Eşinin şirket kurması çalışanı tazminatından eder mi?

Çalışanların işverene karşı borçlarından biri de işverene sadakat borcudur. İşçinin sadakat borcuna  aykırı davranışlarda bulunması, işverene işçiyi ihbar ve kıdem tazminatını ödemeksizin işten çıkarma hakkı vermektedir. (4857 sayılı İş Kanunu Madde 25/2-e)

Çalışanın işverenle rekabet etmesi, işçinin işverene sadakat borcuna aykırı olarak kabul edilen davranışlar içerisinde sayılmaktadır. Peki, işçi işverenle nasıl rekabet edebilir?

Şöyle; işçi çalıştığı işyerindeki pozisyonu icabı, işverenin üretim sırlarına ve müşteri çevresine ilişkin bilgilere vakıf olabilmektedir. Bu bilgileri işverenin menfaatini zedeleyebilecek şekilde kendisi veya başkası lehine kullanmasına, işçinin işverenle rekabet etmesi denmektedir.

İşçinin iş sözleşmesi devam ederken işçinin işverenle rekabet etmemesi, doğrudan sadakat borcuyla ilişkilidir. İş sözleşmesi devam ederken işçinin rekabet etmeme borcunun olduğu hususu iş sözleşmesinde yazılı olmasa bile var kabul edilir.

Çünkü iş sözleşmesi devam ederken işçinin rekabet sayılacak davranışı, doğruluk ve bağlılığa uymayan davranış olarak nitelendirilip, işverene işçiyi haklı nedenle ihbar ve kıdem tazminatı ödemeksizin işten çıkarma imkanı verir.
Diyelim ki, tarım ürünleri ile iştigal eden bir şirkette üretim geliştirme proje yöneticisi olarak çalışan bir kişinin eşinin, şirketle aynı konuda faaliyet gösteren bir şirket kurmuş olduğunun öğrenilmesi üzerine, söz konusu proje yöneticisinin iş sözleşmesi işverene sadakat borcuna aykırı olarak davrandığı gerekçesiyle tazminatsız olarak feshedilir. Feshin geçersizliği ve göreve iade istemiyle açılan davada iş mahkemesi işvereni haklı bularak davayı reddeder. Ancak, Yargıtay iş mahkemesi ile aynı görüşte değildir. Bakın neden:
“Mahkemece (iş mahkemesi) davacının faaliyet gösterdiği davalı şirket ( üretim proje yöneticisinin çalışmış olduğu şirket ) ile uyuşmazlığa konu şirket (üretim proje yöneticisinin eşinin kurmuş olduğu şirket ) arasında çıkar çatışmasına ve menfaat zedelemeye sebep olacak nitelikte ortak faaliyet alanı bulunup bulunmadığı araştırılmalı, neticeye göre hüküm kurulmalı iken söz konusu inceleme yapılmadan iştigal konularının aynı olduğu kabul edilerek sadakat borcuna aykırı davranıldığı gerekçesiyle davanın karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 09.02.2015 gününde oybirliği ile karar verildi. ( Yargıtay 22. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/2256 Karar No: 2015/4116 Tarihi: 09/02/2015)”

Sözün özü, eşinizin kurduğu şirketin, işçi olarak çalıştığınız şirketle ortak faaliyet alanında bulunması; çıkar çatışması yaratması ve işvereninizin menfaatinin zedelemesi halinde, işvereniniz sadakat borcuna aykırı davrandığınız gerekçesi ile iş sözleşmenizi ihbar ve kıdem tazminatı ödemeksizin feshedebilir.