“Şimdi de kol çekmeye gidelim” demişti Elşen, Bakü’de kumarhane mi var, hem niye gidelim ki diye itiraz etmiştim.
Elşen’in kol çekmek dediği aslında imzaatmakmış.
1994 yılında, Bakü’de, sıcak bir öğledensonra fark etmiştim Azeri Türkçesiyle bizim kullandığımız Türkçenin zaman zaman bu tür anlam karmaşalara yol açabildiğini.
Bakü’de 40 günden fazla bir süre kaldımo yaz.
Kemikli ete sümüklü et dendiğini de oradaöğrendim bizde ki nikah dairesinin Bakü’dekikarşılığının saadet sarayı olduğunu da.Yıllardır Azerbaycan’ı bir bu Türkçe değişiklikleriylekonuştuk bir de Heydar Aliyev’in “Tek millet iki devlet” sözüyle.
Yıllarca Lefkoşa’ya Lefkoşe dedik yabir hatayı daha düzeltelim. Doğrusu Heydar Aliyev’dir Haydar Aliyev değil, ya da doğrusu Azerbaycan’dır, Azerbeycan değil...
***
Azerbaycan’a ikinci kez 2004 yılında Başbakan Erdoğan’ın resmi ziyareti kapsamında gitmiştim.
Bir şehir, 10 yılda bu kadar mı değişir, bukadar mı gelişir, ağzım açık kalmıştı.
1994’te Bakü’de tek bir dondurmacı,tek bir otel vardı, Azadlıkmeydanının çevresindeki dükkanlardada az sayıda eşya.
O dönem İstanbul ile telefonda konuşmak için saatlerce beklemek gerekiyordu, 2004’te sadece tuşları çevirmek.
1994’te ülkede yas vardı, eğlenceyerlerinin tamamı kapalıydı,2004’te gelişen ekonomi ve yabancıyatırımlarla gelenler için Bakü sıkılmanın mümkünolmadığı bir şehir olmuştu.
1994’te Ressamlar Sokağı’nda Kızıl Ordu kaseti bulur muyum diye dolaştığımda İbrahim Tatlıses’in mono kayıt kasetleriyle karşılaşmıştım, sadece TRT seyredebiliyordu.
2004’te otel odamda kendi evimdeymiş gibiTürkiye’den kanalları zaplıyordum.
Yaklaşık 6 ay önce, National Geographic’te,Sıradışı Dizaynlar programında Bakü’deyapılan dev bir inşaatın belgeseli vardı, baktımmemleketim insanları çalışıyor, yapıyor.
İnsanın hoşuna gidiyor, gururu okşanıyor...
***
Tüm bunları, üstelik 10 yıl geriden, niye yazdın diyebilirsiniz.
Cevabı son derece basit aslında.
Bunları yazdım zira Avrupa Birliği’nin Azerbaycan, Moldova, Ermenistan, Gürcistan, Ukrayna ve Beyaz Rusya’yla ilişkilerini geliştirmek için kurduğu Doğu Ortaklığı’nın Prag toplantısında önemli gelişmeler yaşandı.
Ukrayna’daki durum nedeniyleAvrupa medyasının yoğun ilgi gösterdiğitoplantıda, Başbakan Erdoğan’ıninsani çıkışından ve konuyu eskisi gibi “BarbarTürkler” üzerinden işleyemeyecek olan ErmenistanDevlet Başkanı Sarkisyan, gıyabında,Türkiye aleyhine cümleler kurdu.
Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev deTürkiye adına ben varım diyerek Sarkisyan’atüm devlet başkanları önünde gereken cevabıverdi.
Bir kez daha, insanın hoşuna gidiyor, gururu okşanıyor cümlesini kurma gerekçem bu tavır.
***
Türkçe farklılıklarını biliyor ve aramızda konuşuyoruz ya, Bunu da mutlak bilmemiz gerekir diye düşündüm ve oturdum yazdım.
Olması gereken de buydu zaten....