Bu yazıda 75 yaşındaki Jill Lundmark’ın azminin öyküsü var. Bir bisikletle değişen hayatı... Dilerim Lundmark, hangi yaşta olursak olalım, hayallerimizin peşinden gitmenin ne kadar önemli olduğunu anımsatır.
Dervla Murphy, 1931’de, İrlanda Cumhuriyetçi Hareketi’nin önde gelen ailelerinden birinin tek çocuğu olarak doğdu. 10 yaşındayken ailesinin armağanı olan bisiklet ve dedesinin gönderdiği atlasla başlayan seyahat tutkusu yaşadığı sürece onu dünyanın çeşitli yerlerinde maceralara sürükleyecekti. Bisikletle Hindistan’a gitme hayali de o günlerde düştü zihnine. Birkaç yıl içinde arka arkaya tüm yakınlarını kaybedince hazırlıklarını yaparak 1963’ün ocak ayında, Katmandu’ya gitmek üzere bisikletiyle tek başına Dublin’den yola çıktı. Avrupa en soğuk kışlarından birini yaşıyordu ancak bu Dervla’yı durduramadı. Yollar buzlu olduğunda bisikletini bir kamyonun arkasına attı, ufak silahıyla Yugoslavya’da kurtların, İran’da hırsızların elinden kurtuldu, Afganistan’da bir otobüs yolculuğunda tüfek kabzasıyla üç kaburgası kırıldı ancak bunların hiçbiri onu yolundan alıkoyamadı. Delhi’ye vardığında bir süre Tibetli göçmenlerle çalıştı. Bu yolculuğun anılarını Full Tilt: Ireland to India With a Bicycle (Tam Gaz: Bisikletle İrlanda’dan Hindistan’a) adlı kitapta topladı. Kitap 1965’te yayımlandı. Dervla, 1966’da eşyalarını yüklediği eşekle bugün Eritre’nin başkenti olan Asmara’dan Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’ya yürüdü. Seyahatin anılarını da Ethiopia with a Mule (Eşekle Etiyopya) kitabında yazdı.
Dervla Murphy, İrlanda’da kitaplarını yayımlarken onları Yeni Zelanda’da okuyan bir başka seyahat tutku nu kadın vardı: Jill Lundmark. Dervla’dan sadece altı yaş küçük olan Jill’in hikayesi de en az onunki kadar ilginç. II. Dünya Savaşı’ndan önce babasının mesleği nedeniyle gittikleri Yeni Gine’de doğmuş ancak Japonların saldıracağı haberi gelince annesi ve abisiyle Avustralya’ya dönmüş. Ne yazık ki babası onlar kadar şanslı olamamış. Ziraat mühendisliği eğitimi alan Jill, seyahat edebilmek için Endonezya’da bir işe başvurmuş ancak onu Java’ya götürecek gemiyi beklerken gelecekteki eşiyle tanışmış. Birlikte yedi yıl boyunca dünyayı gezmeyi planladıkları tekneyi inşa etmişler. Yeni Zelanda açıklarında fırtınaya yakalanınca bu ülkeye yerleşmişler.
BİR KİTAP OKUDU...
Yıllardır kitaplarını okuduğu Dervla Murphy’nin yanı sıra kendisi gibi ileri yaşlarda bisikletle dünya turuna çıkan yazar Anne Mustoe ve 47 yaşında başladığı bisikletli seyahatlerini kitaplaştıran Bettina Selby gibi kadın gezginlerden etkilenerek bisikletle seyahata başladı: “İnsanların farkı ve toplumlarda nasıl yaşadıklarını görmek beni hep heyecanlandırmıştır. İnsanların yüzlerce yıldır aynı yaşam tarzını sürdürdüğü yerleri ziyaret ettikçe zamanda yolculuk yaptığım duygusuna kapılıyorum.”
