Kayıtsız olarak çalıştırılan sigortalıların en mağduru, sanırım kapıcı, hamal ve değnekçilerdir. Bu kesimin, hizmetlerini ispat ederek emekli olabilmeleri için, kendilerine yararlı olabilecek hususları bu yazımızda ele alacağız.
1-Hizmetlerinizi nasıl ispat edeceksiniz?
Hizmetlerinizi tespit ettirmek için iki yolunuz var. Bunlardan ilki Sosyal Güvenlik Kurumu’na şikayette bulunmanızdır.
Ancak, şikayetiniz üzerine görevlendirecek denetmen, hizmetinizi ispatlayacak geçerli kayıt ve belge yoksa, işyerinde veya çevrede yapacağı soruşturmayla geriye doğru en fazla bir yıllık hizmetinizi tespit edebilir. Çünkü bir yıllık süreyi aşan hizmetlerinizin ancak geçerli kayıt ve belgelere dayanılarak kanıtlanması halinde, SGK tarafından dikkate alınması mümkün olabilmektedir.
Hizmetlerinizi tanık ifadeleriyle tespit ettirmenizin diğer bir yolu iş mahkemesinde ‘’hizmet tespit davası’’ açmaktır. Hizmetiniz kaç yıl olursa olsun iş mahkemesince tespit edilebilir.
Yalnız önemli bir hususa dikkat etmelisiniz. En son çalıştığınız yılın sonundan itibaren beş yıl içinde dava açmanız gerekmektedir.
2- Kimleri tanık göstermeli?
Davada kimlerin tanıklığının dikkate alındığı hususunu değnekçilik, hamallık ve kapıcılık hizmeti için ayrı ayrı belirtelim.
A)Değnekçi hizmeti
Durakta çalışan halk otobüsü sahiplerine veya dolmuş sahiplerine günün belli saatlerinde ücret karşılığında hizmet veren bir değnekçi iseniz, hizmet tespitini istediğiniz dönemde durakta çalışmış olan kayıtlı şoförlerin ifadeleri hizmetlerinizin belirlenmesi açısından önem taşımaktadır. Gerektiğinde çalışmış olduğunuz dönemde durağa komşu işyerlerinin işverenlerinin ve bu işverenlerin kayıtlı çalışanlarının da tanık olarak beyanlarına başvurmak mümkündür.
B) Hamal hizmeti
Yargıtay’a göre piyasa hamalının sigortalı olamayacağı açık olup, bir işyerine bağlı sürekli hamal sigortalı olabilecektir. Bu nedenle işyerinizde taşıma işlerinin işyerine bağlı sürekli hamallarla mı yoksa piyasa hamallarıyla mı yapıldığının belirlenmesi gerekmektedir. İşyerine bağlı sürekli hamal olarak kayıt dışı çalıştırıldığınız iddiası ile açtığınız hizmet tespit davasında, hizmet tespiti istediğiniz dönemde işyerinizde çalışmış kayıtlı tanıkların (bordro tanıklarının) ifadeleri önem taşımaktadır. Gerektiğinde, aynı işi yapan komşu işyerlerinin işvereni ve kayıtlara geçmiş çalışanlarının beyanlarına da başvurulması mümkündür.
C) Kapıcı hizmeti
Hizmetinizin tespitini istediğiniz dönemde, sitede/apartmanda oturan kiracı ve ev sahiplerinin ifadelerinin yanı sıra, söz konusu site veya apartmana komşu bakkal-market gibi işyeri sahipleri ile bu işyerlerinde çalışan ve kayıtlara geçmiş kişilerin beyanları ile komşu site/apartmanlarda kapıcı olarak çalışmış kişilerin tanıklığı, hizmetlerinizin tespitinde belirleyici olmaktadır.
İşçinin alın teri kurumadan hakkını verin. Muazzez peygamberin emri. Kayıt dışı çalıştırılan işçi emeklilik başta olmak üzere bir çok hak kaybına uğrar. Unutmayalım. Hayırlı nice Ramazanlar…
