‘Mübarek diken’ ya da ‘Deve diken’i olarak adlandırılan ‘Milk thistle’ karaciğer işlevlerin onarılması ve desteklenmesi bakımından önemli bir bitki. Aslında dikenli çiçek durumu olan birçok bitki halk arasında Deve dikeni olarak adlandırıldığından yanlışlık olmamasıiçinLatince bilimsel adı ile “Silybum marianum” ile tanımlanması daha doğru olacak. Bitkinin ay çekirdeği içine benzeyenmeyveleri, benim karaciğer gibi önemli bir organımızın işlevlerinin korunması, desteklenmesi bakımından en değer verdiğim bitkilerin başında geliyor.
Bitkinin özütünün karaciğer hücrelerinde çeşitli nedenlerle meydana gelen hasarlarıonardığı, dolayısıyla karaciğer hastalıklarının tedavisinde etkili olabildiği klinik araştırmalar ile de ortaya konuluyor. Hatta damardan uygulanan bir özel formülünün acil servislerde en ölümcülmantar zehrini bile nötralize ederek hastayı kurtarabildiği biliniyor.
Yayımlanan klinik çalışmalardan birinde bitkinin standart özütü ile hazırlanan tabletlerin meme kanseri tedavisi gören hastalarda kullanılan bazı ilaçların (paklitaksel, dosetaksel) karaciğerde yaptığı hasarın onarılmasında yararlı olabileceği bildiriliyor. Meme kanseri (invazif) tanısı konulan doksandokuz hasta üzerinde yürütülen bir çalışma. Hastalara üçer haftalık dört seans kemoterapi uygulaması yapılıyor(paklitaksel veya dosetaksel). Bu uygulamalar sırasında kemoterapiye ilave olarak bir grup hastaya (50 hasta) mübarek diken özütü taşıyan tablet (günde 3 defa 75 miligram), diğer gruba ise etkisiz tablet verilmiş. Sadece kemoterapi uygulanan hastalarda karaciğer hücre harabiyetini gösteren kan değerlerinde (transaminazlar, alkali fosfataz ve bilirubin) mübarek diken tableti verilen hastalara oranla iki ile üç katı artış tespit edilmiş. Yani mübarek diken tableti karaciğer hasarını yüksek oranda önlemiş.
Mübarek diken meyve özütlerinin etkili bileşen karışımı olan “silimarin” flavolignan yapısında bir maddeler karışımı ve karaciğer üzerindeki etkinliği uzun yıllardır biliniyor. Burada önemli olan husus, meme kanseri kemoterapisi ile birlikte uygulandığında kanser tedavisinin sonucunu olumsuz etkilemeden vücuttaki bazı organ hasarlarının önlenebilmesini sağlaması. Kanser kemoterapisi sırasında en önemli sorunlardan biri kanser ilaçlarının yol açtığı organ hasarlarının önlenmesine yönelik uygulamaların kemoterapiyi olumsuz etkilemesine yönelik gözlenen endişeler. Bu çalışmanın bu tip endişelerin giderilmesi için yeterli olup olamayacağını ileride göreceğiz, şüphesiz. Bu konuda yapılan klinik çalışma bulguları arttıkça bu uygulamaların yaygınlaşacağını ve kanser kemoterapisinde sık gözlenen organ hasarı sorununa olumlu bir katkı sağlanacağını ümit ediyorum.
Önemli bir hususu belirtmekte yarar var. Mübarek diken meyvelerininçay olarak bu amaçla kullanılmasının hiçbir yararıolamaz. Mutlaka standart içerik taşıyan(tercihan silimarin içerisinde silibin oranı yüzde 80 olan) tablet formüllerinin eczanelerden satın alınıp kullanılması gerekiyor.