Bu düşüncelerle bisiklet yolculuklarına başlıyor Lundmark. İlk olarak bir arkadaşından satın aldığı bisikletiyle Yeni Zelanda kıyılarındaki Waikiki Adası’nda kamp kurmak için yola çıkıyor. “Olabildiğince uzağa gitmeliydim çünkü bu işi beceremezsem oğlumun beni almaya geleceğini biliyordum” diye anlatıyor ilk deneyimini. Yollarda yaşadığı zorluklar nedeniyle rüyasından vazgeçip eve dönüyor. Okuduğu yeni kitaplar onu bir kez daha denemeye ikna ediyor. Bu kez ülkenin güneyindeki bir adaya gidiyor.
ADINI PEGASUS KOYDU
Lundmark’ın ilk uzun bisiklet yolculuğu ise önceki yıllarda sırt çantalı olarak dolaştığı Güneydoğu Asya’ya olmuş. 2004’ün son günü başlayan ve üç ay süren bu yolculukta Tayland, Laos ve Burma’yı gezdikten sonra artık o da tecrübeli bisiklet seyyahları arasına katılmış. 66 yaşında tamamladığı bu yolculuğun ardından 2005 yılının yazında bisikletçi dostlarından bugünkü bisikletini alacağı İngiltere’ye, 69 yaşında Vietnam ve Kamboçya’ya, 70 yaşında İzlanda’ya 1-3 ay süren yolculuklar yapan Jill, ‘Pegasus’ adını taktığı bisikletinden neredeyse ayrılamaz hale gelmiş. Sohbet ederken evde de bu kadar aktif olup olmadığını sorduğum bu özel kadın “Benim iki hayatım var. Evde zaman zaman yürüyüş yapsam da gayet sakin bir hayat yaşarken seyahatlerde her tür çılgın aktiviteye katılmayı seviyorum” diyor. Birkaç yıl önce Fas, Güney Hindistan, İsviçre ve Fransa, son olarak da İngiltere ve İrlanda gezisi yapmış. Bu gezilerin belki de en önemli anı yıllardır kendine örnek aldığı Dervla Murphy ile İrlanda’daki evinde tanışması.
ÇADIRDA BİLE KALIYOR
Jill Lundmark, 4 Nisan’dan beri Türkiye’de. İstanbul’dan başlayıp Ege ve Akdeniz’de devam eden yolculuğunu Konya ve Kapadokya’yı gezdikten sonra haziran sonunda Karadeniz’de sonlandırmayı düşünüyor. Genellikle dünyanın en eski ağırlama kulübü Servas ve Couchsurfing üyelerinin evlerinde kalıyor ancak onu ağırlayacak kimseyi bulamazsa çadırda uyuyor veya hostellerde konaklıyor. Artık 75 yaşında olduğu için zorlu yollarda otobüsle seyahat eden Lundmark, birkaç gün de benim misafirim oldu. Ona göre gün yeni ağarmışken yola çıkmanın, yorulduğunda bir kahve içmenin, karşılaştığı insanlarla sohbet etmenin, rastladığı ağaçlardan meyve koparıp yemenin tadı o kadar başka ki gücü yettiği sürece bisikletle seyahat etmekten vazgeçmeyeceğini söylüyor.
Günlüğünü internette paylaşıyor
JILL Lundmark, seyahat anılarını günlük formatında, www.crazyguyonabike.com adresindeki sayfasında anlatıyor. Bu site bisikletli gezginlerin yolculuklarını anlatabildikleri ve birbirleriyle bilgi paylaştıkları bir sosyal ağ. Neil Gunton tarafından 13 yıl önce sadece kendi yolculuğunu anlatmak amacıyla hazırladığı site ufak tefek değişikliklerle başka insanların da bisiklet günlüklerini paylaşabildiği bir kaynağa dönüşmüş. Bugün 8 binin üzerinde bisikletçi seyahat günlüklerini bu site aracılığıyla paylaşıyor.
