Ramazan sofralarının kutsal sayılabilecek iki meyvesi var, birisi hurma diğeri ise zeytin. İftar zeytinle açılır sahur sofrası zeytinle tamamlanır...
Efsaneye göre Havva ile birlikte cennetten kovulan Adem, 930 yaşındayken öleceğini hisseder. Tanrı’dan kendisini ve tüm insanlığı bağışlamasını dilemeye karar verir. Oğlu Şit’i cennet bahçesine gönderir. Bahçenin bekçiliğini yapan melek, Şit’e üç tohum verir. Babası Adem ölünce onu ağzına koyacağı bu tohumlarla gömmesini söyler. Şit, meleğin dediğini yaparak babasını Tabor dağına gömer. Adem’in gömüldüğü yerde bir süre sonra üç ağaç belirir. Bunlar sedir, servi ve zeytindir.
Zeytin üç kutsal kitapta da, kadim uygarlıkların günümüze ulaşmış belgelerinde de çokça bahsenin geçtiğini görüyoruz. Kudüs’ün doğusunda kalan ‘Zeytinlik Dağı’ da üç semavi din olan Musevilik, Hıristiyanlık ve Müslümanlık için kutsaldır. Tüm semavi dinlerde adı geçen beş meyveden biridir zeytin.
Doğru zeytini seçin
İftar sofrasında zeytinin yer alması rastlantı değil. Zeytin; bir lokmalık vitamin bombası, vitamin ve mineral içeriği ile uzun süre besinsiz kalan bedene, mideyi şişirmeden gerekli enerjiyi veriyor. Ancak tuz meselesine dikkat etmek gerekiyor. Çok tuzlu zeytin yemek, oruç tutan birisi için büyük risk, zira tuz çok susatır. Aslında yanlış işlenmiş tuz oranı yüksek zeytinler oruç tutulsun tutulmasın, Ramazan olsun olmasın herkes için büyük risk. Hem bu sebeple hem de rafine tuzun sağlık açısından zararı sebebiyle doğru işlenmiş zeytin tüketmek için çaba göstermeliyiz.
Günümüze kadar gelen ritüellere bakınca, eski uygarlıkların zeytinin besin değerinden haberdar olduklarını düşünüyorum. Belki o günün şartlarıyla, zeytindeki demiri, A vitamininin birim olarak değerini bilmiyorlardı hatta bu vitaminlerden habersizlerdi ama bazı gıdaları tükettiklerinde vücutlarında olan değişimin olumlu olduğunu, güç verdiğini, zindelik hissettiklerinin farkındaydılar. Günümüzde satın aldığımız gıdalar, önümüze geniş bir reklam mesajını da yüklenerek geliyor. Birileri bizim adımıza, bu iyidir bu kötüdür diye bağırınca, seçeceğimiz yemek konusunda kafamız karışıyor. Kendi vücudumuzu dinlemediğimiz gibi ortaya çıkan sorunlara da sağır hale geliyoruz. Sonra gelsin hastalıklar, gelsin doktorlar. Oysa ki vücudumuzun sesini dinlemeyi hiç bir koşulda bırakmamalıyız. Tüm gün aç kalan bedenin zeytin ve hurma gibi bir lokmalık doping gıdalara ihtiyaç hissetmesi bir tesadüf olmamalı.
Zeytinden iftarda uzak durulmasını söyleyen bazı diyetisyenlerle hem fikir değilim. Zeytin var, zeytin var...
Üç semavi dinde adı geçen zeytinin belki de en mucizevi etkisi besinsiz kalan bedene mideyi şişirmeden gerekli enerjiyi vermesi.
Her gıdada olduğu gibi az ama öz yemek önemli. Siyah boyalarla tuz içinde uyutulan zeytin sağlığımızla oynuyor. Satın alırken üreticisine, tuz oranına dikkat etmek zorundayız. Rengi koyu kahve, kızıl siyah zeytinler genellikle doğal yöntemlerle olgunlaştırılan zeytinlerdir. Doğru zeytin tercih edin ki iftar sonrası su krizine girmeyin, sağlığınızdan olmayın.
Haftanın Önerisi Ebru Erke Kahvaltı Kitabı
Kahvaltı kitabı üç ay önce raflarda yerini aldı. Hazırlanma sebebi adı üstünde kahvaltı saatleri. Ancak bu reçeteler sahur ve iftar için bence mükemmel. Kitapta, basit ve yerel malzemelerle hazırlanan tarifleri derleyen Ebru Erke’ye tariflerin yorumlanması ve fotoğraflanmasında ben eşlik ettim. Bu sebeple kitaptaki reçetelerin tamamını deneme fırsatı buldum. Basit hazırlanan lezzetli tarifleri seven ve kahvaltı tercih eden herkesin ilgisini çekeceğini düşünüyorum. Kitapta beğendiğim tariflerden biri de Antep’ten yeşil zeytinli salataydı. Hazır söz zeytinden açılmışken bu basit ama lezzetli salatayı da belki bu gün denemek istersiniz, afiyetle!
Yeşil zeytin salatası
300 gr yeşil zeytini birkaç kez sudan geçirip tuzunu akıtın, suyunu süzün ve dilimli zeytin kullanabilirsiniz dilimli değilse büyüklüğüne göre iki veya üçe kesin. Bir demet maydanoz ve 4-5 dal taze soğanı ince ince kıyın. Zeytin, maydanoz, taze soğan, pul biber, ceviz, zeytinyağı ve nar ekşisini karıştırarak servis edin.
Yeşil zeytin (100gr) 144 kalori enerji sağlar. 13,5 gram yağ, 90 miligram kalsiyum 2,8 gram karbonhidrat, 1,5 gram protein, 2 miligram demir, 300 ünite A vitamini ihtiva eder.
Siyah zeytin (100 gr) 207 kalori enerji sağlar. Doğal işlenmiş bir siyah zeytinde 21 gram yağ, 1,8 gram protein, 77 miligram kalsiyum, 1,1 gram karbonhidrat, 1,6 miligram demir, 60 ünite A vitamini depolanmıştır.