Eşinin haberi olmadan, gizleyerek başka bir kadınla imam nikahı ile birlikte olan erkeklerin eşleri bu durumu öğrendiklerinde, aldatılan kadınlara benzer bir psikolojik hal yaşıyorlar.
Fıkhi bir tartışma yapmıyorum. Klinik bir gözlemden hareket ediyorum. Buradaki kritik nokta “habersizlik ve gizlilik”. Eşinin yalnız kendisi ile birlikte olduğunu düşünen kadın, bir anda başka bir kadının olduğunu öğrendiğinde ihanete uğramış hissi yaşayarak, aldatmanın oluşturduğu klasik psikolojik halin içine giriyor.
Nikahı gizlemeye karşın ilan etme
Fıkhi olarak nikahın açıkça ilan edilmesi meselesinin sosyal boyutları olduğu kadar psikolojik boyutları da var. Nikahı ilan etmek açıklık, şeffaflık, haberdarlık ve meşruiyet sağlıyor. Gizli nikah ise, ilişkinin sosyal açıdan meşruiyetini belirsiz bırakıp, sosyal ve kültürel normlar üzerine yıkıcı etki bırakıyor.
Birden fazla eşle evli olmaya inanan bir erkeğin açıkça ve ilan edilmiş bir şekilde ikinci evlilik yapması ile, imam nikahı ile gizli bir ilişki içinde olmasının oluşturduğu iki psikoloji arasında dünya kadar fark var. İlan edilmiş ikinci evlilikte de kadının zorluklar yaşadığı açık. Ama gizli nikahlarda ek olarak ihanet hissi yaşanıyor.
Gizli birlikteliğin eşte ürettiği psikolojiler
Açık şekilde, ilan edilerek ikinci kez evlenme birinci eş tarafından hoş karşılanması beklenmez. Ama en azından kadın erkeğin ne yapıp ettiğinden haberdardır. Kendisinin ne yapacağını seçme imkanı ve şansı olabilir. Olup bitenin kültürel ve dini temelleri olduğu kabulü ile anlamlandırması bir miktar daha mümkün olabilir. Ama gizli nikah; yalan söyleme, gizleme, dürüst olmama, kandırma da içerdiği için psikolojik etkileri oldukça ağır.
Gizli şekilde ikinci bir eş ile yaşayan kişi bu gizliliği sürdürme sürecinde bir dizi ek hatalar yapar. Daha önce yalan söylemeyen biri eşinin gözlerine bakarak yalanlar söyler hale gelir. Öğrenildiğinde kurduğu düzenin bozulacağını düşündüğü için sürekli planlar içinde olur. Bazıları bu ikili hali profesyonel şekilde sürdürmeyi beceriyorlar. Bazılarının psikolojisi bu ikili hali sürdürmeye uygun olmuyor. Bu kişiler eşlerinden uzaklaşıyorlar. Tüm bunlar sonuçta kadın için ayrıca yıkıcı etkiler yapıyor.
Gizli ikinci eş pratiğinin psikolojisi
İslam dininin cinsel ilişki için nikahın şart kılmasının oluşturduğu psikolojik hal, dini dikkate alan erkekleri gündelik aldatmalardan koruyucu bir etki yapıyor. Gerçekten de dindarlık düzeyi arttıkça, farklı kadınlarla cinsellik yaşama sayısı azalıyor. Erken yaşta dindarlaşmış erkeklerin oldukça ağırlıklı kısmı hayatları boyunca tek bir kadınla cinsellik yaşıyorlar.
Tek eşlilik günümüz dünyasının sosyal ve kültürel normu. Bu norma erkeklerin ağırlıklı kısmı uyarken bir kısmı uymuyor. Tek eşlilik normuna uymayan muhafazakar erkeklerin bir kısmı ikinci eşi ilan ederek bir törenle evleniyorlar. Bir kısmı ise bu ilan etmeyi çeşitli sebeplerle göze alamayıp gizli nikahla birlikte yaşamaya yöneliyorlar.
Gizli ikinci eş ne kadar yaygın?
Evli iken başka bir kadınla uzun süreli ilişki içinde olmak, Türkiye’nin tüm toplumsal kesimlerinde var. Bu durumu tanımlamak için “eşini aldatmak”, “evliyken sevgilisi olmak”, “metresi olmak”, “gizli ikinci eş” gibi farklı tabirler kullanılıyor. Elimizde bu ikincil ilişkilerin sıklığını ve toplumsal kesimlerde dağılımını gösterecek istatistiksel veriler yok.
Aldatan erkekler veya gizli nikah yapanlar bu ikincil ilişkilerin çok yaygın olduğunu düşünüyorlar. Bu düşünmeyi yapıp ettiklerini normalleşmede kullanıyorlar. Aldatılan kadınlar da benzer bir inanca sahip. Travmaya uğramış halleri ile “erkeklerin tümünün gizli işler çevirdiğini” düşünmeye meyilli oluyorlar.
Gerçek ise farklı. Erkeklerin çok büyük kısmı tek eşli ve eşlerine sadık. Muhtemelen gizli eş pratiği %2-3’ler düzeylerinde. Yalnız, gizli ikincil eş pratiği %2-3’ler düzeyinde olduğunda bile önemli oranda kişiyi acı dolu bir şekilde etkiliyor.