Medya Takip Merkezi (MTM) önemli ve büyükşehirlerin gündemi ile ilgili her ay araştırmalar yayınlıyor. Yapılan değerlendirmelerde o ay içinde kentte, hangi isimler ve hangi markalar daha çok gündeme gelmiş bunlar araştırılıyor. Ben bu araştırmaları çok önemsiyorum.
MTM'nin göndermiş olduğu Temmuz 2013 tarihli İzmir gündemine, farklı açılardan bakmaya çalıştım. Temmuz ayının gündemine baktığımda öne çıkan isimler ve markalar değerlendirmesi, İzmir'in değişmeye başlayan siyasi ve ekonomik dengelerinin işaretlerini ve ipuçlarını veriyor.
Bilindiği üzere yerel seçim sathı mailine girmiş bulunuyoruz. Mart 2014 yerel seçimleri yaklaştıkça aday adayları ortaya çıkmakta ve siyasi kulisler hızlanmaktadır.
Önce Temmuz ayında, İzmir'de öne çıkanlara bakalım ve sonrasında öne çıkanların neyi hatırlattığını kendi penceremden değerlendirmek istiyorum. İşte İzmir'in Temmuz'da en çok konuşulan isimleri ve markaları:
Medya Takip Merkezi'nin, İzmir gündemi raporuna göre, gazete ve dergilerde en çok konuşulan isim, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım oldu. Binali Yıldırım, ay boyunca bin 457 haber ve yazıda yer almış. Aziz Kocaoğlu ise, Temmuz ayı boyunca 938 haber ve yazıda yer almış.
MTM'nin aynı araştırmasına göre, Temmuz'da basında en çok konuşulan İzmir markası, İzmir Demir Çelik (İZDEMİR) oldu. İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" arasında 4.sırada yer alması ile basında geniş yer bulan İzmir Demir Çelik, basında 156 haber ve yazı ile yer aldı.
Gazete ve dergilerde en çok haber olan bir diğer İzmir markası ise Orkide Yağ olmuş. Orkide markasıyla 154, yine ayrıca Küçükbay Yağ markası ile 83 haber ve yazı ile toplamda 237 haber ve yazıda isminden söz edilmiş. Toplam haber sayısında ise Orkide zirveye oturmuş. Bu büyük ve küçümsenemeyecek bir başarıdır.
Buradan nereye geleceğim, geçmiş gündemler ile bugüne uzanan gündemleri üst üste koyduğunuzda İzmir'de bir şeylerin değişmekte olduğunu görmekte zorlanmazsınız. İzmir yavaş yavaş makas değiştiriyor. Hem siyasi olarak, hem de ekonomik olarak İzmir kabuk değiştiriyor.
Konuya sadece rakamların dili açısından bakarsanız gerçekleri ıskalamış olursunuz. Rakamları okumak bazen çok farklı şeyler anlatır. Ortaya konulan tablo bize farklı sosyolojik bir analiz yapma imkanları sağlıyor.
Listeye iyi bakın; İzmir'in yerleşik sermayesi listelerde artık yok. Köklü markaları yok. Kente hükmeden eski siyasi ve ekonomik değerleri yok. Listelerde artık yeni siyasi figürler var. Belki bundan daha da önemlisi; kentin yerleşik sermayesi kan kaybederken, köklü markaları yok olurken, yeni Anadolu sermayesinin ve markalarının hızla büyümesi öne çıkmasıdır. Hakim ve eski yerleşik sermaye on yıllardır kan kaybediyor.
Artık kente hakim eski ekonomik figürler ve markalar gücünü yitirirken, yerine yatırım ve üretim odaklı, dinamik, sürekli büyüyen gelişen Anadolu sermayesinin ikame olmaya başladığını görmek pekala mümkün hale gelmiştir.
Küçükbay, Kavuklar, Akçalar, Sancaklar, Özkan Demir Çelik, Arkas vb İzmir'in yatırımları ile öne çıkan yeni belirleyici, sermaye grup ve markalarından sadece birkaçıdır.
Yeni sermaye gruplarının özellikleri; yerleşik sermayenin tam tersine içe kapanık değil, daha şeffaflar, PR ve Medya planlaması ile markalarına çok önemli yatırımlar yapıyorlar. Rantiyeci değiller. Üretim ve yatırım odaklılar. Kazandıkları ile yeni yatırım imkanları oluşturuyorlar. Sürekli ve agresif bir büyüme stratejilerine sahipler. Görüldüğü gibi İzmir'in ekonomide ki güçler dengesi artık değişmektedir. Yeni figürler ve oyuncular ortaya çıkmıştır. Yeni oyun kurucular kentte yavaşta olsa oyunun kurallarını değiştireceklerdir. İzmir'in ekonomide ki oyun kurucuları değişirken, siyasi oyun kurucular da değişir mi? Buna da bir başka yazımda değinmek istiyorum.
