Eşlerin ilişkilerini güçlendirmeleri için katıldıkları yapılandırılmış bir eğitimin işe yaradığına dair çok sayıda bilimsel veri var. Sorulardan biri şu: Bu eğitimlerin hangi unsurları işe yarıyor? Bu sorunun cevabını bilmek, eğitim içeriklerinin oluşturulmasında yol gösterici olabilir.
Eş ilişkilerini güçlendirme eğitimlerinde işe yarar üç unsur bulunduğunu düşünüyorum. Bunlar; eş ilişkileri ile ilgili bilgi edinme, gündelik hayatta kılavuz olarak kullanılacak tavsiyeler almak ve ilişkinin pratiğinde kullanılacak beceriler edinmektir.
Eş ilişkileri ile ilgili bilgi edinme: Eş ilişkileri ile ilgili insanlığın bir birikimi var. Bu birikimin bir kısmı kutsal ve tarihsel metinlerden geliyor. Başka bir kısmı ise yaşam deneyimlerinin yazılı ve sözlü hale gelmesinden köken alıyor. Ayrıca eş terapileri de bilginin diğer bir kaynağı. Son olarak da bilginin bir kısmı da araştırmalardan geliyor.
Evlilik güçlendirme eğitimleri, eşlere insanlığın bu tüm birikimini sistematik bir şekilde verecek şekilde organize edilmeye çalışılır. Eğitimlerin bilgi düzeyini arttırdığı kesin. Ama sırf bilgi edinmenin ilişkileri daha iyi hale getirdiği söylenebilirse de, yeterli olduğu söylenemez.
***
Gündelik hayatta kılavuz olarak kullanılacak tavsiyeler almak: Kaynakları ve nitelikleri ne olursa olsun tavsiyeleri pratik hayatta kılavuz olarak kullanırız. Evlilik güçlendirme eğitimleri, eşlere ilişkilerinde rehber olarak kullanabilecekleri tavsiyeler verme eğilimindedir. Tavsiyeler çoklu bilgi kaynağından elde edilen uzman görüşlerinin en somut halidir.
Farklı eğitim programları çoğunlukla ortak tavsiyelerde bulunurken, bazı programlar kendi anlayışlarına göre bazı tavsiyeleri diğerlerine göre ön plana çıkarırlar. Hatta, sık olmasa da, tavsiyeler arasında uyumsuzluk görünebilir. Bu durum farklı diyet yaklaşımlarının tavsiyelerindeki uyum ve uyumsuzluğuna benzer. Çünkü tavsiyeleri, mutlak ve kanıtlı bilgiden ziyade, uzman görüşü olarak kabul etmek gerekir.
İlişkinin pratiğinde kullanılacak beceriler edinmek: Her türlü eğitimin en kıymetli parçası budur. Bilgi edinmek, anlamayı arttırmak bir düzeyde değişime fayda ederken, değişim için esas gereken beceriler edinmektir. Bu sebeple eğitim programlarında eşlere egzersizler yaptırılarak beceri kazandırılmaya çalışılır.
Benim geliştirdiğim programda eşlere şu yedi beceriyi kazandırmayı hedefliyorum: Eşlerin birbirlerine bakışlarını olumlu yönde geliştirmek, aralarındaki mizaç farklılıklarını yönetebilmek, sorunlarını yıkıcı kavgaya dönüştürmemek, uzun süreli küs kalmamak, cinsel hayatlarını devam ettirmek, ortak yaşamdan kaynaklanan sorunlarda uzlaşabilmek ve arkadaşlıklarını devam ettirebilmek.
Evlilik güçlendirme programının toplam etkisi bu üç unsurun birlikte, birbirlerinin etkisini güçlendirerek oluşturdukları dinamik toplamda gizli. Evliliklerle ilgili güvenilir bilgi edinmek, üzerinde uzlaşılmış tavsiyeler almak, pratikte uygulanacak beceriler edinmek üçlüsü bir araya gelerek ilişkide bir iyileşme yapabilir.
