İşçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan asli yükümlülüklerini yerine getirmemesi ya da dürüstlük kuralına uymaması gibi çalışma mevzuatımızda belirlenen geçerli veya haklı sebeplerin varlığı halinde, işverenin geçerli veya haklı nedenle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vardır.
Peki, işçinin iş sözleşmesine aykırı davrandığı veya dürüstlük kuralına uymadığı ispat edilmeyip, ortada sadece güçlü ve giderilemeyen bir şüphe varsa, şüphe üzerine işçinin iş sözleşmesi feshedilebilir mi?
Diyelim ki; bir işyerinin arşivinde saklanan bir belge dışarıya sızdırılmış, işveren, arşivde çalışan beş kişiden hangisinin bu belgeyi sızdırdığını tespit edememesine rağmen, işçiye karşı güven duygusunun iş ilişkisini devam ettirilemeyecek derecede zarar gördüğü gerekçesiyle beş kişiyi de işten çıkarmıştır. Yapılan bu fesih geçerli midir?
Bakın, Yargıtay bu soruları nasıl cevaplıyor:
"Somut olayda; davalı şirketin arşiv kayıtlarında bulunması gereken bir makbuz örneğinin, şirketin önceki yönetim yetkililerince mevcut yönetim aleyhine eleştiri konusu yapılarak sosyal medyada paylaşıldığı, makbuzun akıbetinin işverence araştırılması sonrasında davacının görevli olduğu arşiv birimine teslim edilmiş olmasına rağmen bulunamadığı, hatta bilgisayar sistemine yüklenmiş örneğinin de silindiği, arşiv kısmında çalışan 5 kişiden hangisinin bilgisayarında silindiği tespit edilse de çalışanlar birbirlerinin şifreleri ile bilgisayara giriş yaptığından kaydı silen kişinin kim olduğunun kesin bir şekilde tespit edilemediği, bu durum sonrası işverenin arşiv kısmında çalışan kişilerin hepsine karşı güven duygusunun sarsıldığı anlaşılmıştır. Her ne kadar yerel mahkeme gerekçesinde, bir kişinin hatalı eylemi sebebiyle beş kişinin birden işten çıkarılmasının geçerli fesih olamayacağı belirtilmişse de makbuzun arşivden çıkarılması olayının gerçekleştirilmesinde, arşiv çalışanlarının hepsi işveren açısından şüpheli durumda olduğu gibi bilgisayar oturumu açılış şifrelerini birbirleri ile paylaşarak gerçek sorumlu veya sorumluların tespiti imkanını ortadan kaldıran kusurlu davranışlarının bulunduğu, işverenin işçiye karşı güven duygusunun iş ilişkisini devam ettirmesi beklenemeyecek düzeyde zarar gördüğü ve iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığı davalı işveren tarafından ispat olunmakla (işçi tarafından açılan) davanın reddi gerekirken (yerel mahkemece) kabulü hatalı olmuş ve yerel mahkemenin işe iade kararı yerinde görülmemiştir." (Y.22.HD. 6.6.2016, E.2016/12017, K.2016/16525)
- Sözün özü: İşverenin işçiye karşı güven duygusunu sarsan objektifve güçlü bir şüphenin varlığı halinde,iş ilişkisine zarar veren bu şüpheyi ortadan kaldırmak için işverenin gerekli tüm çabayı sarf etmesine rağmen şüphenin giderilememesi durumunda, işverenin iş sözleşmesini geçerli sebebe dayanarak feshetmesi mümkündür.