En etkili füze medya...

İsrail’in 2009’da Gazze’ye düzenlediği kara harekatı sırasında Türkiye’de ve dünyanın bir çok ülkesinde hangi belgesel yayınlandı biliyor musunuz? Yormayayım sizi, Hamas’ın intihar saldırılarında ölen İsrail vatandaşlarının belgeseli yayınlandı. Türkiye dahil bir çok ülkede yayın yapan Amerika merkezli History Channel yayınladı bu belgeseli.

Atılan füzelerin menzili, bombaların imha gücü, kurşunların etki alanı vardır. Oysa medya sayesinde izleyen, dinleyen, okuyan herkesin düşüncesini hedef almak ve vurmak mümkündür.

***

Medyanın gücü 2. Dünya Savaşı sırasında keşfedildi. Nazilerin propaganda yayınları sonra BBC’nin Alman kamplarında esir olan subaylara radyo yayınları yoluyla yolladığı şifreli mesajlar... Soğuk savaş dönemi sırasında Amerika’nın Sesi tam 38 dilde haftada 800 saat yayın yapıyor bu yayınları dünyanın çeşitli bölgelerine ulaştırmak için toplam gücü 15 milyon Watt’lık 100 verici kullanıyor ve bu harcamaları da Dışişleri Bakanlığı bütçesinden karşılıyordu.

Sovyetler de boş durmuyor hem Moskova’nın Sesi hem de tüm Demir Perde ülkelerinde çok dilli radyolar kurup propagandasını yapıyordu. Üstelik bu sayede ülkelerinde sorun yaşayan “yoldaş”lara da o radyolarda iş ve maaş veriliyordu. Sömürgecileri de es geçmemek lazım. Bağımsızlık hareketinin güçlendiği dönemlerde İngiliz BBC daha çok Hint Okyanusu çevresinde, Fransızların Radio France Internationale’si de daha çok Afrika ülkelerinde yayın yapar olmuştu. Medya topun tüfeğin gerçekleştiremeyeceği kültürel işgalin tek silahı oldu sonuçta.

***

Dün sabah BBC’de Ortadoğu muhabiri Kevin Connolly’nin bir analizini okudum. İran artık Hamas’a yardım etmiyor diye dikkat çeken bir cümle kurmuş muhabir sonra da İsrail’in ev yapımı roketlerin etkisine değil ardındaki niyete baktığını vesaire anlatmış.

Analizin özeti Hamas para bulmak için ateşkesi bozdu diye özetlenebilir ama eski medya oyunlarına bakınca şüpheye düşüyor insan. Mesela “İran artık Hamas’a yardım etmiyor” vurgusu acaba Londra’nın Tahran’daki etkisini arttırmak için kurulmuş ve “iyi ilişkiler kurarsak dünya üzerindeki algınızın iyi olmasını sağlayabilirim” mesajı mı aynı zamanda? Size çok şüpheci gelmiş olabilir bu.

Ama BBC Dünya Servisi çeşitli dillerde yayınlarını kapatma kararı aldığında İngiltere’nin en ciddi gazetelerinde “yapmayın, diplomatlardan çok daha etkili bir güç bu servis” yorumları çıktığını da biliyoruz. Sonuç olarak en etkili füze halen medya...