İşçinin kıdem tazminatı gibi, memura da emekli olduğunda ikramiye verilir. Kıdem tazminatında işçinin kıdem süresi ne olursa olsun tüm çalıştığı süreler (ay, gün ve yıl) dikkate alınarak kıdem tazminatı ödenir. Ancak memurların emeklilik ikramiyesinde “30 fiili hizmet yılından fazla geçen süre için emekli ikramiyesi ödenmemekteydi.”
Anayasa Mahkemesinin 07.01.2015 tarihli iptal kararı üzerine, memurların tüm hizmet süresi dikkate alınarak emekli ikramiyesi ödenmeye başlandı. Ancak, 07.01.2015 tarihinden önce emekli olmuş olanlar için 30 yılı aşan hizmetler için ikramiye ödenmeyince emekli memurlar dava açmaya başladı ve Danıştay 11. Daire Başkanlığının vermiş olduğu Esas No: 2016/223 Karar No: 2016/583 sayılı karar 30 yıl üzeri ikramiyesini alamayanlar için emsal oldu ve mahkeme yoluyla bu haklarını almaya başladı.
Yüksek Mahkeme, 30 fiili hizmet yılından fazla süreler için emekli ikramiyesi ödenmesine engel olan yasal düzenlemenin, Anayasa Mahkemesince iptal edilmesi nedeniyle oluşan yeni hukuki duruma göre, davacıya 30 yılın üzerinde bulunan hizmet süresi için emekli ikramiyesi ödenmesi gerektiğine hükmetti. Söz konusu uygulamaya karşı açılan iptal davaları SGK aleyhine sonuçlandığından, faiz ve yargılama gideri ödenmemesi amacıyla kanuni düzenleme yapılarak ve emekliler mağdur edilmeden çözüme kavuşturulmasının uygun olacağı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile SGK yönetimi tarafından değerlendirilmiştir. Bunun da özellikle yargıda sorun yaşanan ve kamu aleyhine sonuçlanan diğer konularda da örnek olması gerektiğini düşünüyorum.
Memura ikramiye müjdesi
Emeklilerin mağdur olmaması için önceki hazırlanan ve TBMM’ne sevkedilen kanun tasarısına göre, maddenin yürürlük tarihinden önce; 30 yıldan fazla emekli ikramiyesine müstahak hizmet süreleri olmasına rağmen, 30 tam yıl karşılığında emekli ikramiyesi ödenenlere 30 yılı aşan süreleri için emekli ikramiyesi ödenecek. İkramiye farkları bu haktan yararlanma şartlarını taşıyan memurun kendisine veya vefat etmesi halinde hak sahiplerine ödenecek.
408 bin emekli yararlanacak
Bu düzenlemeyle 30 yılı aşkın süre hizmeti olan yaklaşık 408.000 emekli için yaklaşık 2 milyar lira maliyet öngörülmektedir. Bu maliyetin 1.1 milyar liralık kısmı 2016’da, 900 milyon lira anapara ile 80 milyon lira faiz 2017 yılında ödenecek.
Yasal düzenlemenin yürürlük tarihinden önce 30 yıldan fazla emekli ikramiyesine müstahak hizmet süreleri bulunmasına rağmen, 30 tam hizmet yılı üzerinden emekli ikramiyesi ödenenlere, 30 yılı aşan her tam hizmet yılı için, görevlerinden ayrıldıkları tarihteki emekli keseneğine esas aylık unsurları üzerinden aylıklarının başlangıç tarihindeki katsayılar ve emekli ikramiyesi ödenmesine esas hükümler dikkate alınarak tahakkuk ettirilecek emekli ikramiyesinin, kendilerinin veya hak sahiplerinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden bir yıl içinde başvurmaları şartıyla, 7.500 liraya kadar olan kısmı başvuru tarihinden itibaren üç ay içinde, varsa kalan kısmı ise ilk ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak kanuni faiziyle birlikte takip eden yılın aynı ayı içinde ödenir. İkramiye farkı ödemeleri, görevden ayrıldıkları tarihteki katsayılar esas alınarak ödenecek. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce başvurup dava açmamış olanların başvuruları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte yapılmış sayılacak.
Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar birinci fıkra hükümlerine göre ödenecek. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılacak ve vekalet ücretinin dörtte birine hükmedilecek. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmayacak ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan itiraz veya temyiz başvurularından vazgeçilmiş sayılacak.
Sonuç olarak; 07.01.2015 tarihinden önce emekli olup, 30 yıldan fazla hizmet süresi bulunmasına rağmen 30 yıl üzerinden emekli ikramiyesi ödenen, yani 30 yıldan fazla süreler için emekli ikramiyesi almayanlara, alamadıkları ikramiyeler verilecek. Bunun için tasarının yasalaşması sonrasında 1 yıl içinde başvurulması gerekecek. Ayrıca 7.500 liraya kadar olan kısım başvurudan itibaren ilk 3 ay içinde, 7.500 liranın üstündeki bakiye tutar ise kanuni faiziyle birlikte 2017 yılının aynı ayı içinde ödenecek.
