Aman ne güzel, ne güzel... İran’ın seçimle işbaşına gelmiş başbakanı Muhammed Musaddık’ı düzenledikleri bir darbeyle devirdiklerini ABD’nin gizli istihbarat örgütü CIA nihayet açıkladı.
Güzellik bu haberle bitmiyor: İngiltere’nin seçkin SAS komando birliğinden bir askerin, “Prenses Diana’yı ben öldürdüm” diye övündüğü eski eşinin ailesi tarafından bir ihbar mektubuyla fâş edilince askeri polis tâkibat açtı.
Tek güne iki güzel haber... Kıymetini bilelim.
İyi de, her iki olayda şimdi kabul edilen türden karanlık yönler bulunduğu zaten bilinmiyor muydu?
CIA’nin Musaddık’ı devirdiği ‘AJAX operasyonu’ ile ilgili en az on kitap yazıldı; şimdi kamuoyuyla paylaşılan belgelerin çoğu o kitaplarda var: Steven Kinzer’in ‘All the Shah’s Men’ adlı kitabı Türkçeye de çevrilmişti(İletişim Yayınları). Malcolm Byrne ile Mark Gasiorowski’nin ‘Mohammad Musaddeq and the 1953 Coup in Iran’ kitabıile şu yakınlarda çıkan Ervand Abrahamian’ın ‘The Coup: 1953, The CIA and the Roots of Modern U.S. – Iranian Relations’ kitabıda başvuru niteliğinde.
Daha da ilginci şu: ‘AJAX’ adlı operasyonu CIA adına düzenleyen Kermit Roosevelt, ‘Countercoup: The Struggle for the Control of Iran’ (‘Karşı Darbe’ adıylaTimaş’tan Türkçesi de çıktı) adlı anılarında, adamın kendisi, “Evet, darbeyi ben yaptım” dercesine anlatıyor CIA adına giriştiği operasyonu...
Kraliyet Ailesitarafından sürekli yalanlanmasına rağmen, Paris’teki kazada Lady Diana ile birlikte hayatını kaybeden Dodi isimli Mısırlı gencin zengin babası Muhammed Fayed, ısrarla, şimdi ortaya atılan tezi tekrarlayıp duruyordu. Tezine dayanak yaptığı kuşkulu ayrıntılar o sayede meraklılarının malumuydu.
Sözün özü şu: Haberler güzel olmasına güzel, ama bayat...
Mısır’daki Gen. el-Sisi’nin darbesine yol açan süreçte CIA’nin rolüne ilişkin bilgiler paylaşılsaydı, ya da son on yıl içerisinde dünyanın çeşitli ülkelerinde karşılaşılan ve ‘siyasi’ mâhiyette olduğundan kuşkulanılan garipliklerle ilgili ‘ifşaatlar’ dinleseydik, eminim, daha heyecan verici olurdu...
Şimdi? Şimdi ise ister istemez başka bir kuşkuya kapılıyoruz: Bu bilgiler neden daha önce değil de bugünlerde paylaşılıyor?
Musaddık’ı deviren darbenin üzerinden tam tamına 60 yıl, Diana’nın hayatını sona erdiren kazanın üzerinden de 16 yıl geçmiş bulunuyor. Bu durumda “Neden şimdi?” sorusu herhalde yerinde...
Neden şimdi ve bu açıklamalarla ne elde edilmek isteniyor?
ABD (buna ‘CIA’ de diyebiliriz) artık çok gerilerde kalmış bir operasyonu bugün fâş ederek acaba güncel bir mesaj mı vermek istiyor? Doğrulanması halinde sorumluluğu Kraliyet Ailesi’ne kadar uzanabilecek bir kirli operasyonun bilinirlik kazanması durumunda İngiltere’de taşların yerinden oynaması bile mümkün olabilir; bu mu isteniyor?
Yoksa hemen akla gelemeyebilecek, çok daha derin sebepleri mi var bu ifşaatların? Hayra da şerre de yarayabilecek sebepler?
Üzerinde düşünmeyi hak eden bir durum var ortada; bir tek bu kesin...