Bilgi düzensizliğinin en çok yaşandığı çağdayız. Bu düzensizliğin en yoğun olduğu havza, internet mecraları. İnternetin yaygınlaşmasından sonra artan etkileşimin boyut değiştirdiği bir evredeyiz. Özellikle sosyal medyanın herkesi muhabir, her paylaşımı da "haber" niteliğine taşıdığı bu evrede neyin doğru, neyin gerçek olduğunu anlamak, hangi haberin maksatlı olduğunu bilmek, internette dolaşan içeriklerin hangisinin manipülasyon amacı gütmediğini tespit etmek zor. Bu durumda yapılması gereken iki önemli husus var. Birincisi bilgi kirliliği ile mücadele etmek. İkincisi ise internet dünyasına doğru ve gerçek bilgiyi yerleştirmek.
Türk İnternet Medya Birliği
Bugün sizlere Türk İnternet Medya Birliğinin (TİMBİR), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile yürüttüğü bir projeden bahsetmek istiyorum. Şahsımın da içinde bulunduğu bu proje, internet medyasında "güvenli bir mecra" oluşturmak amacını güdüyor.
Bildiğiniz üzere Cumhurbaşkanı kararı ile kurulan uluslararası bir birlik olan TİMBİR, Türkiye'de 81 ile ve 15 ülkede temsilcileri olan tamamı "yerel haber sitelerinden" oluşan bir yapı. Şu anda bünyesinden bine yakın internet sitesi var. Üyelik koşullarında ve kuruluşunda tüm üyeler "ilkeli ve doğru" haber yapacaklarını belirtti. "Dezenformasyona karşı" birlikte hareket etme konusunda iradelerini ortaya koydular. 104 kurucu ile başlayan serüven şimdilerde yeni üyeleri ile daha da güçleniyor.
Herkes "internet medya mensubu"
Bilgi düzensizliğinin birçok mecrası var. Bunlardan en önemlisi "internet medyası". Bu alandaki itibar suikastlarının, çıkar amaçlı yayıncılığın, karalama kampanyalarının ve asılsız haberlerin hemen her gün "yeni" örnekleri ile karşı karşıyayız. Bu olgunun faili "medya mensubu görünümlü dolandırıcılar"; mağduru ise "hedef alınan siyasiler, tacirler, ünlüler" gibi görünse de en büyük mağduriyeti yaşayanların görevini mutlak bir inançla yapan medya mensupları olduğunu söyleyebilirim. Zira bu kimseler doğru ve ilkeli kalıyor ve diğer türdekiler ise "her aklına eseni yazarak" prim yapıyor ve bir tehdit aracı olarak kalemlerini kullanıyorlar.
İyi ile kötü ayrılmalı
Türkiye'de "ilkeli ve doğru" olan ile medya mensupluğunu "çıkar amaçlı kullananı" ayıran bir mekanizma yok. Bir kimsenin hakkındaki asılsız iddia veya haber ile mücadelesi adliyelerde yıllarca sürebiliyor. İş işten geçtikten sonra gelen bir tazminat kararının ve cezanın da pek bir anlamı olmuyor haliyle. İşte, GİMMER bu ayırım için mekanizma sunuyor. TİMBİR üyelerinin doğal olarak üyesi olduğu ve kendilerini denetime açtığı bir yapı öngörüyoruz. GİMMER'e TİMBİR dışında da üye olmak mümkün. GİMMER üyesi bir site veya kişi, GİMMER'in yayıncılık ilkelerine uymayı, uymadığı düşünülüyorsa da şikâyet merci olarak GİMMER Tahkim Merkezinin alacağı kararlara uyacağını taahhüt ediyor.
TOBB UYUM devrede...
GİMMER, ülkemizde ve dünyada bir ilk. İletişim tahkimi sistemi getiriyor. Daha spesifik ifadeyle GİMMER, internet medyasındaki ihlalleri tespit edip gerektiğinde yaptırım uygulayan bir mekanizma öngörüyor. Sistem tamamen GİMMER ile üyesi arasına kurulan "özel hukuk ilişkisinden" oluşuyor. Burada kamusal bir yön yok. Üye kendisini denetime açıyor ve Güvenli İnternet Medyası (GİM) olarak GİMMER tarafından akredite ediliyor. GİMMER'e tahkim konusunda teknik ve mekânsal alt yapı ve işbirliği imkanı sunan kurum ise TOBB'un uyuşmazlık çözüm merkezi olan TOBBUYUM. GİMMER bu alt yapıyı kullanacak ve tahkim süreçleri TOBBUYUM'da icra edilecek...
