Halkı Suriye’ye askeri müdahale isteyen ülkeler var, istemeyenler var... Kamuoyu yoklamaları pek çok ülkede halkların çoğunluğunun “Müdahale olmasın” görüşünde olduğunu ortaya koyuyor. Peki ya İsrail’de durum ne? İsrail’de halk, yönetim ve ABD’deki Musevi örgütleri ‘müdahale’ konusunda ne düşünüyor?
Bu soruyu bana İbrahim Kiras’ın dünkü yazısısordurttu. Star yazarı, Esad rejiminin devrilmesini isteyenlerin “Esad’ın yıkılmasını İsrail istemiyor” savını ileri sürdüklerini, karşıt-görüştekilerin de “Esad’ın devrilmesini İsrail istiyor” propagandası yürüttüklerini yazdıktan sonra “İsrail’in kendisi Suriye’deki kavganın neresinde?” sorusunu dillendirdi.
Herhalde sizler de soruyu önemsemişsinizdir... O halde cevabı birlikte arayalım...
Araştırdım ve İsrail’de konuyla ilgili iki ayrı kamuoyu yoklaması yapıldığını öğrendim. Gal Hadash araştırmasında, İsrailliler’in büyük bölümünün (yüzde 66.6) ABD ve Avrupa’nın birlikte düzenleyecekleri askeri operasyonu destekledikleri görülüyor. Karşı çıkanlar azınlık: (yüzde 17)... Daha büyük bir çoğunluk (72.8) müdahale yapılacağını, biraz daha az bir çoğunluk (66.8) ise, müdahalenin İsrail’in de askeri müdahalesini gerektireceğini düşünüyor...
Ma’agar Mohotşirketi İsrail’in müdahalesi hakkında ne düşündüklerini sormuş... Ortaya çıkan tablo ilginç: İsrailliler’in yüzde 77’si “İsrail askeri müdahalede bulunmamalı” görüşünde... “Müdahalede bulunalım” diyenlerin oranı yüzde 11 çıkmış...
Bilginiz olsun diye: Obama askeri müdahaleye hazırlanıyor, ama Amerikalılar buna pek razı değil. Çok taze bir kamuoyu yoklamasına göre, her 10 Amerikalı’dan altısı “Müdahale yapılmasın” görüşünde.
ABD’de yaşayan Museviler ve onların örgütlerinin sergiledikleritavır da İsrail’de yaşayanlardan farklı değil. ‘İsrail Lobisi’ diye bilinen kuruluşlar ile onların şemsiye örgütü (‘Conference’) Suriye’ye karşı güç kullanılmasına arka çıkıyor...
‘Conference’52 Musevi derneğini şemsiyesi altında topluyor...
Önemli mi onların müdahaleyi desteklemesi? Hem de çok önemli. Normalde Amerikalı politikacılar halka ters düşecekleri hassas konularda Beyaz Saray’ın telkinlerine kulak vermezler; tek bir istisnası vardır bu durumun: İsrail Lobisi... Halk karşı da olsa, eğer Lobi istiyorsa, Kongre üyelerinin büyük bölümü oylarını tezkereden yana kullanmakta tereddüt etmez...
Lobiistiyor mu müdahaleyi? Hem de nasıl istiyor...
En etkili örgütlerden Anti-Defamation League’in başkanı Abraham Foxman, “Eğer Başkan (Obama) ülkemizin ulusal güvenliği ve çıkarlarının, uluslararası kuralların bu tür vahşi ihlâllerine karşı durmayı gerektirdiğini söylüyorsa, Musevi mentalitesinde bunların büyük önemi vardır” demiş...
Başka örgütlerin liderleri, müdahale istemelerinin sebebini, İran’ın ve Hizbullah’ın Esad rejimi yanında yer alması olarak açıklamışlar...
WINEPadlı İsrail’e yakın araştırma kurumunda ‘Arap uzmanı’ olarak çalışan Andrew Tabler Washington Post gazetesine şunu söylemiş sözgelimi: “Suriye krizinin çapı büyüdükçe konunun İsrail için önemi daha da artıyor. Esad rejimi İsrail’in can düşmanı İran’la yakınlaştı, Suriye’nin yok olmasını isteyen ‘Cihad grupları’ da İsrail ile komşu alanlarda şimdiden boy göstermeye başladı...”
Aranızdan bilenler “AIPAC ne diyor, AIPAC?” diye sorabilirler. ‘Lobi’ denildiğinde akla ilk gelen odur çünkü. AIPAC, daha öncekilere ek olarak, geçen ay da 37’si Demokrat, 26’sı Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesini İsrail’e götürmüş, iki ülkenin politikacılarını biraraya getirmek amacıyla...
Ülkenin en bilinen Musevi örgütü, AIPAC, Kongre’de oylanacak müdahale tezkeresine destek olmak üzere bir mektup hazırlamış. Mektupta denilen şu: “Kongre eğer Başkan’a müdahale izni tanımazsa, bu, ABD’nin zayıflığı olarak yorumlanır ve Ortadoğu’ya (bunu siz “İsrail’e” olarak anlayın, TK) verdiği sözleri yerine getireceği beklentisine gölge düşürür.”
Raporumu özetliyorum: Suriye’ye askeri müdahale konusunda İsrail halkı da, ABD’deki Museviler de çok olumlu görüşlere sahipler...
Ya İsrail devleti?
Gereksiz bir soru bu; İsrail devleti ABD ile füze tatbikatı yapmadı mı?