İşsiz kadın sigortalının, nasıl üç ayrı maaş alabileceğini izah etmek için önce, dul, yetim aylıkları ile sigortalı işte çalışma ilişkisini ele alalım.
Dul maaşı alan eşin, maaşı kesilmeksizin bir işverene bağlı olarak hizmet akdiyle 5510 sayılı Yasa 4/a (eski deyimle SSK) kapsamında çalışması mümkündür.
Öte yandan, 5510 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından evvel memuriyete giren kişilere kazanılmış hak olarak eski Emekli Sandığı mevzuatı hükümleri uygulanmakta olup, bu bağlamda vefat etmiş kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde 4/a’ya (SSK) tabi çalışan kız yetimlere, Emekli Sandığı Kanuna göre aylık bağlanabilmektedir. (5510 sayılı Kanun geçici 4.madde)
4/a’dan (SSK) veya 4/b’den (BAĞ-KUR) dul aylığı alan kadınlar, Emekli Sandığından babasından (veya annesinden) dolayı yetim aylığı alabilirler.
Buraya kadar açıklamalarımızı bir arada değerlendirirsek, 4/a’dan(SSK) veya 4/b’ den(BAĞ KUR) dul aylığı ile Emekli Sandığından yetim aylığını birlikte alan kadının, bu maaşları kesilmeksizin sigortalı olarak 4/a (SSK) kapsamında çalışabileceği sonucuna ulaşırız.
Dul ve yetim aylıkları konusunda bu kısa açıklamayı yaptıktan sonra işsiz kadın sigortalının nasıl üç maaş birden alacağı konusuna geçebiliriz.
Bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden sigortalılara işsiz kalmaları nedeniyle işsizlik ödeneği ödenmektedir.
Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde; a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir (4447 sayılı Kanun 50.madde)
Öte yandan, dul aylığı, yetim aylığı almak işsizlik ödeneği almaya engel teşkil etmemektedir. (4447 sayılı Kanun 52. Madde)
Sonuç olarak;
4/a’dan(SSK) veya 4/b’ den(BAĞ KUR) dul aylığı ile Emekli Sandığından yetim aylığını birlikte alan kadının, bu maaşları kesilmeksizin sigortalı olarak 4/a (SSK) kapsamında çalışması mümkündür.
Bu sigortalı kadının işsiz kalması halinde kendisine ödenecek işsizlik ödeneği ile birlikte bahse konu dul aylığını ve yetim aylığını da almaya devam edebilecektir.