorun’ ortaya çıkıyor.
Çünkü milletvekillerinin Anayasa’dan doğan bir hakkı kullanması engelleniyor.
Bir anayasal hakkı engelleme girişimi ise suç!
CHP ve MHP, Başbakan’ın bunu teklif etmemesini de istiyor. Ancak Başbakan teklif etmezse Anayasa’nın hükmünü yerine getirmemiş olacak!
***
Peki bakanları neden liderler belirlemiyor?
- Bir koalisyon olsaydı, bakan seçimini parti liderleri yapacaktı. Ancak liderler bu koalisyonu kuramadığı için Anayasa gereği bir Geçici Hükümet kuruluyor. Ve Anayasa da Başbakan’ın ‘partililere’ teklif götürmesini emrediyor.
Parti yöneticileri varken milletvekillerine teklif götürülmesi yanlış olmaz mı?
- Bir seçim hükümeti kurulabilseydi, parti liderleri ve üst yönetimden isimler öncelikli olarak bakan yapılabilirdi. Geçici Hükümet’in Başbakanı, liderlerin kurmadığı bir koalisyonu kurmayı değil, ‘uyum içinde çalıştırabilecekleri’ bir Bakanlar Kurulu oluşturmayı tercih eder.
Milletvekilleri ‘parti yönetimimiz ne diyorsa o’ der ve kabul etmezse ne olacak?
Başbakan, TBMM içinden veya dışarıdan bağımsızlar arasından belirleyecek. Bu da Başbakan’ın tercihi değil, Anayasa’da açıkça yazılı; başka alternatif yol yok.
AK Parti, ‘HDP ile hükümet kurmak’la mı karşı karşıya?
Evet; ve AK Partililer, CHP ve MHP’nin kendilerini ‘HDP ile hükümet kurma’ görüntüsüne sokma çabasını ‘siyasi kurnazlık’ olarak nitelendiriyor.
Bu ‘siyasi kurnazlığa’ bir cevapları olacak mı?
Koalisyon görüşmeleri sürecinde olduğu gibi her aşamayı kamuoyuyla paylaşacaklar. Geçici Hükümet’in Anayasa gereği kurulduğunu, kime hangi bakanlığın neden teklif edildiği, kimin ne cevap verdiği açıklanacak. Bu şeffaflığın muhalefete en iyi cevap olacağı düşünülüyor.
Bakanlık teklif edilecek isimler belli mi, neye göre teklif edilecek?
Başbakan Davutoğlu, daha önce ‘ehliyet, liyakat ve uyum’ kriterlerini açıklamıştı. Ancak ‘uyum’ konusunun diğerlerinden bir adım önde olacağı söylenebilir. Yani, sert siyasi üslup ve tutumu olmayan, parti kitlesini temsil eden isimler. HDP’li milletvekilleri bakımından tarifini “Türkiyelilik iddiasına uygun” diye yapabiliriz.
Belirlenmiş isimler var mı?
Hayır. İsimleri Başbakan açıklayacak. Ancak Ankara’da bu kriterleri en iyi yansıtan ve ilk akla gelen isimler olarak konuşulanlar CHP için Deniz Baykal, MHP için Tuğrul Türkeş, HDP için ise Celal Doğan.