Bakliyat, sebze ve meyve paketlerinin üzerinde bir süredir “İyi tarım” etiketi görüyoruz. Peki nedir iyi tarım? Sağlıklı gıdalar tüketmek ve doğru malzeme satın almak isteyenler için önemli bir konu. Misbahçem, iyi tarım sertifikasını almaya hak kazanmış bir meyve bahçesi, konuya iyi bir örnek. 2010 yılında İstanbul’un Beykoz İlçesine bağlı Cumhuriyet Köy’de ilk ağaçları dikilmiş. 20’yi aşkın meyve çeşidini sadece mevsiminde yetiştirerek, doğal, hormonsuz tüm Türkiye’ye ulaştırmak hayaliyle kurulmuş. Mevlüt ve Işıl Artvinli, İstanbul’un göbeğinde, iyi tarım ürünü elde etmek için baba-kız çılgınca uğraşıyor. Onlarınki gönül işi, bir tutku. İyi tarım maliyetleri arttırıyor. Hormonlu tarımın ne kadar yaygın olduğunu düşünürsek iyi tarımla uğraşmak belki de biraz çılgınlık. Sohbet ve bahçe turu bittiğinde iyi tarıma olan inancım güçlendi.
Hikaye nasıl başladı?
Mevlüt Artvinli: Olağanüstü bir doğada dünyaya geldim ve çocukluğum yeşilin her tonunun olduğu orman ve meyve ağaçları içinde geçti. Emekli olduktan sonra ufak bir arazim oldu. Çağımızdaki ‘Modern kapama meyve bahçesi’ yaparak uygulamaya geçirdim. Bahçe büyüdü, azami verim dönemine girdi. Üretmek işin en önemli kısmı ancak ondan daha önemlisi bu ürünleri aracı olmadan, soğuk hava depolarına girmeden, günlerce raflarda bekletilmeden tüketiciyle buluşturmak.
Modern kapama bahçesi nedir?
MA: Meyve ağaçlarını dış etkenlerden özellikle de ultraviyole ışınlarından koruyan bir düzenek. Böylelikle daha sağlıklı meyveler elde ediyoruz. İtalyanlar bu işi çözmüş. Ben de onlardan öğrendim. Bakın ağaçlarımız ne kadar canlı. Bunu üzerlerine gerdiğimiz özel file bezler sayesinde elde ediyoruz.
İlaç kullanmıyor musunuz?
MA: İlaç kullanmadan meyvecilik yapmak mümkün değil. İlaç var ilaç var, doğal yöntemler var. Ağaçlar da insanlar gibi hasta olur. Mesela bir böceği sadece mavi renkle engelleyebiliyoruz. Ağaç bitini engellemezseniz ağacın gelişimi bozar, meyvesi büyümez. Doğru ilacı, doğru miktar kullanmalısınız. Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği bir etkinlik süreleri var. Önemli olan bu etkinlik süresi içinde meyveyi hasat etmek. Kabuğunda bile atık olmamalı. Bunun garantisini iyi tarım uygulaması veriyor.
Şimdi ilaç dediniz, güvenmezler size!
MA: Tarım ve gıda konusunda ciddi bir bilgi kirliliği var. Bunu bildiğimiz için çok şeffaf iletişim yapıyoruz. İyi tarım uygulaması sertifikasyonlarını veren Tarım Bakanlığı’nın yetkisiyle ani baskınlarla bahçeden numune alıp analiz yapıyorlar. Şayet hasat döneminde ilaç kalıntısı bulunursa bahçe ticarete men ediliyor. Kendimiz de analiz yapıyoruz. Çünkü çocuklarım da bu bahçeden meyve yiyor benim.
Yaptığınız işin en büyük zorluğu ne?
Işıl Artvinli: Sıkıntı ürünün hasatı ve pazarlama aşaması. Hasat sonunda gelir gider dengesi düşündürücü oluyor. Üst düzey kaliteli ürünü aracılar 3 TL’ye alıyor, marketlerde 20-25 TL’den satıyor. Bu durum motivasyonunuzu bozuyor.
Bu sorunu çözmenin bir yolu yok mu?
IA: Misbahçem olarak, sağlıklı beslenmenin herkesin hakkı olduğuna inanıyoruz. Yetiştirdiğimiz ürünleri hiç bir aracı olmadan, soğuk hava depolarına girmeden, besin değerleri kaybolmadan, online siparişle dalından toplayıp, Türkiye’nin her yerine hızlı ve taze olarak ulaştırmak hedefimiz.
