İşsizlik sigortası, esasen çalışanların işsiz kalmaları durumunda meydana gelebilecek gelir kayıplarını telafi etmek ve işsizlik riskine karşı çalışanı güvence altına almaktadır.

İşsizlik sigortası zorunlu olup, SGK’lı olarak çalışmakta olanlar işe başladıkları tarihten itibaren sigortalı olurlar. İşsizlik durumunda da, gerekli şartları taşıyan işsizlere ödenek verilmektedir.

Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlere 100 günlük icraat programını açıkladı. Bakanlıkların tek tek yapacakları eylem planı sayıldı, yapılan projeler ile yatırımlarına yer verildi.

Çalışma hayatını ilgilendiren eylem planından en dikkat çekicisi, işsizlik ödeneğinden daha fazla kişinin yararlanmasını sağlamak amacıyla hak kazanma şartlarının esnetilmesi oldu. Bu sayede 12 bin 500 kişinin işsizlik sigortasından yararlanması bekleniyor.

Bizim de zaman zaman çeşitli önerilerde bulunduğumuz işsizlik sigortasında bazı değişiklikler yapılması gerekiyor.

Yararlanma Şartları Nasıl Esnetilecek?

İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için önce işten çıkışın keyfi ve işvereni haklı kılacak bir şekilde sona ermemesi gerekir.  İşten ayrılmanın işsizlik ödeneğine hak kazanılacak şekilde sona ermesi durumunda ise;

İş sözleşmelerinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışılmış, işsizlik sigortası primi ödemiş ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödenerek sürekli çalışılmış olmaları kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanılmaktadır.

İşsizlik ödeneği için öngörülen 120 gün prim ödeme ve sürekli çalışma şartı sigortalılar açısından zorlayıcıdır. İş sözleşmesi devam etse dahi devamsızlık olması halinde son 120 gün kuralı bozuluyor, birçok vatandaş işsizlik ödeneğinden yararlanma hakkını kaybediyor. Şimdi ise yapılacak düzenlemeyle 120 gün koşulu yeniden değerlendirilecek.

Bu hususta yaşanan uygulama sorunların biri de şöyle;

Kişi işten ayrıldığı haftada hafta tatiline hak kazanacak şekilde çalışmasını tamamlıyor. Örneğin pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma ve cumartesi günleri çalışmasını tamamlıyor. Cumartesi günü işten çıkışı yapılıyor. Pazar hafta tatili ücretine hak kazansa da pazar günü için sigortalılık günü sayılmıyor. Pazartesi günü başka bir işe girmesi halinde dahi, hak ettiği ancak sigortalılık günü kazanmadığı gün sebebiyle son 120 günde kesinti ortaya çıkıyor. Kişinin yeni girdiği işyerinden işsizlik sigortasına hak kazanacak şekilde işten ayrılması durumunda dahi, bu 1 gün için işsizlik ödeneğine hak kazanamıyor.

Bu nedenle işsizlik sigortasından yararlanma şartlarından biri olan son 120 gün kesintisiz çalışma şartının kaldırılması gerekiyor.

İşsizlik Ödeneği Üst Sınırı Yükseltilmeli!

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır.

Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir. Yani ücret ne kadar yüksek olursa olsun alınabilecek işsizlik ödeneği miktarı 2018 yılında maksimum 1.623,60 Türk Lirasıdır.

Bu hususta işsizliğe karşı korumada atılacak en önemli adımlardan biri de işsizlik ödeneği üst sınırının asgari ücretin en azından iki katına yükseltilmesi ve işsizlik sigortasından yararlanmada son 120 gün kesintisiz çalışma şartının kaldırılmasıdır.