Enerji içecekleri kalp düşmanı

Egzersiz sırasında ya da sporculara enerji desteği vermesi için içilen enerji içeceği, kalp ve sinir sistemi üzerinde tehlikeli değişimler yapıp ölüme varan sonuçlara yol açabiliyor.

Enerji içecekleri pazarı giderek artarak milyarlarca dolarlık bir hacme ulaştı. İlk bakışta, günümüzün yükselen eğilimi olan egzersiz sırasında ya da sporculara enerji desteği sağlamak gibi düşünülse de spor yapan, yapmayan toplumun geniş bir kesiminde günlük enerjiyi artırmak için sıklıkla tüketiliyor. Özellikle kalp ve sinir sistemi üzerinde gözlenen tehlikeli değişimlerin, ölüme varan sonuçlara yol açabileceği bildiriliyor.

Enerji içecekleri bileşiminde genel olarak kafein, guarana (kafein taşır), taurin (amino asit) ve ginsengkökü ekstresi yer almakta. Vücutta yağları yakmak için ilave edilen yüksek miktar efedrin ölümlere yol açtığından 2003 yılında Sağlık Otoritesi tarafından kullanılışı yasaklanmıştı. Ancak kontrol dışı pazarlanan ürünlerde hala bulunabiliyor. Enerji içeceklerinin kalp üzerindeki risklerinin değerlendirmesinde göz önüne alınan en önemli parametrelerden biri elektrokardiyogramdaki (EKG) QT aralığıdır.Yani kalp karıncığının elektrik uyarısı ile dolması ve boşalması arasındaki süre. Yeni yayımlanan bir çalışmada 30 sağlıklı gönüllü üç gruba ayrılarak başlangıçtaki kan basıncı (sistolik/diastolik), kalp hızı, kalp grafileri (EKG) vb. değerler kaydedilmiş. Ardından her gruba yaklaşık bir litre (960 mililitre) içecek verilmiş; Birinci gruba enerji içeceği ikinci gruba Ginseng kökü içeceği üçüncü gruba ise etkisiz içecek (limonlu/vişneli gazoz) verilmiş ve başlangıç değerlerine göre değişim izlenmiş. Çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde, kullanılan bileşimdeki bir enerji içeceğinin yaklaşık 1 litre gibi yüksek miktarda tüketildiğinden iki saat sonra EKG ölçümünde QTc aralığında ortalama 6 milisaniyelik bir artışın yanı sıra kan basıncında 4 (mm Hg) yükselmeye yol açtığı görülmüş. Buna karşılık sadece ginseng verilen grupta EKG ve kan basıncında belirgin bir değişime yol açmadığı gözlemlenmiş. Araştırıcılar sonuçları, ginsengin tek başına uygulanması ile tansiyon üzerinde olumsuz bir etkisinin bulunmadığını, ancak kafein ile birlikte verilmesi durumunda tansiyonu dört kademe gibi belirgin bir şekilde yükseltebildiği şeklinde yorumlamış. Bu durum özellikle tansiyonu sınır değerlerin üzerinde olan bireyler için artan bir risk olarak ciddiye alınmalıdır. Bilhassa yüksek tansiyon belirtileri konusunda tecrübesiz olan gençler için risk daha da fazla.

“Yağları yakmak için ilave edilen yüksek miktar efedrin ölümlere yol açtığından 2003 yılında Sağlık Otoritesi tarafından yasaklanmıştı. ”