Bahçeniz herkese açık, hangi dönemde ne toplayabiliriz?
IA: Doğa neyi sunuyorsa gelip onu toplayabilirsiniz. Sezon haziranda kirazla açılıyor sonra erik, çilek, dut, karadut, yaz sonu armut, incir, üzüm, kızılcık, sonbahara deveci armudu, hünnap, muşmula, Trabzon hurması, ayva var. Temmuz sonundan aralık ortasına kadar çeşit çeşit elmalarımızı, ekimde ise kivi ve sarı kivilerimizi dalından toplayabilirler. Yazlık ve kışlık sebzelerimiz ise günlük olarak toplanıyor standımızdan alabilirler. Tüketici tüm uygulamalarımızı görebilir. Bunun için ‘Benim Ağacım’ adlı yıllık hasatı kendisine ait olan bir ağaç kiralayabiliyor. Maksat tüketicinin gönül rahatlığıyla yiyebileceği meyvelerin gelişimlerini, gübreleme zamanını, hormonsuz üretimi görebilmesi.
Tanıştırayım; ‘Aydan’ın Misbahçesi’ hasatı mini kabak.
Bu kış Işıl Artvinli’ye biriktirdiğim çok özel minik kabak tohumları çeşitlerini vermiştim. ‘Aydan’ın Misbahçesi’ ismini verdikleri alana dikip, yetiştirdiler. Onlarca, yüzlerce mini kabak olmuş, Türkiye’de ilk kez bu çeşit kabaklar yetişmiş oldu. Satışından elde edilen gelir hayvan barınaklarına gidecek, bu da aklınızda olsun.
ANNELERİN FAVORİSİ YEŞİL ELMA PEKMEZİ
‘İyi tarım uygulamaları’ ne anlama geliyor?
İyi Tarım Uygulamaları (İTU) FAO tarafından, “Tarımsal üretim sisteminin sosyal açıdan yaşanabilir, ekonomik açıdan karlı ve verimli, insan sağlığını koruyan, hayvan sağlık ve refahı ile çevreye önem veren bir hale getirmek için uygulanması gereken işlemler” olarak tanımlanmaktadır. İyi Tarım Uygulamalarının amacı insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyecek üretimin yapılması. Bunun için İTU, Zararlılarla Entegre Mücadele ve Entegre Ürün Yetiştiriciliği tekniklerinin, üretimde birlikte uygulanmasını önermekte.
Üretim sonrası hasat ve depolamada hijyenik koşulların sağlanması ve ürüne herhangi bir bulaşmanın önlenmesi amacıyla Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları ilkelerinden yararlanılmakta.
Meyve dışında sirkeniz de var neden sirke?
IA: Bahçemizde oldukça yüksek tonajlı bir elma üretimimiz olduğundan. Doğal fermantasyon ile ürettiğimiz elma sirkesi, özellikle annelerin ve çocuklarının vazgeçemediği katkısız, şeker ilavesiz ev yapımı kırmızı elma pekmezi ve tatlıyı çok sevmeyenler ve formuna özen gösterenlerin favorisi olan; sadece yeşil elmadan ürettiğimiz hafif mayhoş tatlı yeşil elma pekmezimiz var.
İstanbul gibi imar alanı yaygınlaşan bir şehirde yerel tarım ayakta kalabilir mi?
IA: İstanbul’daki imar yaygınlaşma hızı maalesef tarım alanlarını çok etkiliyor. Çiftliğimizin bulunduğu alan Cumhuriyet Köy Ovası olarak adlandırılıyor. Devlet Su İşleri bu ova için sulama barajı yapmış ve ovanın her tarafına kanallarla su götürmüş ve bu şekilde tarımı desteklemiştir. Ancak günümüzde arazi sahibi köylüler maalesef imar rantının dayanılmaz çekiciliğiyle büyük bir beklentiye girerek tarımı ikinci plana atıyor. İnşallah üçüncü köprü ve çevre yolu bu beklentiyi tetiklemez.Bu alanlar imara açılırsa İstanbullulara büyük bir hevesle bahçemizi açarak verdiğimiz hizmet ve emeklerimiz heba olur. Aman diyelim…