-KUDÜS-
Sekiz yıldır üzerinde çalışılan “barış için sanayi” projesinde son aşamaya gelindi. Ancak onun öncesinde yine Filistin için çok önemli bir proje olan “Tahkim” konusunda somut gelişmeler yaşandı.
İki konu da TOBB önderliğinde gerçekleştirildi.
İsrail’le Filistin arasındaki ticari uyuşmazlıklar önemli bir problem. Mevcut siyasi sorunlar nedeniyle Filistin ithalatının yüzde 73’ünü İsrail üzerinden yapıyor. Bugüne kadar uyuşmazlıklar İsrail Mahkemeleri’nde görülüyor dolayısıyla da hep İsrail lehine kararlar çıkıyordu. Filistinlilerin talebi üzerine TOBB konuyu ICC gündemine taşıdı. Rıfat Hisarcıklıoğlu’nun girişimleriyle de ortak tahkim merkezinin kurulmasına karar verildi. İsrail’in de sıcak bakması üzerine görüşmeler sonucunda tahkim merkezinin kurulma aşamasına geldi. Türkiye’de arabulucu olarak tahkim heyetinde yerini aldı.
TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu ile Kudüs’teyiz ve Filistin ticareti için çok önemli bu gelişmeye şahit oluyoruz. Kudüs Tahkim Merkezi’nin resmi açılışı yapıldı.
Söz konusu tahkim merkezinin ilk yönetim toplantısı dün Kudüs’te yapıldı. Üstelik de Doğu Kudüs’te. Bunun sembolik anlamı herkesin malumu. Tahkim’le, ticaret hızlanacak ve adalet gelecek.
Filistin’in ekonomisinin güçlenmesi hem de dünya ile irtibatının artması için hayati öneme sahip bir diğer proje de sanayi konusunda gerçekleştirildi.
Beş bin Filistinli’ye istihdam
TOBB Filistin’in istihdam sorununu çözmek için de önemli adımlar atıyor. Filistin Bakanlar Kurulu’yla bugün imzalanacak anlaşma sonucunda Cenin’de Organize Sanayi bölgesi kurulacak. Projeye 2005’te başlanmış ve Gazze / Erez’de yapılması planlanmıştı. Gazze’de ki seçimler sonrası oluşan iktidarla İsrail arasındaki gerginlik nedeniyle proje İsrail tarafından durduruldu. Tarkum’da yapılması düşünülen proje daha sonra Cenin’e kaydırıldı. Projeye Alman hükümetinin de ciddi desteği olduğunu söylemek gerekiyor.
Bugün, 8 yıldır üzerinde çalışılan projenin en somut imzası atılıyor. Projenin adı ‘barış için sanayi’. Resmi rakamlara göre Filistin’de işsizlik yüzde 40 olarak görülüyor ancak reelde bu daha fazla. İşsizlik beraberinde farklı sorunlar doğurduğu için İsrail hükümetinin de projeye destek olduğu belirtiliyor.
5 bin Filistinlinin istihdam edileceği proje de dileyen herkes yatırımın önü açık. Türkiye meslek eğitim de verecek. Filistin ekonomisini canlandıracak özel teşvik paketleri de uygulanacak. Burada üretilen herhangi bir ürün sıfır gümrük ve sıfır kotayla satılması bu teşviklerden en önemlisi. Bu özelliğiyle Türkiye için hayli cazip.
TOBB başkanı Hisarcıklıoğlu projeden çok umutlu. Türkiye’nin bölgede oyun sahası daralmışken bu tip açılımlar yapılmasının sadece ekonomik değil siyasi kazanımlarının da olduğunu da düşünüyor.
İsrail’in özründen sonra ilişkilerde yumuşamanın başladığını gözlemliyoruz. Zaten söz konusu yumuşama olmasa bu imzaları atmak mümkün değildi.