Son bir yıldır eğitim camiasının gündemini STEM meşgul ediyor. Öyle bir hal aldı ki neredeyse bütün özel okullar kurumlarında STEM eğitimi uyguladıklarını ilan ediyorlar. Nedir bu STEM? Ne faydası vardır. Gerçekten okullarda uygulanabilir mi? Bizim müfredatımız buna uygun mu? Yoksa özel okulların bir reklam aracı mı?
STEM nedir?
STEM Science (fen), Technology (teknoloji), Engineering (mühendislik) ve Mathematics (matematik) bilim dallarının baş harflerinden oluşmaktadır. STEM Amerika’da ortaya çıkan ve gelişmiş ülkelerin de kabullendiği bir felsefedir. Yıllardır eğitimcilerimiz bu kadar bilgiyi öğrencilerimize yüklememizi hep eleştirmişlerdir. İşte STEM, yukarda saydığımız bilim dallarını birleştirerek öğrencilerimizin öğrendiklerini günlük hayatta kullanmalarını sağlıyor. Yani STEM bilgi temelli bir yaşam. Bilgiyi depolamak, onu yüceltmek yerine uygulamasını öne çıkarmak. Çünkü insana faydası olmayan bilgi üzerine yüktür.
Müfredatımız buna uygun mu?
Hep her öğrencinin farklı olduğunu, farklı öğrendiğini söyleriz. Ancak bizim müfredatımız tektir. Kazanım esaslıdır. Kazanımlar da bellidir. Öğrencilerimize neyi öğreteceğimizi ve kazanımların neler olacağını Bakanlık öğretmenlerimize verir. Bu kazanımların uygulanması ile ilgili kimsenin bir derdi yoktur. Müfredatımızın, öğretmenlerin öğrencileri ile birlikte merak etmesini, birlikte araştırmasını, birlikte üretmesini, birlikte geliştirmesini engelleyen bir tutumu da yoktur. Ancak STEM uygulayacak okulların mutlaka öğretmenlerini bu konuda eğitmeleri gerekmektedir. Matematik, fen ve teknoloji dersleri amaçsız bir şekilde öğretilmemeli. Mühendislikle birleştirilerek bir ürüne doğru yol almalıdır.
ABD ekonomi ve teknolojik gelişimde dünya liderliğini devam ettirmek için STEM okulları oluşturarak her yıl bütçeden ciddi kaynak ayırmaktadır. Bu konuda MEB'in de geç kalmadan ciddi adımlar atması gerekmektedir. Aslında 2002 yılında başlatılan, özellikle ilköğretimde müfredat değişikliği ile proje odaklı öğretim tercih edilmiştir. Ne var ki dünya çok hızlı değişiyor. O gün başlatılan bu hamlenin devamının gelmesi lazım. Bu da STEM eğitimi için alt yapının hazırlanması, müfredatın buna göre yenilenmesi ve bununla ilgili öğretmen eğitiminin başlatılması ile olur. Bu konuda özel sektörün öncülük yapması sevindiricidir.
STEM okulları nasıl okullardır?
STEM okulları fen, teknoloji, mühendislik ve matematiğin proje ve problem tabanlı öğrenme modelleri ile uygulandığı okullardır. Bu okullarda 21. yüzyıl becerilerine uygun olarak, eleştirel düşünme, iletişim becerileri, işbirliği yapma ve yaratıcılık ön planda tutulur. Bu okullarda gerçek hayat problemlerinin uygulandığı projeler hayata geçirilir. Bu okullar öğretmenin rehberlik yapmadığı, öğrenci merkezli okullardır. Bu okullarda disiplinler arası öğrenme, bütünleşik içerik ve proje tabanlı öğrenme esastır.
Günümüz eğitimi, insanların hayatını kolaylaştıracak teknolojik gelişmeleri yakından takip eden, öğrencilerimizi hayata hazırlayan, öğrendiklerini gerçek hayatta uygulayabilen nesilleri yetiştirecek yaklaşımları benimsemelidir. Müfredat hazırlanırken, öğretim programlarının çağdaş, gelişmiş milletlerin müfredatlarından feyiz almış olmasında bir sakınca görülmemelidir. Eğitim-öğretim programları dünyaya entegre olmalı ve milli ahlakımızı ve kadim medeniyetimizi unutmadan evrensel değerlerle harmanlanmalıdır.
