AK Parti ile MHP arasındaki ittifakın temelleri 11 Ocak’ta Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Beştepe’deki buluşmasında atıldı.
Bu görüşmeden sonra kurulan ‘ittifak komisyonu’ toplam 22 saat 45 dakika süren 9 toplantı yaptı.
Her toplantıdan önce ve sonra liderler bilgilendirildi.
Düzenlemeler üzerinde ‘tam mutabakat’ sağlandı.
Paket 26 maddelik bir kanun teklifi haline getirildi ve liderlerin onayına sunuldu.
18 Şubat’taki Erdoğan-Bahçeli buluşmasında da son nokta konuldu.
Düzenlemenin 21 Şubat Çarşamba günü (yarın) TBMM Başkanlığı’na ‘iki partinin imzasıyla’ sunulması ve ortak açıklama yapılarak duyurulması kararlaştırıldı.
Ve tam bir ‘gizlilik’ kararı alındı.
İki parti de ‘sır çıkmaması’ konusunda dikkatli davranıyor.
Peki aşağıda yazacaklarımı nereden biliyorum?
Siyasetçiler ihtiyaçlara göre çözüm üretiyorlar. İhtiyaçlar ne ölçüde biliniyorsa çözümler de o oranda kestirilebilir. Ön çalışmalar ve bu sırada kulağa gelen kulis bilgileri, ilkesel tutumlar, parti söylemleri ve siyasi deneyime sahip kaynaklar da kolaylaştırıcı rol oynar.
Sonuç, önemli ölçüde ‘tutarlı çıkarımlar’ yapmak mümkün olur…
Bugüne kadar bildiklerimiz şöyle:
- Pakette yerel seçimlere yönelik ‘18 yaş’ gibi uyum düzenlemeleri ile seçim güvenliğine ilişkin maddeler ağırlıkta olacak.
- Seçim kanunundaki ittifakları yasaklayan, ‘ortak liste verilemez’ ve ‘bir parti başka bir partiyi destekleyemez’ gibi ifadeler çıkarılacak.
- Yerine seçim ittifakı yapılmasını mümkün kılan ve bunun ‘nasıl yapılacağını’ düzenleyen maddeler eklenecek.
- İttifak düzenlemesi sadece milletvekili seçimleri için getirilecek, yerel seçimler için böyle bir düzenleme olmayacak.
- Yüzde 10 baraj korunacak.
- İttifak için baraj yükseltilmeyecek.
- 5 milletvekilline göre bölünmüş seçim bölgeleri olmayacak.
- Bugüne kadar uygulanan D’hont sistemi uygulanacak.
Yeni bilgiler de şöyle:
- İttifak düzenlemesinde 3 model uygulanacak:
1- Partilerin oy pusulasındaki yerleri kurayla belirleniyor. Ancak ittifak partileri tek bir kutu içinde yan yana yer alacak. Bunun gerekçesi ‘oy kullanmayı kolaylaştırmak’ ve ittifakı pusulada ‘görünür’ kılmak.
2- İttifak partileri ‘isterse’ eskiden olduğu gibi kur’adan çıkan sıralamaya göre pusulada ayrı ayrı yer alabilecek. Ancak oyları yine ‘ittifak’ altında toplanarak işlem görecek.
Her iki durumda da, ittifaka katılan ancak yüzde 10 barajını tek başına geçemeyen partiler de ittifak oylarıyla barajı geçmiş olacak.
3- Başka bir partiden aday gösterilebilmek için kendi partisinden istifa etme zorunluluğu kaldırılacak. Böylece, ittifak yapsın-yapmasın bir partinin genel başkanı veya göstereceği bir aday, partisinden istifa etmeden bir başka partinin listesinden aday gösterilebilecek. Hülle kalkacak.
***
Pakette önemli bir soruya da çözüm getirilmiş:
Seçmenler, ittifak kutusundaki iki partiye de mühür basarsa ne olacak?
Halen Seçim Kanunu’na göre, iki partiye birden mühür basıldığında oy geçersiz sayılıyor.
AK Parti ve MHP’deki kaynaklar, ‘buna da çözüm bulundu’ diyorlar, ancak ‘sır’ vermiyorlar.
Bu konulardaki siyasi deneyimine güvenilir kaynaklara göre bunun bir yolu var:
‘İttifak’ kutusundaki iki partiye de mühür basılması halinde oy ‘ittifak’ bakımından ‘geçerli’ sayılabilir.
Ancak milletvekili çıkarmak sözkonusu olduğunda ‘hangi partiye’ yazılacağı ayırt edilemeyeceği için bu oy iki partiye de yazılmaz.
Böylece, seçmenin ‘ittifak’ yönünde koyduğu irade geçerli kılınır; ancak partiler bakımından tek bir tercih ortaya koymadığı için de bir partiye oy yazılmaz.
İttifak görüşmelerinde dile getirilen ‘seçmen iradesinin sandığa yansıması’ ilkesi bu ihtimali güçlü kılıyor.
Son bir not:
İttifakların isimlendirilmesi ‘tercihe’ bırakıldı. Partiler isterlerse ittifaklarına isim koyabilecek veya koymayacaklar.
AK Parti-MHP ittifakına ‘resmi’ bir isim konulup konulmayacağı, bunun oy pusulasında yer alıp almayacağı henüz belli değil.
AK Parti ‘milli mutabakat’ MHP ise ‘cumhur ittifakı’ ifadesini kullanıyor.
