Gerçekler ile yorumların, yalanlar ile düşüncelerin birbirine karıştığı bir ortam var. Instagram'ın ne zaman açılacağı konusunun cevabı için bu karmaşa alanlarını anlamamız gerekiyor...
KAFAMIZ KARIŞIK!
Kafamız şu dört yönden karışık: Birincisi yaygın kanaat "Instagram Hamas liderinin şehit edilmesi ile ilgili paylaşımları kaldırdığı" için kapatıldığı yönünde. Hukuken böyle bir kapatma kararı verilmesi mümkün değil. Zira buna benzer uygulama zaman zaman diğer sosyal medya platformlarında da oluyor ve bir bant daraltma yok bunlar hakkında... İkincisi ise "Kuzey Kore'ye çevirdiniz"cilerin tezviratı... Pek çoğu Türkiye'nin özellikle Dijital Mecralar Komisyonunun gündeminden ve tutanaklarından haberi yok. Konuşulanları ve Türkiye'nin taleplerini bilmiyorlar... Üçüncüsü ise "BTK nasıl kapatabilir, idari bir işlemle" diyenlerin itirazları. Dördüncü sıradaysa "katalog suç" kavramını bilmeyenlerde oluşan kafa karışıklığı mevzusu var.
"PEKİ ÖNERİNİZ NE?"
Bunların dışında da itirazlar var. Ama pek çoğu siyasi.
Televizyonda "kapatma olmaz, buna karşıyız" diyen muhalefet yetkilisine Sayın Nasuhi Güngör, "peki öneriniz ne?" deyince, yetkili "mavi ekran verdi". Çünkü o da çözümün -hiç kimse istemese de- bu olduğunun farkında... Çünkü o da Meclis'teki çalışmaları, BTK'nın yaklaşımını ve Bakanlığın olaylara bakış açısını çok iyi biliyor
Pek tabi sözüm sadece muhalefete değil, kapatma işlemini icra edilmesi ile birlikte görevli kurumların "doğru ve anlaşılabilir bir dil" inşa edemediğini ve bunun kafa karışıklıklarına sebebiyet verdiğini de söylemek isterim. Sonradan düzeldi izahatlar genişledi belki ama "ilk an" belirsizliğinin etkileri halen devam ediyor.
BTK YETKİLİ Mİ DEĞİL Mİ?
AYM'nin "iptal kararı" üzerinden konuşulanlar da eksik. Buna göre 2024'ün başındaki iptal kararı, BTK Başkanı'nın, 5651 s. "İnternet Yasası" (İY) m.8/1'de sayılan katalog suçlar yönünden yayınlara ilişkin olarak içeriğin çıkarılması kararı verme yetkisi iptal edildi. BTK Başkanı'nın sayılan bu suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişim engellenmesi kararı verme yetkisi ise devam ediyor olacak. CHP'nin açtığı davada verilen AYM kararı 9. ayda yürürlüğe girecek. Hem kararla yetki iptal edildi demek hata hem de yürürlüğe girmeyen bir karara atıf yapmak...
Bir de şu var ki, İY m.8/A halen yürürlükte olduğundan BTK Başkanı'nın "yaşam hakkı" ile "kişilerin can ve mal güvenliğinin korunması", "millî güvenlik", "kamu düzeninin korunması", "suç işlenmesinin önlenmesi", "genel sağlığın korunması" durumunda gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde, Cumhurbaşkanlığı veya bakanlıkların talebi üzerine işlem yapma yetkisi de var BTK'nın. BTK bu kararı verdikten sonra hâkim onayı almak zorunda.
HEPİMİZİN ORTAK NOKTASI
Hepimizin ortak noktası katalog suçlardır. Bunu lütfen bilelim. Ortada bu eylemler varsa, bu içerikler söz konusu ise sosyal medya platformunda erişim engeli konusu derhal devreye giriyor desek yeridir.
KATALOG SUÇLAR NELER?
Diğer hususlar için idari veya adli süreçlerin başta tüketilmesi şart, konu katalog suç ise önce tedbir sonra yasal prosedür tamamlanıyor. Zira bu durumun gecikmesi halinde sakıncaları büyük ve bunlar birer suç: »İntihara yönlendirme, »çocukların cinsel istismarı, »uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, »sağlık için tehlikeli madde temini, »müstehcenlik, »fuhuş, »kumar oynanması için yer ve imkân sağlama, »Atatürk aleyhine eylemler. »Bahis oynatma, »istihbarat bilgilerini ve görevlilerini ifşa.
KATALOG SUÇLARIN KONUSU TOPLUMDUR
Bu suçlar kamusal yönü ağır basan suçlar. Tüm dünya mevzuatlarında buna benzer eylemler için "derhal ve otomatikman" harekete geçilmesi öngörülmüş. Bunun için nerede "katalog suç" tabiri duyarsak, konunun toplum, devlet ve millet olduğunu ve vahim niteliği olan eylemler olduğunu anlamalıyız.
SORUMLUYU DOĞRU GÖRMEK
Instagram hukuki bu yükümlülükleri yerine getirmesi halinde yani BTK'nın belirttiği erişim engellerini uyguladığı anda açılacak. Zira mevzuat içerik kaldırma ve engelleme işlemi yerine getirilmezse bant daraltma yetkisi veriyor devlete...
Durum çok net. Sorulması gereken bir hesap varsa BTK'ya değil, Instagram'a sorulmalı. Evet, "ne zaman Türk Hukukunu uygulayacaksın" Sayın Instagram! Toplum sizi bekliyor...